گزارش تازه خبرگزاری فرانسه نشان می‌دهد با ممنوعیت گسترده سقط جنین و تشدید فشارهای طالبان بر مراکز درمانی، شمار زنان افغانستانی که برای پایان‌دادن به بارداری ناخواسته به روش‌های خطرناک خانگی روی می‌آورند رو به افزایش است؛ روندی که جان آنان را تهدید می‌کند.

درخواست کمک از بیمارستان؛ پاسخ: «همه‌مان زندانی می‌شویم»
بهاره، زن ۳۵ ساله‌ اهل کابل، وقتی چهارماهه باردار بود، از بیمارستان برای سقط جنین کمک خواست. پاسخ پزشک روشن بود: «اجازه نداریم. اگر کسی بفهمد، همه‌مان زندانی می‌شویم.»

او که چهار دختر دارد، به خبرگزاری فرانسه گفت شوهر بیکار او خواستار «پیدا کردن راه‌حل» شده بود، چون نمی‌خواست دختر دیگری به خانواده اضافه شود؛ دختری که در افغانستان امروز فرصت مدرسه، دانشگاه یا کار برایش وجود ندارد.

بهاره ناچار شد با پولی معادل دو دلار از بازار چای گیاهی خریداری کند که از نوعی «گل ختمیِ» منقبض‌کننده تهیه می‌شود. اما خونریزی شدید او را دوباره راهی بیمارستان کرد، جایی که پزشکان بقایای جنین را از رحم او خارج کردند.

کارشناسان هشدار می‌دهند که این گیاه می‌تواند به خونریزی کشنده و آسیب به اندام‌ها منجر شود.

روایاتی از سقوط زنان به دست خود: قرص سمی، سنگ سنگین

بهاره تنها نیست. در تحقیق چندماهه خبرگزاری فرانسه، زنان دیگری نیز روایت‌های تکان‌دهنده‌ای ارائه کردند.

نیسا—مادر هشت دختر و یک پسر— پس از فهمیدن اینکه دوباره باردار و جنین دختر است، داروی ضدمالاریای خطرناکی را بدون نسخه خرید و مصرف کرد. او بیهوش شد و در بیمارستان بقایای جنین به‌دست پزشکان از رحم او خارج شد.

مریم—۲۲ ساله که در رابطه‌ای خارج از ازدواج باردار شده بود—می‌گوید مادرش برای جلوگیری از «بدنامی» سنگی سنگین روی شکمش گذاشت و با آن جنین را «خرد کرد». مریم هنوز دردهای مزمنی دارد و با افسردگی شدید مواجه است.

از میان ۱۲ زنی که این خبرگزاری با آنان گفت‌وگو کرده، تنها پنج نفر حاضر شدند با تغییر نام و تضمین محرمانه‌بودن هویت، روایت خود را بازگو کنند.

افزایش «سقط‌های خودبه‌خودی»؛ آمار واقعی پنهان می‌ماند
مطابق قانون افغانستان، سقط جنین غیرقانونی است و تنها در صورتی مجاز شمرده می‌شود که جان مادر در خطر جدی قرار داشته باشد؛ اما در عمل تقریبا هرگز اجازه چنین کاری داده نمی‌شود. طالبان همچنین نظارت بر بیمارستان‌ها را تشدید کرده‌ و پزشکان از ترس دستگیری، حاضر به انجام هیچ مداخله‌ای در چنین مواردی نیستند.

چندین پزشک به خبرگزاری فرانسه گفته‌اند از سال ۲۰۲۱ تعداد «سقط‌های خودبه‌خودی» افزایش یافته است. بسیاری از این موارد با نشانه‌هایی همراه است که به سقط جنین پنهانی شباهت دارد.

دو سازمان پزشکی بین‌المللی نیز این روند را تایید کرده‌اند.

هم‌زمان، بسته‌شدن مراکز تنظیم خانواده و کاهش بودجه، دسترسی زنان به پیشگیری از بارداری را محدود کرده است. طبق ارزیابی سازمان ملل، کمتر از نیمی از زنان افغانستانی به شیوه‌های رایج پیشگیری دسترسی دارند.

سیستمی که خانواده‌ها را تنها می‌گذارد
در افغانستان، آموزش مامایی و پرستاری برای زنان از سال گذشته ممنوع شده است؛ کشوری که یکی از بالاترین نرخ‌های مرگ‌ومیر مادران و نوزادان را دارد.

داروسازان می‌گویند برخی داروخانه‌ها داروی «میسوپروستول» را بدون نسخه می‌فروشند. در عین حال، برخی کارکنان درمانی از نیاز زنان سوءاستفاده کرده و مبالغی سنگین مطالبه می‌کنند.

یک قابله در کابل به این خبرگزاری گفت: «احساس درماندگی می‌کنم. برای کمک‌کردن به زنان وارد این حرفه شدم اما نمی‌توانم.»

پزشک دیگری در ننگرهار گفت: «من درد این زنان را می‌فهمم. ولی کاری از دستمان برنمی‌آید.»

گزارش خبرگزاری فرانسه تصویری هولناک از وضع زنان افغانستانی ترسیم می‌کند. جامعه‌ای که در آن سقط جنین جرم است، بارداری ناخواسته مایه ننگ، آموزش پزشکی برای زنان ممنوع، دسترسی به پیشگیری محدود و ترس از مجازات هم پزشک و هم بیمار را به سکوت و رفتارهای پرخطر می‌کشاند.

نتیجه آن است که هزاران زن، میان حفظ جان خود و حفظ آبروی خانواده، با روش‌هایی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که می‌تواند به قیمت جانشان تمام شود.