در پی فشارهای فزاینده آمریکا برای ساماندهی اقتصاد مبتنی بر نقدینگی لبنان و جلوگیری از تامین مالی حزبالله، بانک مرکزی لبنان صرافیها و شرکتهای انتقال پول را موظف کرد مقررات سختگیرانهتری را رعایت کنند.
بانک مرکزی لبنان جمعه ۲۳ آبان در بیانیهای اعلام کرد: «در چارچوب تلاشها برای خارج کردن لبنان از فهرست خاکستری گروه ویژه اقدام مالی (افایتیاف)، امروز نخستین گام از مجموعه اقدامات احتیاطی برداشته شد؛ تدابیری که با هدف تقویت رعایت مقررات در بخش مالی کشور طراحی شدهاند.»
گروه ویژه اقدام مالی اکتبر ۲۰۲۴ لبنان را وارد «فهرست خاکستری» کشورهایی کرد که نیازمند نظارت شدیدتر بر تراکنشهای مالی هستند.
بانک مرکزی لبنان در ادامه خبر داد مجموعهای از محدودیتها را «بر تمام موسسات مالی غیربانکی» تحت مجوز این نهاد، از جمله شرکتهای انتقال پول و صرافیها و سایر فعالانی که با معاملات ارزی و جابهجایی وجوه به داخل و خارج کشور در ارتباط هستند، اعمال میکند.
خبرگزاری فرانسه ۲۳ آبان نوشت اقدامات اخیر لبنان پس از آن صورت گرفت که جان هرلی، معاون مدیر دفتر مقابله با تروریسم وزارت خزانهداری آمریکا، در سفر به بیروت تاکید کرد واشینگتن مصمم است جریان منابع مالی تهران به حزبالله را مسدود کند.
۱۸ آبان نیز وزارت خزانهداری ایالات متحده اعلام کرده بود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال جاری میلادی بیش از یک میلیارد دلار به حزبالله منتقل کرده که بخش عمده این مبلغ از مسیر شرکتهای صرافی جابهجا شده است.
در همین حال، دولت لبنان زیر فشار سنگین واشینگتن تلاش میکند طرح خلع سلاح حزبالله را با شتاب بیشتری پیش ببرد؛ موضوعی که پس از جنگ اخیر با اسرائیل و تضعیف توان نظامی این گروه نیابتی تهران برجستهتر شده است.
مقامهای لبنانی همچنین بیم دارند که هرگونه تعلل در این روند، به گسترش عملیات نظامی اسرائیل در خاک لبنان بینجامد.
قوانین جدید بانک مرکزی لبنان
طبق بخشنامه تازه بانک مرکزی لبنان، از اول دسامبر (۱۰ آذر) همه موسسات مالی غیربانکی ملزم هستند برای تراکنشهای هزار دلار یا بیشتر «اطلاعات و دادههای مرتبط با مشتریان و نوع عملیات» را گردآوری کنند و آن را در اختیار این نهاد قرار دهند.
در ادامه بیانیه بانک مرکزی آمده است این اقدامات «با استانداردهای بینالمللی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم، و جلوگیری از سوءاستفاده از نظام مالی مجاز برای تراکنشهای مشکوک» همخوانی دارد.
در سوی دیگر، حزبالله به فشارهای اخیر واکنش نشان داده و از تلاشها برای محدودسازی منابع مالیاش انتقاد کرده است.
فراکسیون پارلمانی این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی ۲۲ آبان «اقدامات ایالات متحده برای تشدید محاصره مالی لبنان» را محکوم کرد و گفت واشینگتن میکوشد «قیمومیت مالی» خود را بر این کشور تحمیل کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، لبنان که سالها بهخاطر نظام بانکی قدرتمندش «سوئیس خاورمیانه» لقب گرفته بود، پس از بحران شدید مالی سال ۲۰۱۹ این جایگاه را از دست داد.
با سقوط اعتماد عمومی به بانکها، اقتصاد مبتنی بر پول نقد در لبنان بهسرعت گسترش یافت؛ موضوعی که نهادهای بینالمللی بارها درباره آن هشدار دادهاند و آن را بستری مناسب برای «پولشویی و تامین مالی تروریسم» دانستهاند.