دادگاه جرایم بینالمللی در بنگلادش، شیخ حسینه، نخستوزیر پیشین این کشور را به اعدام محکوم کرد. او بهدلیل اجازه دادن به استفاده از نیروی مرگبار علیه معترضان و مرگ هزار و ۴۰۰ نفر در ناآرامیهای سال ۲۰۲۳، مجرم شناخته شد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این حکم دوشنبه ۲۶ آبان در فضایی شدیدا امنیتی صادر شد.
حاضران در دادگاه از جمله خانواده قربانیان پس از اعلام حکم، کف زدند و شادی کردند. در بیرون دادگاه نیز گروهی از مردم با نشستن بر روی زانو و دعا خواندن، واکنش نشان دادند.
دادستانها گفتند که حسینه دستور مستقیم استفاده از نیروی مرگبار را برای مقابله با اعتراضات داده است.
حسینه که در اوج خیزش دانشجویی در اوت ۲۰۲۴ به هند گریخت، در بیانیهای دادگاه را «غیرقانونی و صحنهسازی شده» توصیف کرد و گفت نتیجه آن «از پیش تعیین شده» بود.
وکیل تسخیری او نیز خواستار تبرئهاش شده بود.
واکنش دولت موقت و تنشهای سیاسی
دولت موقت به رهبری محمد یونس، برنده جایزه نوبل صلح، این حکم را «تاریخی» خواند اما از مردم خواست آرامش خود را حفظ کنند و هشدار داد با هرگونه بینظمی بهطور جدی برخورد خواهد شد.
این دولت همچنین اعلام کرد پس از صدور حکم، از هند خواسته است حسینه و اسدالزمان خان کمال، وزیر کشور سابق که او نیز به اعدام محکوم شده را مسترد کند.
دولت هند گفت این درخواست را «بررسی» خواهد کرد.
محاکمه در آستانه انتخابات فوریه برگزار شده و پسر حسینه هشدار داده که اگر ممنوعیت فعالیت انتخاباتی حزب «عوامی لیگ» لغو نشود، احتمال بروز خشونت وجود دارد.
جزییات حکم و تدابیر امنیتی
قاضی گلام مرتضا موزومدر گفت حسینه در سه اتهام از جمله «تحریک»، «صدور دستور قتل» و «ممانعت نکردن از خشونتها» مجرم شناخته شده است.
او اعلام کرد: «در این پرونده، تنها یک حکم وجود دارد: اعدام.»
پیش از صدور حکم، انفجار دهها بمب دستساز و آتش زدن ۲۶ خودرو در نقاط مختلف گزارش شد و نیروهای پلیس و لباسشخصیها اطراف ساختمانهای دولتی و دادگاه مستقر شدند.
پیشتر نیز معترضان خواستار تخریب بقایای خانه پدر شیخ حسینه شده بودند؛ خانهای که سال گذشته بخش زیادی از آن نابود شد.
دولت موقت در پاسخ به اتهامات حسینه درباره «سیاسی بودن» روند قضایی، اعلام کرد این دادگاه «شفاف» بوده و «هیچ نهاد معتبر حقوق بشری آن را سیاسی ندانسته» است.
اعتراضات سال گذشته در بنگلادش ۱۷۰ میلیون نفری با اکثریت مسلمان، در پی بیکاری گسترده در میان فارغالتحصیلان دانشگاهها روی داد.
حسینه ۱۵ سال بر بنگلادش حکومت کرد؛ دورانی که با پیشرفت اقتصادی همراه بود اما همزمان، تلاش او برای خاموش کردن مخالفتها، بازداشتهای سیاسی، ناپدیدسازیها و قتلهای فراقضایی افزایش یافت.