محمدرضا شالبافان، مدیر دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با استناد به دادههای آخرین مطالعه انجامشده، از افزایش اختلالات روانی در ایران خبر داد.
شالبافان پنجشنبه ۲۹ آبان در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت: «بر اساس آخرین مطالعهای که در سال ۱۴۰۰ انجام شده است، شیوع اختلالات سلامت روان در کشور ما نسبت به قبل افزایش پیدا کرده که متاسفانه نشاندهنده یک روند نگرانکننده است.»
او افزود: «این آمار نسبت به آمار کشورهای منطقه نیز تا حدی بالاتر رفته است.»
شالبافان در عین حال تاکید کرد بهدلیل «ساختار سیاسی و اجتماعی» برخی کشورها، گروههای علمی و دانشگاهی امکان انجام مطالعات مستقل بر روی جمعیت عمومی را نداشتهاند و در نتیجه، تنها «سیستمهای دولتی» آمار منتشر میکنند که ممکن است «دقیق نباشد».
این نخستین بار نیست که نسبت به افزایش اختلالات روانی و پیامدهای آن در میان شهروندان ایران هشدار داده میشود.
۱۵ آبان، آفرین رحیمیموقر، رییس مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، اعلام کرد آمار جهانی ابتلا به افسردگی حدود هفت درصد است، در حالی که در ایران نزدیک به ۱۳ درصد از جمعیت به این اختلال مبتلا هستند.
بر اساس آمار وزارت بهداشت که دیماه ۱۴۰۳ منتشر شد، در یک سال گذشته ۲۵ درصد از جمعیت عمومی کشور حداقل یک نوع از اختلال روانی را تجربه کردهاند.
پیوند فزاینده تغییرات اقلیمی با استرس و افسردگی
مدیر دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در ادامه مصاحبه خود گفت تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن، از جمله افزایش آلودگیها و بروز حوادث طبیعی، میتواند بهعنوان یکی از عوامل ایجادکننده استرس مزمن، زمینهساز تشدید اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی باشد.
شالبافان افزود تاثیر تغییرات اقلیمی بر سلامت روان در میان گروههای در معرض خطر، بهویژه جوامع آسیبپذیر، شدت بیشتری دارد و به همین دلیل، پرداختن به ابعاد روانی و حمایت از سلامت روان افراد باید همزمان با سیاستها و اقدامات مقابله با تغییرات اقلیمی مورد توجه جدی قرار گیرد.
او ادامه داد: «در سالهای گذشته در بخشهای مختلفی از دنیا شاهد اتفاقاتی بودهایم که در زمره بحرانهای روانی-اجتماعی قرار میگیرند، از جمله جنگها، حوادث طبیعی و امثالهم که بهطور مستمر و طولانیمدت رخ دادهاند. بحرانهای اقتصادی نیز میتوانند بر شدت اختلالات سلامت روان تاثیرگذار باشند.»
پیشتر خبرگزاری رویترز از افزایش «اضطراب اقلیمی»، خودکشیهای ناشی از گرما و رنج روانی در جوامعی خبر داد که با سیل و آتشسوزیهای گسترده دست و پنجه نرم میکنند.
روزنامه گاردین نیز در گزارشی به «هزینههای پنهان» بحران اقلیمی پرداخت و نوشت موجهای گرما خطر خودکشی را افزایش میدهند و رویدادهای آبوهوایی میتوانند به بروز تروما، افسردگی و اضطراب منجر شوند.
مرور پژوهشها درباره فجایع اقلیمی نشان میدهد بازماندگان با نرخ بالاتری از اختلال استرس پس از سانحه، افسردگی و اضطراب مواجهاند؛ امری که حاکی از تشدید اختلالات موجود و افزودن بارهای تازه بر سلامت روان، بهویژه برای گروههای آسیبپذیر است.