مردم در پیامهایی به ایراناینترنشنال گفتند قیمت لبنیات در روزهای اخیر افزایشهای ناگهانی و چشمگیر داشته و در نبود نظارت موثر بر بازار، فشار معیشتی بر خانوادهها تشدید شده است. برخی در پیامهای خود گفتند لبنیات مدتهاست از سبد غذاییشان حذف شده و سوءتغذیه برایشان عادی شده است.
ایراناینترنشنال از مخاطبان خود خواست اگر در هفتههای اخیر افزایش قیمت لبنیات را تجربه کردهاند، مشاهدات خود را ارسال کنند.
در روایتهای شهروندان، افزایش قیمت لبنیات موضوعی مشترک و روزمره است؛ آنقدر تکراری که برخی گفتند «هر بار» که برای خرید میروند «از دفعه قبل گرانتر است» و بسیاری تاکید کردند این افزایشها نه در بازههای ماهانه که در فاصله چند روز یا حتی بعد از گذشت یک شب رخ میدهد.
در کنار افزایشهای پیدرپی قیمتها، نگرانی درباره تاثیر آن بر سلامت و تغذیه خانوادهها بیشتر شده است. مردم از حذف لبنیات، گوشت و منابع پروتئینی از سفرهها نوشتند؛ از کودکانی که دیگر شیر نمینوشند و خانوادههایی که برای دوام آوردن تا پایان ماه یا هفته، سهم مصرف را به حداقل رساندهاند.
افزایش قیمتها و حذف لبنیات از سفرهها
یک صاحب سوپرمارکت برای ایراناینترنشنال نوشت که قیمت ماستهای ۲۵ و ۴۵ هزار تومانی به ۳۵ و ۵۵ هزار تومان رسیده است.
در پیام دیگری اعلام شد که قیمت شیر ۲۰ هزار تومانی «یکشبه» به دو برابر یعنی ۴۰ هزار تومان افزایش یافته است. ارزانترین شیر نیز بهگفته این شهروند، شیرهای دولتی «کیسهای» است و بهای بطری شیر به ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان رسیده است.
شهروند دیگری با ذکر تاریخ تولید شیرها نوشت قیمت یک بطری شیر از ۷۶ هزار و ۸۰۰ تومان در ششم آذر به ۸۵ هزار و ۸۰۰ تومان در هشتم آذر رسیده است: «یعنی در دو روز ۹ هزار تومان بیشتر شده!»
یک شهروند با ارسال ویدیویی به ایراناینترنشنال گفت: «قیمت شیر در پنجم آذر، ۶۹ هزار و ۵۰۰ تومان بود که در هشتم آذر به ۷۳ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است و هر سه روز در حال افزایش قیمت است.»
برخی دیگر توضیح دادند که بهدلیل قیمت بالا، سالهاست با لبنیات و گوشت «خداحافظی» کردهاند و درباره سوءتغذیه و کمبود آهن هشدار دادند.
گستردهتر شدن گرانی
مخاطبان ایراناینترنشنال گفتند مشکل فقط لبنیات نیست؛ از برنج و حبوبات تا مرغ، ماهی، دارو، میوه و شویندهها، «همهچیز» به شکل سرسامآوری گران شده است.
یک شهروند در پیام خود به بیماریهای ناشی از سرما و آلودگی هوا اشاره کرد و نوشت: «ماهی چند میلیون پول دارو و آبمیوه میشود، نفسمان هم درنمیآید. محصولات ۷۰ هزار تومانی شدهاند ۱۱۰ و ۱۲۰ هزار تومان!»
شهروندی دیگر قیمت شیر محلی را لیتری ۴۰ هزار تومان گزارش کرد و نوشت این محصول از مهر تاکنون ۱۲ هزار تومان افزایش داشته و شیر ۹۰۰ میلیلیتری کمچرب که ۴۸ هزار تومان بوده، حالا ۷۵ هزار تومان شده است.
او اضافه کرد: «روزهایی را میبینم که مثل قحطی جنگ جهانی اول در ایران نصف مردم مرده باشند.»
بیاعتمادی نسبت به نظارت و شیوه قیمتگذاری
تعدادی از مخاطبان از «گرانفروشی فروشگاههای زنجیرهای» نوشتند. بهگفته آنها، قیمتی که روی لبنیات میزنند با تخفیف است اما پشت صندوق ۲۰ هزار تومان بیشتر حساب میکنند و وقتی اعتراض میشود، میگویند: «همین دو دقیقه پیش قیمت جدید آمده است.»
برخی شهروندان نیز در پیامهایی نبود بازرسی موثر و «رشوه گرفتن» در سیستم نظارتی جمهوری اسلامی را مطرح کردند.
شهروندی با اشاره به روند افزایش قیمتها نوشت: «هر بار میرویم، گرانتر از دفعه قبل است؛ انگار افزایش قیمت لبنیات روزانه شده است.»
یک شهروند هم با ارسال ویدیویی به ایراناینترنشنال گفت یک مرغ را به قیمت ۴۱۷ هزار تومان خریده است.
او اضافه کرد: «با این اوضاع نمیدانم برای شب یلدا چه کنم.»
نبود تغذیه سالم و تلاش برای دوام آوردن
برخی شهروندان که در پیامهای ارسالی به ایراناینترنشنال، خود را معلم قراردادی یا کارگر معرفی کردهاند، نوشتند که لبنیات مدتهاست جایی در سفرهشان ندارد و از «آبروداری» ناخواستهای گفتند که مانع از گفتن حقیقت میشود.
شهروندی در این خصوص نوشت: «چند سالی میشود که دیگر لبنیات نخریدم و طبعا نخوردم. از سبد خوراکی معلمهای قراردادی خیلی چیزها خیلی وقت است بیسروصدا پر کشیدهاند. باید سکوت کنیم چون کسی باور نمیکند و باید آبروداری کنیم. این چرخه از قدیم و از ابتدای جمهوری اعدامی جهل و جور و فساد بوده و هست و خواهد بود.»
یکی از مخاطبان شرح داد که خانوادهاش تا همین اواخر «هفتهای یک سطل ماست» مصرف میکرده و حالا «هر سه هفته یک سطل ماست یک کیلویی» میخرند و برای اینکه آن را هدر ندهند «روز پایانی، نان را بر دیواره سطل میکشند تا باقیمانده ماست هم مصرف شود».
در حالی که مسئولان جمهوری اسلامی بارها از حمایت از مردم و کنترل قیمتها سخن گفتهاند، تجربه روزمره شهروندان نشان میدهد قیمتها در ایران بهصورت روزانه بالا میرود و هزینههای زندگی برای بسیاری از خانوادهها دیگر قابل تامین نیست.