خبرگزاری رویترز گزارش داد شکاف در ائتلاف راستگرای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به محور تنش تازهای در روند تلاشها برای پایان جنگ غزه تبدیل شده و ممکن است ابتکار واشینگتن برای بازسازی معادلات سیاسی خاورمیانه را با شکست روبهرو کند.
رویترز دوشنبه ۱۴ مهر نوشت نتانیاهو که تحت فشار دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای خاتمه دادن به جنگ دوساله غزه قرار دارد، با مخالفت جدی متحدان تندرو خود روبهرو است؛ شرایطی که میتواند او را به برگزاری انتخابات زودهنگام وادار کند.
نتانیاهو از طرح ۲۰ مادهای ترامپ برای پایان جنگ حمایت کرده است؛ طرحی که بر خلع سلاح کامل غزه و حذف حماس از ساختار حکومتی آینده تاکید دارد، اما به اعضای این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی اجازه میدهد در صورت کنار گذاشتن خشونت و تحویل سلاحهای خود، در غزه باقی بمانند.
حماس با واکنشی نسبتا مثبت به طرح ترامپ، از آمادگی خود برای مذاکره درباره آزادی گروگانهای اسرائیلی خبر داد و اعلام کرد قصد دارد در قالب یک «چارچوب ملی فلسطینی» در گفتوگوهای مربوط به آینده غزه حضور داشته باشد.
واکنش بنگویر به طرح صلح ترامپ
رویترز در ادامه گزارش خود نوشت تنها طرح احتمال ادامه حضور حماس در روند سیاسی غزه، خشم متحدان راستگرای نتانیاهو را برانگیخته است.
ایتامار بنگویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل، گفت: «به هیچ وجه با سناریویی موافقت نخواهیم کرد که در آن سازمانی تروریستی که بزرگترین فاجعه را بر کشور اسرائیل تحمیل کرد، دوباره احیا شود.»
او افزود «در هیچ شرایطی شریک چنین طرحی نخواهیم بود» و تهدید کرد در صورت پیشبرد آن، از دولت ائتلافی خارج خواهد شد.
رویترز افزود اگر تهدید متحدان نتانیاهو عملی شود، ممکن است «راستگراترین دولت تاریخ اسرائیل» پیش از موعد قانونی انتخابات در اکتبر ۲۰۲۶ فروبپاشد.
در سوی دیگر، ادامه جنگ غزه میتواند خشم خانوادههای گروگانهای در بند حماس را برانگیزد و همزمان، جامعه خسته از جنگ اسرائیل و متحدان بینالمللی این کشور را بیش از پیش از دولت نتانیاهو دور کند.
تداوم درگیریها همچنین میتواند امید اسرائیل به گسترش پیمان ابراهیم و پیوستن کشورهای عربی و مسلمان بیشتری مانند عربستان سعودی و اندونزی به روند عادیسازی روابط را از بین ببرد.
گسترش پیمان ابراهیم از اولویتهای دولت ترامپ در راستای منافع این کشور در خاورمیانه بوده است، اما ریاض بهصراحت اعلام کرده تا زمانی که جنگ غزه پایان نیابد و چشماندازی برای تشکیل کشور فلسطین ایجاد نشود، در جهت برقراری روابط با اسرائیل اقدامی صورت نخواهد داد.
اسموتریچ: توقف حملات به غزه «اشتباهی فاجعهبار» است
رییسجمهوری آمریکا خواستار توقف حملات اسرائیل به غزه شده تا زمینه برای اجرای طرح صلح ۲۰ مادهای او فراهم آید.
نتانیاهو مرحله نخست اجرای این طرح را مبادله گروگانهای در بند حماس با زندانیان فلسطینی میداند. مرحله دوم بر خلع سلاح حماس و غیرنظامیسازی نوار غزه متمرکز خواهد بود.
با این حال، بزالل اسموتریچ، سیاستمدار راستگرا و وزیر دارایی اسرائیل، ۱۲ مهر توقف حملات به غزه را «اشتباهی فاجعهبار» توصیف کرد و هشدار داد چنین اقدامی در گذر زمان موقعیت اسرائیل را در دستیابی به اهدافش، از جمله آزادی گروگانها، نابودی حماس و خلع سلاح غزه، تضعیف خواهد کرد.
رویترز نوشت بنگویر و اسموتریچ که احزابشان در مجموع ۱۳ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان اسرائیل (کنست) را در اختیار دارند، مدتهاست نتانیاهو را به دنبال کردن اهدافی «گسترده و ظاهرا دستنیافتنی» در غزه ترغیب میکنند.
بر اساس این گزارش، طرح ترامپ فاقد جزییات مشخص است و حتی زمانبندی روشنی برای خلع سلاح حماس ارائه نمیدهد. اشاره مبهم این طرح به تشکیل کشور فلسطین نیز احتمالا به خشم متحدان تندرو نتانیاهو دامن خواهد زد.
موضع اپوزیسیون اسرائیل در قبال طرح ترامپ
میچل باراک، تحلیلگر اسرائیلی که در دهه ۱۹۹۰ با نتانیاهو همکاری میکرد، احتمال فروپاشی فوری دولت اسرائیل را بعید دانست.
او در همین رابطه گفت اپوزیسیون اسرائیل از طرح صلح ترامپ حمایت میکند و اسموتریچ و بنگویر نیز گزینه جدی دیگری جز ماندن در ائتلاف ندارند.
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، پیشنهاد حمایت از دولت نتانیاهو را مطرح کرده تا اجرای طرح ترامپ ممکن و از فروپاشی دولت جلوگیری شود.
او ۱۳ مهر گفت نتانیاهو میتواند با تعیین تاریخ انتخابات موافقت کند تا در برابر «شریکان افراطی و غیرمسئول» خود نوعی «تضمین» سیاسی داشته باشد.