دیداری غیرمنتظره و محرمانه میان جرد کوشنر و استیو ویتکاف، فرستادگان دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا با رهبران حماس در شرمالشیخ، نقشی تعیینکننده در نهایی شدن توافق صلح غزه داشت.
پایگاه خبری اکسیوس دوشنبه ۲۱ مهر در گزارشی به نقل از سه منبع آگاه نوشت این دیدار که شامگاه چهارشنبه گذشته در شرمالشیخ برگزار شد، مسیر امضای توافق صلح غزه را هموار کرد.
به گفته این منابع، یکی از موانع اصلی توافق این بود که رهبران حماس نگران بودند اسرائیل پس از آزادی گروگانها، جنگ را از سر بگیرد.
بر اساس این گزارش، ویتکاف و کوشنر برای رفع این نگرانیها با رهبران حماس دیدار کردند و اطمینان دادند ترامپ اجازه نخواهد داد اسرائیل جنگ را از سر بگیرد؛ مشروط بر اینکه حماس به تعهدات خود پایبند بماند.
منابع اکسیوس تایید کردند روز پیش از این دیدار، ترامپ در دیداری خصوصی در کاخ سفید به ویتکاف و کوشنر اجازه داده بود در صورت نیاز، برای نهایی کردن توافق با رهبران حماس ملاقات کنند.
بر اساس این گزارش، ویتکاف این تصمیم را پس از ورود به شرمالشیخ به میانجیگران قطری، مصری و ترک اطلاع داد.
ملاقات در اقامتگاه ویتکاف
بر اساس گزارش اکسیوس، مقامهای قطری حدود ساعت ۱۱ شب به اقامتگاه ویتکاف در هتل فور سیزنز رفتند و گفتند مذاکرات در بنبست است و پیشنهاد کردند نمایندگان آمریکا با مقامهای حماس ملاقات کنند.
یک مقام ارشد قطری گفته بود: «اگر با آنها دیدار کنید و دست بدهید، توافق انجام میشود.»
دقایقی بعد، ویتکاف و کوشنر وارد اقامتگاه دیگری در همان منطقه شدند. در این جلسه، روسای اطلاعات مصر و ترکیه، مقامهای قطری و چهار رهبر ارشد حماس از جمله خلیل الحیه که سه هفته پیش در دوحه از یک ترور جان سالم به در برده بود، حضور داشتند.
به گفته یکی از منابع، ویتکاف در این نشست ۴۵ دقیقهای به مقامهای حماس گفت: «گروگانها حالا بیش از آن که دارایی باشند، برای شما بار هستند. وقت آن است که مرحله اول توافق را اجرا کنیم و مردم را در دو سوی مرز به خانه برگردانیم.»
بر اساس این گزارش، زمانی که الحیه از ویتکاف و کوشنر پرسید که آیا پیامی از طرف ترامپ دارند، ویتکاف پاسخ داد: «پیام ترامپ این است که با شما منصفانه رفتار خواهد شد و او پشت همه ۲۰ بند طرح صلح خود ایستاده و اجرای کاملشان را تضمین میکند.»
پس از پایان این دیدار، رهبران حماس با میانجیگران مصری، قطری و ترک به اتاقی دیگر رفتند و چند دقیقه بعد، حسن رشاد، رییس سازمان اطلاعات مصر، همراه همتایان ترک و قطری خود بازگشت و گفت: «بر اساس دیداری که داشتیم، توافق انجام شد.»
این دومین تماس مستقیم میان دولت ترامپ و رهبران حماس بود.
پیشتر در ماه مارس، آدام بوهلر، فرستاده ویژه آمریکا در امور گروگانها، در دوحه دیدارهایی بیسابقه با رهبران حماس انجام داده بود تا درباره آزادی ادان الکساندر، گروگان آمریکایی و بازگرداندن پیکر چهار گروگان دیگر گفتوگو کند. تلاشی که با مخالفت شدید دولت اسرائیل روبهرو شده بود.
به گفته منابع آگاه، آمادگی کوشنر و ویتکاف برای دیدار مستقیم با رهبران حماس، با وجود خطرات سیاسی، برای این گروه مسلح حاکم بر نوار غزه، نشانهای از جدیت دولت ترامپ در دستیابی و اجرای توافق بود.
یکی از این منابع گفت: «به همین دلیل وقتی فرستادگان ترامپ قول دادند این توافق بهطور کامل اجرا خواهد شد، حماس آن را باور کرد.»