دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، جمعه ۱۸ شهریور چین را به افزایش شدید تعرفهها و لغو دیدار برنامهریزیشده با شی جینپینگ، رییسجمهوری چین، تهدید کرد؛ اقدامی که بلافاصله بازارهای جهانی و روابط میان دو اقتصاد بزرگ جهان را دچار آشفتگی کرد.
ترامپ که قرار بود حدود سه هفته دیگر با رییسجمهوری چین در کره جنوبی دیدار کند، در شبکههای اجتماعی از آنچه «اقدام چین برای گروگانگرفتن اقتصاد جهانی» خواند، بهشدت انتقاد کرد.
این اظهارات پس از آن مطرح شد که پکن پنجشنبه ۱۷ مهر کنترل صادرات عناصر کمیاب خود را بهطور چشمگیری گسترش داد.
ترامپ گفت دیگر «دلیلی برای برگزاری این دیدار نمیبیند».
چین تاکنون برنامه دیدار دو رهبر را بهطور رسمی تایید نکرده بود.
تهدید به آغاز دوباره جنگ تجاری
ترامپ همچنین تهدید کرد تعرفههای واردات کالاهای چینی را «بهطور چشمگیری» افزایش خواهد داد؛ اقدامی که میتواند جنگ تجاری پرهزینه میان دو کشور را که از اوایل امسال با مذاکرات دیپلماتیک به حالت تعلیق درآمده، دوباره شعلهور کند.
این تهدید ناگهانی بلافاصله بر بازارهای مالی اثر گذاشت. شاخص اس اند پی ۵۰۰ آمریکا دو درصد سقوط کرد و سرمایهگذاران به سوی داراییهای امنتر مانند اوراق خزانهداری و طلا حرکت کردند. بازدهی اوراق نیز کاهش یافت و دلار آمریکا در برابر مجموعهای از ارزهای خارجی تضعیف شد.
ترامپ دوشنبه ۲۰ مرداد تنها چند ساعت پیش از آنکه تعرفههای آمریکا بر کالاهای چینی به نرخهای سهرقمی بازگردد، با امضای یک فرمان اجرایی آتشبس تعرفهها با چین را به مدت ۹۰ روز دیگر تمدید کرد.
واکنشها به پست ترامپ
ترامپ جمعه در تروثسوشال، شبکه اجتماعی خود، نوشت: «چین در حال ارسال نامه به کشورها در سراسر جهان است و اعلام کرده میخواهد بر تمام زنجیره تولید مرتبط با عناصر کمیاب کنترل صادرات اعمال کند. بسته به اینکه چین درباره این دستور خصمانه چه بگوید، من مجبور خواهم شد بهعنوان رییسجمهوری ایالات متحده از نظر مالی به آن پاسخ دهم.»
او افزود: «قرار بود در دو هفته آینده در نشست اپک (APEC) در کره جنوبی با رییسجمهوری شی دیدار کنم، اما حالا به نظر میرسد دلیلی برای انجام آن وجود ندارد.»
کاخ سفید و سفارت چین در واشینگتن به درخواست رسانهها برای اظهار نظر پاسخی ندادند. همچنین سخنگوی دفتر نماینده تجاری آمریکا از اظهارنظر خودداری کرد و وزارت خزانهداری نیز پاسخی به پرسشها نداد. این دو نهاد مسئول گفتوگوهای تجاری با پکن هستند.
اقدامات جدید چین در حوزه عناصر کمیاب
اقدام روز پنجشنبه چین شامل افزودن پنج عنصر جدید به فهرست کنترل صادرات و افزایش نظارت بر مصرفکنندگان صنایع نیمههادی بود.
پکن همچنین دهها فناوری تصفیه و پالایش را به فهرست اقلام محدودشده افزود و شرکتهای خارجی را که از مواد چینی در تولیدات خود استفاده میکنند، ملزم به رعایت مقررات جدید کرد.
چین بیش از ۹۰ درصد عناصر کمیاب فرآوریشده جهان را تولید میکند. این ۱۷ عنصر موادی حیاتی برای صنایع مختلف از خودروهای برقی گرفته تا موتورهای هواپیما و رادارهای نظامی هستند.