جوزف ووتل، فرمانده سابق فرماندهی مرکزی ایالات متحده، (سنتکام) در پادکست ایراناینترناشنال گفت: «هدف از افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه کارائیب، نه تنها اعمال فشار بر ونزوئلا، بلکه بر دشمنان دیگر ایالات متحده مانند ایران است.»
ووتل که از مارس ۲۰۱۶ تا مارس ۲۰۱۹ بر عملیات آمریکا در خاورمیانه نظارت داشت، در مصاحبهای با پادکست انگلیسی ایراناینترنشنال به نگار مجتهدی گفت که هدف اصلی، مقابله با قاچاق مواد مخدر است. اما به گفته او، این نمایش قدرت میتواند با هدف جلوگیری از دشمن اصلی واشینگتن در خاورمیانه نیز باشد.
ووتل افزود: «حضور یک ناو هواپیمابر پیام بزرگی است که ما نه تنها به منطقه، بلکه به دیگرانی که حامی ونزوئلا هستند، ارسال میکنیم. ونزوئلا مکانی بوده است که ما مدتهاست شاهد حضور مشاوران ایرانی، سپاه پاسداران، نیروی قدس و دیگران بودهایم که با آنها رابطه برقرار کردهاند.»
او با اشاره به حمایت تهران از حکومت مادورو تاکید کرد که جمهوری اسلامی به دنبال فرصت برای رقابت استراتژیک علیه ایالات متحده در منطقهای است که حوزه نفوذ ایالات متحده به شمار میرود.
دولت ترامپ در حال سازماندهی گستردهترین تجمع نیروهای نظامی در دریای کارائیب طی چند دهه اخیر است.
واشینگتن، نیکولاس مادورو را به «تروریسم مواد مخدر» متهم میکند و برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری او شود، جایزهای ۵۰ میلیون دلاری تعیین کرده است.
در حال حاضر، استراتژی ایالات متحده در قبال ونزوئلا هنوز مشخص نیست، اما به نظر میرسد که هدفش برکناری این «پوپولیست چپگرا» است.
ونزوئلا و جمهوری اسلامی از منتقدان جدی سیاست خارجی آمریکا به شمار میروند و اعلام کردهاند که در برابر گسترش نفوذ واشینگتن در مناطق پیرامونی خود ایستادگی خواهند کرد.
جمهوری اسلامی در روزهای اخیر از افزایش حضور نظامی و مانورهای ایالات متحده در دریای کارائیب انتقاد کرده است.
در این ارتباط، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، پنجم آذر در تماس تلفنی با ایوان ادواردو گیل پینتو، همتای ونزوئلایی خود، «قلدری و تجاوزگری» ایالات متحده به این کشور را محکوم کرد.
گیل پینتو نیز از تهران به خاطر حمایتش تشکر کرد و گفت که ونزوئلا در برابر «دخالت» ایالات متحده مقاومت خواهد کرد.
در آخرین مورد از حمایتهای تهران میتوان به سخنان پنجشنبه ششم آذر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، اشاره کرد که سیاست ایالات متحده در قبال ونزوئلا را محکوم کرد.
همکاری استراتژیک جمهوری اسلامی و ونزوئلا به حدود ۲۵سال پیش برمیگردد و دو کشور از زمانی که در سال ۲۰۲۲ یک توافقنامه همکاری ۲۰ساله امضا کردند، هماهنگی در زمینه انرژی، امنیت و تجارت را گسترش دادهاند.
بر اساس گزارشها، ردپای جمهوری اسلامی در ونزوئلا شامل حضور تعداد نامشخصی از نیروهای سپاه پاسداران و مشاوران نظامی است.
ونزوئلا نیز به جمهوری اسلامی امکان دسترسی به بازارهای جایگزین برای دور زدن تحریمهای جهانی و حضور در نزدیکی ایالات متحده را داده است.
قدرت بازدارندگی
علیرغم این روابط، ووتل تاکید کرد که تمرکز اصلی ایالات متحده بر ونزوئلا است و گفت: «به نظر میرسد آنچه ما اکنون انجام میدهیم عمدتاً بر مبارزه با تروریسم مواد مخدر متمرکز است.»
ورود گروه ضربت ناو هواپیمابر «یواساس جرالد فورد» ــ مجهز به ۷۰ تا ۸۰ هواپیما و پشتیبانیشده توسط بیش از ۱۲ هزار نیروی آمریکایی ــ بهعنوان یکی از بزرگترین استقرارهای دریایی ایالات متحده در نیمکره غربی از زمان بحران موشکی کوبا در دهه ۱۹۶۰ ارزیابی میشود.
ووتل تاکید کرد: «وقتی از ۱۲ هزار نیروی نظامی صحبت میکنیم، این عدد حتی از شمار نیروهایی که در سالهای اخیر در افغانستان داشتیم بیشتر است.»
واشینگتن تاکنون حدود ۲۰ حمله هوایی علیه قایقهای مظنون به قاچاق مواد مخدر در کارائیب و شرق اقیانوس آرام انجام داده که به کشته شدن بیش از ۸۰ نفر انجامیده است.
ووتل همچنین افزود که هرچند جمهوری اسلامی از نظر تئوریک میتواند بهصورت نامتقارن در خلیج فارس، عراق یا سایر نقاط واکنش نشان دهد، اما امروز «بهطور قابلتوجهی ضعیفتر از سال گذشته است، زیرا شبکههایش آسیب دیده و معماری امنیتیاش بر اثر حملات آمریکا و اسرائیل متزلزل شده است.»
او ادامه داد: «در حال حاضر در موقعیت مناسبی برای اقدام نیستند، اما با این حال، ایران را در هیچ شرایطی نباید از نظر دور نگه داشت.»
موضعگیری آمریکا در کارائیب بخشی از یک راهبرد بازدارندگی گستردهتر است؛ راهبردی که هم بر نمایش قدرت نظامی تکیه دارد و هم بر ایجاد یک چارچوب اطلاعاتی برای اعمال فشار—از جمله مطرح کردن علنی گزینههای مخفی—بهمنظور تحت فشار گذاشتن دولت مادورو و تأثیرگذاری بر رفتار کشورهای همپیمان او.
ووتل گفت این واقعیت که واشینگتن به طور علنی در مورد گزینههای پنهانی صحبت میکند، یک پیام دارد. او گفت: «در اکثر موارد، به طور معمول، در مورد عملیات پنهانی صحبت نمیکنیم، اما در این مورد، دولت ما تصمیم گرفته است که این کار را انجام دهد... تا فشار بر رژیم مادورو را افزایش دهد.»
همزمان با افزایش فشار ایالات متحده بر حکومت مادورو، روزنامه نیویورکتایمز جمعه هفتم آذر از گفتوگوی تلفنی ترامپ و مادورو در اواخر هفته گذشته خبر داده است. تاکنون دو کشور این خبر را تکذیب نکردهاند.