شورای امنیت سازمان ملل متحد با ۱۳ رای موافق، دو رای ممتنع و بدون هیچ رای مخالفی طرح پیشنهادی ایالات متحده برای ورود به مرحله دوم آتشبس غزه و آغاز بازسازی این منطقه را تصویب کرد. حماس بلافاصله در بیانیهای اعلام کرد که این قطعنامه را نمیپذیرد.
در جلسه دوشنبه ۲۶ آبان، روسیه یکی از دو کشوری بود که به طرح پیشنهادی آمریکا بر اساس برنامه بیستمادهای دونالد ترامپ، رییسجمهوری این کشور رای ممتنع داد.
پس از تصویب این قطعنامه، دونالد ترامپ رییسجمهوری آمریکا گفت: «رای شورای امنيت به طرح صلح غزه به صلح بيشتر در سراسر جهان منجر میشود.»
مایک والتز، نماینده ایالات متحده در شورای امنیت نیز این طرح پیشنهادی را «یک نقشه راه جسورانه، ممکن و عملی» خواند و از اعضای شورا بابت «حمایت از طرح آمریکا» و «رای مثبت به پیشنویسی که استقرار نیروهای بینالمللی در غزه را میسر میسازد» تشکر کرد.
طرحی که در جلسه عصر دوشنبه به وقت نیویورک در مقر سازمان ملل در این شهر برگزار شد، شامل بخشی است که مسیری احتمالی برای تشکیل کشور فلسطین در آینده را ترسیم میکند.
مخالفت حماس با قطعنامه
حماس با رد این قطعنامه اعلام کرد که این طرح «حقوق و مطالبات فلسطینیان را برآورده نمیکند» و «در پی تحمیل نوعی قیمومیت بینالمللی» بر نوار غزه است.
در این بیانیه تاکید شده است که «فلسطینیان و گروههای مقاومت» با هر شکلی از قیمومیت بینالمللی مخالفاند.
این گروه افزود: «واگذاری ماموریتها و نقشهایی به یک نیروی بینالمللی درون باریکه غزه، از جمله خلع سلاح مقاومت، بیطرفی این قطعنامه را از بین میبرد و آن را به یکی از طرفهای درگیری به نفع نیروی اشغالگر تبدیل میکند.»
حماس ساعاتی پیش از این رایگیری نیز در بیانیهای دیگر با طرح پیشنهادی ایالات متحده مخالفت کرده و به «نمایندگی از گروههای مسلح فلسطینی»، قطعنامه پیشنهادی آمریکا را «خطرناک» و تلاشی برای «تسلیم غزه به حاکمیت بینالمللی» خوانده بود.
استقبال ترامپ از رای شورای امنیت به «هیات صلح»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، با انتشار پستی در شبکه اجتماعی خودش، تروثسوشال، «رای فوقالعاده شورای امنیت سازمان ملل» را تبریک گفت و یادآوری کرد: «این قطعنامه بانی ایجاد یک هیات صلح میشود که ریاست آن را من بر عهده خواهم داشت.»
او همچنین نوشت که این هیات «شامل قدرتمندترین و محترمترین رهبران در سراسر جهان» خواهد بود.
ترامپ از همه اعضای شورای امنیت، از جمله کشورهایی که رای ممتنع دادند و همچنین کشورهایی که به گفته او «بهشدت از این طرح حمایت کردند، از جمله قطر، مصر، امارات متحده عربی، پادشاهی عربستان سعودی، اندونزی، ترکیه و اردن» تشکر کرد.
او نوشت که اعضای هیات صلح و خبرهای مهم دیگری طی هفتههای دیگر اعلام خواهد شد.
جزئیات قطعنامه
والتز در سخنان خود پیش از رایگیری گفت که این سند تشکیل نیرویی تحت عنوان «نیروی بینالمللی ثبات» را در نظر گرفته است.
او توضیح داد: «این نیرو ائتلافی از نیروهای حافظ صلح، از جمله از کشورهای با اکثریت مسلمان مانند اندونزی و جمهوری آذربایجان است تا تحت یک فرماندهی واحد در غزه مستقر شود، بر روند خلع سلاح نظارت کند، از غیرنظامیان حفاظت کند و انتقال کمکها را از طریق مسیرهای امن همراهی میسر سازد.»
افزون بر این، قطعنامه کنونی برای حضور اسرائیل در باریکه غزه یک برنامه زمانبندیشده در نظر گرفته است. با آغاز به کار یک نیروی پلیس گزینششده و آموزشدیده از سوی کشورهایی مانند مصر، حضور ارتش اسرائیل در غزه مرحله به مرحله کمتر خواهد شد.
این قطعنامه همچنین یک اداره انتقالی و یک هماهنگکننده بینالمللی برای تامین مالی بازسازی در نظر گرفته است. فرآیندهای مالی در نظر گرفته شده از طریق یک صندوق امانی مورد حمایت بانک جهانی مدیریت خواهد شد.
قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده، پس از تکمیل اصلاحاتِ تشکیلات خودگردان فلسطین، یک «مسیر احتمالی برای خودمختاری و خودتعیینگری فلسطینیها» در نظر گرفته است.
این قطعنامه بر پایه طرح ۲۰مادهای دونالد ترامپ برای برقراری مرحله اول آتشبس شکل گرفت. ابتدا این طرح به عنوان ضمیمه به پیشنویس قطعنامه پیوست شده بود، اما بخشهایی از آن، از جمله بندی درباره راهحل دوکشوری و ایجاد دولت مستقل فلسطینی، تحت فشار کشورهای عرب منطقه به متن اصلی اضافه شد.
انتقاد دیدهبان حقوق بشر
لویی شاربونو، مدیر بخش سازمان ملل متحد در سازمان دیدبان حقوق بشر، پس از تصویب این قطعنامه با انتشار بیانیهای، تاکید کرد که این طرح «هیچ اشارهای به حقوق بشر ندارد» اما این مساله «الزام» اسرائیل و متحدانش برای پایبندی به حقوق بشر مورد وثوق جهانی را «از بین نمیبرد».
او افزود: «همانطور که دیوان بینالمللی دادگستری بهتازگی در نظر مشورتی خود حکم کرد، اسرائیل موظف است با نهادهای بشردوستانه سازمان ملل، از جمله آژانس امداد و کار آوارگان فلسطینی همکاری کند.»
شاربونو همچنین بر این تاکید کرد که ارتش اسرائیل و دیگر نیروهای بینالمللی که طبق این قطعنامه در غزه مستقر خواهند شد، باید «از جریان بدون محدودیت و مانع کمکهای بشردوستانه اطمینان حاصل کنند» و «سیاست اسرائیل مبنی بر گرسنگی دادنِ عامدانه به فلسطینیها» باید پایان یابد.
او در بخشی از بیانیه به احکام صادر شده از سوی دیوان کیفری بینالمللی مبنی بر دستگیری همه مظنونها با ارتکاب جنایتهای جنگی و جنایت علیه بشریت اشاره کرد و از همه دولتها خواست به «اجرای این احکام وفادار بمانند.»
دیوان کیفری بینالمللی برای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و یوآو گالانت، وزیر پیشین دفاع این کشور، حکم بازداشت صادر کرده است. این دیوان همچنین برای رهبران حماس حکم بازداشت صادر کرده بود، اما همه این افراد در حملات اسرائیل کشته شدهاند.