رییسجمهوری آمریکا از بمباران نشست سران حماس در قطر ابراز نارضایتی کرده اما تحلیلگران تغییر رویکرد واشینگتن در حمایت از اسرائیل را بعید میدانند.
کمتر از چهار ماه پس از دیدار دونالد ترامپ با امیر قطر و امضای توافقنامه دفاعی گسترده با این پادشاهی خلیج فارس، حمله غافلگیرانه اسرائیل به نشست سران حماس در دوحه، روابط ایالات متحده و اسرائیل را به چالش کشیده است.
عملیات سهشنبه ۱۸ شهریور که به دستور بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل انجام شد، منجر به کشته شدن یک مامور امنیتی قطری و پنج نفر دیگر شد اما در ترور رهبران حماس ناکام ماند.
ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت از «تمام جوانب» این عملیات اسرائیل «بسیار ناخشنود» است و این بمبارانها منافع آمریکا یا اسرائیل را پیش نمیبرد.
با این حال، خبرگزاری رویترز پنجشنبه ۲۰ شهریور به نقل از تحلیلگران و مقامات آمریکایی نوشت حمله به دوحه تاثیری بر حمایتهای اساسی ترامپ از اسرائیل نخواهد داشت: «این بمباران در واقع پرده از حقیقت روابط واشینگتن-تلآویو برداشت؛ رابطهای که بر منافع متقابل و محاسبات سیاسی استوار است.»
اقدامات یکجانبه اسرائیل
آرون دیوید میلر، تحلیلگر ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بینالملل به رویترز گفت: «در این مورد، فکر میکنم ترامپ از تاکتیکهای نتانیاهو آزرده است اما همچنان با دیدگاه او مبنی بر اینکه حماس نباید فقط از نظر نظامی تضعیف شود بلکه باید اساسا تضعیف شود، موافق است.»
اسرائیل پیش از این نیز بدون دادن هشدار به واشینگتن، دست به اقدامات مشابه زده بود.
سپتامبر ۲۰۲۴، اسرائیل با پیجرهای بمبگذاری شده هزاران عضو حزبالله را مجروح کرد، بدون اینکه جو بایدن، رییسجمهوری وقت را در جریان قرار دهد.
تبعات دیپلماتیک
حمله به دوحه احتمالا امیدهای ترامپ را برای گسترش «پیمانهای ابراهیم» تضعیف خواهد کرد. این توافق تاریخی که در دوره اول ریاستجمهوری او منعقد شد، منجر به برقراری روابط دیپلماتیک چند کشور عربی با اسرائیل شد.
دنیس راس، مذاکرهکننده سابق خاورمیانه، معتقد است با افزایش شکایات کشورهای عربی متحد آمریکا از اقدامات اسرائیل، احتمالا ترامپ از آنها خواهد خواست برنامهای قابل قبول برای آینده غزه و جایگزینی اداره آن پس از حماس ارائه دهند: «در این صورت، ترامپ به نتانیاهو خواهد گفت که عملیات نظامی را متوقف کند.»
روابط پرفراز و نشیب
یک مقام ارشد کاخ سفید تایید کرد: «از زمان کمپین انتخاباتی، رابطه [ترامپ و نتانیاهو] سرد و گرم بوده است.»
ترامپ در می ۲۰۲۵ طی اولین سفر خارجی مهم خود به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی سفر کرد اما از اسرائیل بازدید نکرد.
این اقدام با واکنشهای گستردهای همراه شد و برخی تحلیلگران آن را نشانه نارضایتی رییسجمهوری آمریکا از نتانیاهو دانستند.
مایکل اورن، سفیر سابق اسرائیل در آمریکا، معتقد است احتمال گسست در روابط اندک است: «نتانیاهو با درک ویژگیهای شخصیتی ترامپ میتواند رابطه را حفظ کند.»
به گفته او، رییسجمهوری آمریکا به قدرت و توافقاتی که بتوانند به جنگها پایان دهند، اهمیت میدهد و اگر نخستوزیر اسرائیل به این دو جنبه توجه کند، مشکلی پیش نخواهد آمد.
جاناتان پانیکوف، معاون سابق اطلاعات ملی آمریکا، در این خصوص به رویترز گفت: «هرچند واشینگتن تلاش میکند اسرائیل را به سمت تصمیمات خاص سوق دهد، اما نتانیاهو در نهایت بر اساس آنچه منافع اسرائیل میداند، عمل خواهد کرد.»