در حالیکه تعطیلی دولت فدرال آمریکا وارد سومین هفته خود شده است، کاخ سفید اعلام کرده که ممکن است در روزهای آینده بیش از ۱۰ هزار کارمند فدرال اخراج شوند. همزمان وزارت خزانهداری آمریکا هشدار داده ادامه این تعطیلی، هفتهای تا ۱۵ میلیارد دلار به اقتصاد کشور زیان وارد میکند.
راسل ووت، مدیر دفتر بودجه کاخ سفید، چهارشنبه ۲۴ مهر در مصاحبهای با شبکه «چارلی کرک شو» گفت دولت ترامپ قصد دارد «بهشدت در تعطیلی بخشهایی از بوروکراسی فدرال پیش برود».
او افزود:«ما میخواهیم نه فقط تامین مالی، بلکه خود دستگاه بوروکراتیک را تعطیل کنیم. اکنون فرصتی پیش آمده تا دولت را کوچکتر و چابکتر کنیم.»
ووت تاکید کرد که تاکنون چهارهزار کارمند اخراج شدهاند و پیشبینی کرد این رقم به بیش از ۱۰هزار نفر برسد.
او با اشاره به برنامههای در دست بررسی گفت اخراجها بیشتر شامل نهادهایی خواهد بود که «در راستای اولویتهای دولت نیستند»، از جمله آژانس توسعه کسبوکار اقلیتها، برنامههای عدالت زیستمحیطی در وزارت انرژی و سازمان حفاظت محیط زیست (EPA).
با این حال، اندکی پس از اظهارات او، یک قاضی فدرال در کالیفرنیا با صدور حکمی، دستور توقف موقت اخراجها را صادر کرد و این تصمیم دولت را به چالش کشید. انتظار میرود کاخ سفید این حکم را در دادگاه تجدیدنظر به چالش بکشد.
هزینههای اقتصادی تعطیلی؛ از «روزانه» به «هفتگی»
در همین حال، اسکات بسنت، وزیر خزانهداری دولت ترامپ، در نشست خبری چهارشنبه هشدار داد که تعطیلی دولت «در حال آسیب زدن به عضلات اصلی اقتصاد آمریکا» است.
او ابتدا گفت: «ما برآورد میکنیم که این تعطیلی ممکن است روزانه تا ۱۵ میلیارد دلار برای اقتصاد کشور هزینه داشته باشد.»
اما ساعتی بعد، وزارت خزانهداری در بیانیهای اصلاحی اعلام کرد وزیر در بیان عدد «اشتباه لفظی» کرده و منظور او ۱۵ میلیارد دلار در هفته بوده است، نه در روز.
این برآورد بر پایه دادههای وزارت دارایی، کاهش فعالیتهای اقتصادی ناشی از توقف خدمات دولتی، تعلیق صدور مجوزهای صنعتی، توقف وامهای کسبوکارهای کوچک و تعطیلی پارکهای ملی انجام شده است.
بنبست سیاسی در کنگره
تعطیلی دولت فدرال از اول اکتبر آغاز شد، پس از آنکه کنگره و کاخ سفید نتوانستند بر سر لایحه تامین بودجه سال مالی ۲۰۲۶ به توافق برسند.
جمهوریخواهان در سنا خواستار تصویب قطعنامه موقت تامین بودجه (Continuing Resolution) هستند، اما دموکراتها با آن مخالفت کردهاند و بر تمدید یارانههای بیمه درمانی موسوم به اوباماکر (Obamacare subsidies) تاکید میکنند که در پایان سال جاری منقضی میشود.
به گفته تحلیلگران اقتصادی، اگر تعطیلی دولت بیش از چهار هفته ادامه یابد، تاثیر آن بر رشد اقتصادی سهماهه چهارم محسوس خواهد بود. بانک گلدمن ساکس پیشتر برآورد کرده بود که هر هفته تعطیلی دولت میتواند ۰.۱۵ درصد از رشد تولید ناخالص داخلی را کاهش دهد.
نگرانی از اثرات اجتماعی و بازار کار
نزدیک به یک میلیون کارمند فدرال هماکنون در وضعیت بلاتکلیف قرار دارند؛ نیمی از آنها «ضروری» محسوب میشوند و بدون دریافت حقوق به کار ادامه میدهند، و نیم دیگر به مرخصی اجباری فرستاده شدهاند.
کاخ سفید میگوید که حقوق معوقه پس از پایان تعطیلی پرداخت خواهد شد، اما اتحادیههای کارمندی هشدار دادهاند که بسیاری از کارکنان پاییندرآمد، توان مالی برای تامین هزینههای ماهانه خود را ندارند.
در همین حال، اقتصاددانان از تاثیرات غیرمستقیم تعطیلی بر بازار مسکن، تقاضای مصرفی و اعتماد عمومی به دولت ابراز نگرانی کردهاند.
فرصتها و تهدیدها
اگرچه دولت ترامپ تعطیلی کنونی را فرصتی برای «اصلاح ساختار اداری و کاهش هزینهها» توصیف کرده، اما واقعیت میدانی نشان میدهد که زیانهای اقتصادی، رکود در خدمات عمومی و افزایش بیاعتمادی اجتماعی در حال گسترش است.
با ادامه بنبست میان کاخ سفید و کنگره، چشمانداز پایان سریع تعطیلی دولت همچنان نامعلوم است و همانطور که یک کارشناس اقتصادی در گفتوگو با شبکه فاکس بیزنس گفت: «اگر این تعطیلی بیش از یک ماه ادامه پیدا کند، هزینه آن از هرگونه صرفهجویی ادعایی بیشتر خواهد بود.»