به گزارش واشینگتنپست، زمانی که اسرائیل روز سهشنبه اعلام کرد به رهبران حماس در قطر حمله کرده است، موساد در بیانیههای رسمی نقشی نداشت. والاستریت ژورنال نیز نوشت که اسرائیل با استفاده از موشکهای بالستیک هواپرتاب از فراز دریای سرخ، رهبران سیاسی حماس در دوحه قطر را هدف قرار داد.
منابع مطلع اسرائیلی گفتند این نهاد اطلاعاتی پیشتر طرحی برای اجرای عملیات زمینی جهت ترور رهبران حماس آماده کرده بود اما دیوید بارنیا، رئیس موساد، با اجرای آن مخالفت کرد. او هشدار داد چنین اقدامی میتواند روابطی را که طی سالها با مقامهای قطری برای ایفای نقش میانجی میان اسرائیل و حماس ساخته شده، نابود کند.
مخالفت موساد باعث شد عملیات به شیوه دیگری انجام شود. اسرائیل به جای استفاده از نیروهای زمینی، ۱۵ جنگنده اعزام کرد که ۱۰ موشک شلیک کردند. به گفته حماس، این حمله نتوانست رهبران اصلی از جمله خلیل الحیه را هدف قرار دهد و در عوض چند تن از بستگان و همراهان هیئت حماس و یک افسر قطری کشته شدند.
مقامات اسرائیلی هنوز نتیجه نهایی را اعلام نکردهاند، اما منابع آگاه گفتند بلافاصله مشخص بود «اسرائیل به اهداف اصلی خود نرسیده است.»
به نوشته واشینگتنپست، مخالفت موساد تنها مخالفت نبود. ایال زمیر، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل، نیز زمانبندی حمله را خطرناک میدانست و بیم آن را داشت که مذاکرات آزادی گروگانها متوقف شود. با این حال، یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل و رون درمر، وزیر امور راهبردی، از تصمیم نتانیاهو حمایت کردند. نیتزان آلون، افسر ارشد ارتش و مسئول مذاکرات گروگانها، حتی به جلسه تصمیمگیری دعوت نشد زیرا مقامهای سیاسی میدانستند او مخالفت خواهد کرد.
نتانیاهو و حامیانش گفتند حمله به دوحه به دلیل یک «پنجره فرصت نادر» انجام شد، زمانی که طراحان حمله ۷ اکتبر در یک مکان جمع شده بودند. آنها همچنین این حمله را پاسخی به عملیات مسلحانه حماس در اورشلیم که شش غیرنظامی اسرائیلی را کشت و کمینی در غزه که چهار سرباز اسرائیلی را کشت، توصیف کردند.
واشینگتنپست نوشت برخی مقامهای اسرائیلی معتقدند روابط با قطر به مرور ترمیم خواهد شد، همانطور که پس از موج ترورهای دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ علیه عاملان حمله مونیخ، اسرائیل توانست از اعتراضات بینالمللی عبور کند. بارنیا نیز پیشتر تاکید کرده بود موساد «متعهد به تسویهحساب با عاملان حملات ۷ اکتبر» است.
با این حال، قطر این حمله را «تروریسم دولتی» و خیانت به روند میانجیگری خواند و اعلام کرد نقش خود در مذاکرات بعدی را بازنگری خواهد کرد.
چند روز پیش از این حمله، آمریکا طرحی تازه ارائه داده بود که بر اساس آن، آزادی ۴۸ گروگان اسرائیلی در برابر نظارت مستقیم دونالد ترامپ بر مذاکرات آتشبس و خلع سلاح حماس انجام میشد.
گفته میشود این طرح میان مقامهای حماس بازتاب مثبتی داشت اما اسرائیل پیش از دریافت پاسخ رسمی، عملیات در دوحه را اجرا کرد.
نتانیاهو در واکنش به انتقادها، قطر را متهم کرد که به حماس «پناه و پول» داده و هشدار داد: «یا آنها را اخراج کنید یا به عدالت بسپارید، در غیر این صورت ما اقدام خواهیم کرد.»
به نوشته واشینگتنپست، قطر سالهاست به درخواست اسرائیل و آمریکا میزبان دفتر حماس بوده و در میانجیگریهای پیشین نقش داشته است. حتی در سال ۲۰۱۸ توافقی میان نتانیاهو و قطر انجام شد که براساس آن دوحه پول نقد به غزه ارسال کند و موساد نیز دفتری در دوحه برای مدیریت این روابط باز کند.
پس از حمله ۷ اکتبر، نمایندگان موساد بارها به دوحه سفر کردند و نقش فعالی در مذاکرات غیرمستقیم برای آزادی گروگانها داشتند. اکنون اما حمله به قطر این روند را در هالهای از ابهام قرار داده و موجی از محکومیتهای بینالمللی علیه اسرائیل به راه انداخته است.
جنگندههای اسرائیل با موشکهای بالستیک از دریای سرخ به دوحه حمله کردند
در گزارشی دیگر، والاستریت ژورنال نوشت که اسرائیل سهشنبه گذشته، با استفاده از موشکهای بالستیک هواپرتاب از فراز دریای سرخ، رهبران سیاسی حماس در دوحه قطر را هدف قرار داد. این عملیات تنها دقایقی پیش از آغاز به اطلاع ارتش آمریکا رسید و به گفته مقامهای واشینگتن، هیچ فرصتی برای توقف آن باقی نگذاشت.
بر اساس این گزارش، هشت جنگنده اف-۱۵ و چهار فروند اف-۳۵ اسرائیلی به آسمان دریای سرخ اعزام شدند و از آنجا موشکها را شلیک کردند؛ موشکهایی که از فراز عربستان به فضا رفتند و سپس به سمت دوحه فرود آمدند.
منابع آمریکایی گفتند اسرائیل تنها چند دقیقه قبل از حمله، ارتش ایالات متحده را مطلع کرد، آن هم بدون ذکر هدف دقیق. با این حال، حسگرهای فضایی آمریکا مسیر موشکها را ردیابی و مقصدشان را تایید کردند.
هشدار واشینگتن به دوحه اما زمانی رسید که موشکها به هدف اصابت کرده بودند. یک مقام ارشد دفاعی آمریکا این اقدام را «کاملاً غیرقابل تصور» خواند.
حمله اسرائیل دقیق اما محدود بود. به گفته منابع حماس، رهبران اصلی از جمله خلیل الحیه و زاهر جبارین کشته نشدند و تنها چند تن از دستیاران و بستگان آنان همراه با یک افسر قطری جان باختند.
منابع عربی افزودند رهبران حماس در نزدیکی محل جلسه بودند و برخی زخمی و به بیمارستان منتقل شدند. خبرنگار والاستریت ژورنال که از محل بازدید کرده، گزارش داده است که بخشی از ساختمان، بهویژه طبقه میانی، ویران شده اما سایر بخشها تقریباً سالم ماندهاند؛ نشانهای از دقت بالای موشکهای اسرائیلی با کلاهکهای کوچک.
این حمله در حالی صورت گرفت که رهبران حماس در حال بررسی آخرین پیشنهاد آمریکا برای آتشبس در غزه بودند.
جزئیات عملیات همچنین توانایی اسرائیل برای اجرای حملاتی در فواصل طولانی با دقت بالا را برجسته کرد. گزارشهای اطلاعاتی آمریکا که در سال ۲۰۲۴ افشا شد، نشان داده بود اسرائیل سامانه موشکهای بالستیک هواپرتاب «افق طلایی» و «راکس» را در پایگاه هوایی حتسریم در صحرای نقب مستقر کرده است.
تحلیلگران معتقدند این حمله، وجهه اسرائیل را بهشدت در سطح جهانی مخدوش کرده و در منطقه نیز هراس از اقدامات غیرقابل پیشبینی آن را افزایش داده است.
عوفر گوترمن، پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات امنیت ملی در تلآویو گفت: «این حمله اسرائیل را بهعنوان کشوری یاغی معرفی میکند که به قوانین و هنجارهای بینالمللی بیاعتناست.»
رهبران عرب از این حمله خشمگین شده و اعلام کردهاند بهزودی نشست اضطراری در دوحه برگزار خواهند کرد.
در همین حال، مقامهای آمریکایی هشدار دادهاند که این اقدام ممکن است تلاشهای واشینگتن برای ایجاد سامانه دفاع هوایی مشترک میان اسرائیل و کشورهای عربی علیه حکومت ایران را با مانع جدی مواجه کند؛ آن هم در شرایطی که نیروهای آمریکایی همزمان در مصر رزمایشی مشترک با قطر، عربستان و دیگر شرکای منطقهای در حال اجرا بودند.