یک مقام سرویس امنیتی اوکراین اعلام کرد این کشور دو نفتکش متعلق به «ناوگان سایه» را در دریای سیاه با پهپادهای دریایی هدف قرار داده است. ناوگان سایه، شبکهای از نفتکشها، شرکتهای پوششی و عملیات لجستیکی مخفی است که کشورهای تحت تحریم مثل روسیه برای صادرات نفت از آن استفاده میکنند.
این مقام سرویس امنیتی اوکراین (اسبییو) که نامش فاش نشده، شنبه هشتم آذر به خبرگزاری رویترز گفت این عملیات مشترک از سوی این سرویس مخفی و نیروی دریایی اوکراین انجام شده است.
او با اشاره به انتشار ویدیویی در این زمینه که شامگاه جمعه منتشر شد، گفت: «ویدیو نشان میدهد که پس از اصابت، هر دو نفتکش دچار آسیب جدی شده و عملا از خدمت خارج شدهاند. این، ضربه قابل توجهی به انتقال نفت روسیه وارد خواهد کرد.»
با این حال، این مقام دقیقا مشخص نکرد این حمله چه زمانی انجام شده است.
کمی قبل از انتشار اظهارات این مقام اوکراینی، کنسرسيوم خط لوله دريای خزر اعلام کرد يکی از سه «نقطه مهار» در پايانه دريای سياه که متعلق به اين شرکت است، بر اثر حمله پهپادی اوکراین آسيب ديده است.
«نقطه مهار» (Mooring Point) یک اصطلاح فنی دریایی و بندری است و به سازه یا تجهیزاتی گفته میشود که کشتیها برای پهلو گرفتن، ثابت ماندن و بارگیری و تخلیه، به آن متصل میشوند.
کنسرسيوم خط لوله دريای خزر در بیانیهای خبر داد فعالیتها در این نقاط متوقف شده است.
کنسرسیوم خط لوله دریای خزر، یک شرکت انتقال نفت قزاقستانی-روسی است که در سال ۲۰۰۱ با مشارکت چند شرکت و با هدف انتقال نفت قزاقستان از طریق روسیه و دریای سیاه تاسیس شد.
این شرکت بیش از یک درصد نفت جهان را جابهجا میکند.
انتشار این بیانیه یک روز پس از آن بود که مقامات ترکیه اعلام کردند دو نفتکش که گفته شده بخشی از «ناوگان سایه» روسیه هستند، در دریای سیاه هدف قرار گرفتند.
اداره کل امور دریایی ترکیه هفتم آذر اعلام کرد نخستین نفتکش به نام «کایروس» با پرچم گامبیا، در دریای سیاه، در حدود ۴۵ کیلومتری ساحل استان قوجائلی ترکیه دچار آتشسوزی شد.
این اداره، آتشسوزی را نتیجه برخورد یک «عامل خارجی» دانست و افزود کایروس در حال حرکت به سمت بندر نووراسییسک روسیه بود.
کمتر از یک ساعت بعد، اداره کل امور دریایی ترکیه گزارش داد نفتکش دیگری به نام «ویرات» نیز در دریای سیاه در حدود ۳۵ مایل دریایی از ساحل ترکیه «هدف قرار گرفت».
عبدالقادر اورالاوغلو، وزیر حمل و نقل و زیرساخت ترکیه، گفت: «تیمهای امداد و نجات حاضر در محل گمان میکنند این تانکرها هدف حمله خارجی قرار گرفتهاند.»
ضربه سنگین
خبرگزاری رویترز هشتم آذر به نقل از یک معاملهگر نفت درباره وضعیت نقاط مهار آسیبدیده نوشت: «اوضاع خوب به نظر نمیرسد و ضربه سنگینی خورده. قرار است نقطه مهار سوم را که در حال تعمیر است به کار بیندازند.»
به گفته کنسرسیوم خط لوله دریای خزر، در نتیجه حمله به پایانه نفتی، هیچ یک از کارکنان و پیمانکاران آن آسیب ندیدهاند.
این نهاد افزود که در لحظه انفجار، سامانه حفاظت اضطراری، خطوط لوله مربوطه را از کار انداخت و گزارشهای اولیه نشان میدهند هیچ نفتی به دریای سیاه نریخته است.
کنسرسیوم خط لوله دریای خزر اعلام کرد: «ارسال محمولهها در پایانه پس از آن انجام خواهد شد که تهدید ناشی از قایقها و پهپادهای بدون سرنشین برطرف شود.»
پیشتر و در سالهای اخیر، کشتیهایی در دریای سیاه با مین برخورد کردهاند و برخی مینها نیز در حالی که شناور بودهاند، پیدا شدهاند.
حادثه جمعه در شرایطی روی داد که تلاشها برای برقراری صلح در جنگ اوکراین شدت گرفته است.
در فروردینماه، روسیه و اوکراین برای آتشبس دریایی به توافق رسیدند.
پیش از آن، دریای سیاه در مرکز تنشهای شدید بین دو کشور قرار گرفته بود.