آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در پاسخ به پرسش خبرنگار ایراناینترنشنال درباره اقدام تروئیکای اروپایی در آغاز روند فعالسازی مکانیسم ماشه اعلام کرد برای جلوگیری از نهایی شدن این ساز و کار «هنوز زمان وجود دارد».
گوترش سهشنبه ۲۵ شهریور بر لزوم استفاده از ابزارهای دیپلماتیک برای حل و فصل پرونده هستهای جمهوری اسلامی تاکید کرد و گفت: «درخواست من از قدرتهای دیگر این است که از دیپلماسی استفاده کنند و شرایط اعتماد را به وجود آورند تا بتوان از آن [فعالسازی مکانیسم ماشه] جلوگیری کرد.»
گوترش افزود در خصوص پرونده هستهای تهران، با «هر دو طرف» در تماس بوده و «حسن نیت» خود را پیشنهاد داده است، اما «همهچیز به تلاشهای دیپلماتیکی بستگی دارد که برای بازسازی اعتماد لازم انجام میشود».
فرانسه، بریتانیا و آلمان، سه کشور اروپایی عضو برجام، ششم شهریور در نامهای به شورای امنیت، از تصمیم خود برای آغاز فرآیند فعالسازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه تهران خبر دادند.
بدین ترتیب، جمهوری اسلامی تنها تا پایان سپتامبر (هشتم مهر) فرصت دارد که با غرب به توافق برسد و از بازگشت تحریمها جلوگیری کند.
کوین کریمر، سناتور جمهوریخواه ایالت داکوتای شمالی، ۲۵ شهریور در مصاحبه با ایراناینترنشنال از فعالسازی مکانیسم استقبال کرد و از کشورهای اروپایی خواست همچون آمریکا و اسرائیل، سیاستهای سختگیرانهتری علیه تهران در پیش گیرند.
در روزهای اخیر، مقامهای جمهوری اسلامی مواضعی دوگانه در برابر غرب اتخاذ کردهاند؛ از یک سو احتمال خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) را مطرح کرده و از سوی دیگر از آمادگی تهران برای تداوم مسیر دیپلماتیک خبر دادهاند.
پایگاه خبری تایمز اسرائیل ۱۷ شهریور با اشاره به فعالسازی مکانیسم ماشه، به نقل از کارشناسان امنیتی نوشت برنامه اتمی جمهوری اسلامی در «وضعیت تعلیق» به سر میبرد، اما امکان حمله مجدد اسرائیل و آمریکا در مقابل واکنشهای تهران به غرب وجود دارد.
مقامهای حکومت همچنین کوشیدهاند تاثیر فعالسازی مکانیسم ماشه بر اوضاع اقتصادی ایران را کماهمیت جلوه دهند.
مرکز پژوهشهای مجلس ۲۲ شهریور اعلام کرد بر اساس ارزیابیهای این نهاد، فعالسازی مکانیسم ماشه «تاثیر اقتصادی جدی» در ایران نخواهد داشت.
با این حال، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی پیشتر در نامهای محرمانه که نسخهای از آن به ایراناینترنشنال رسید، به وزارتخانهها و شرکتهای بزرگ هشدار داد فعالسازی مکانیسم ماشه موجب توقف فروش نفت ایران، وقوع بحرانهای بزرگ اقتصادی و امنیتی، رشد بیکاری و تشدید نارضایتی اجتماعی در کشور خواهد شد.