در حالیکه مذاکرات برای دستیابی به آتشبس در غزه و آزادی گروگانها به بنبست رسیده و بحران انسانی در این منطقه شدت گرفته است، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید در امور خاورمیانه، روز چهارشنبه از میامی عازم اسرائیل شد.
این نخستین سفر ویتکاف به منطقه طی سه ماه گذشته است و در برههای حساس صورت میگیرد که ایالات متحده تلاش دارد مسیر تازهای برای پیشبرد اهداف بشردوستانه و دیپلماتیک در غزه پیدا کند.
بهگزارش پایگاه خبری آکسیوس بهنقل از دو مقام آمریکایی، ویتکاف قرار است با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، دیدار کند و درباره سیاستهای آتی آمریکا و اسرائیل در قبال نوار غزه، از جمله راههای احتمالی ازسرگیری گفتوگوهای آتشبس و آزادی گروگانها رایزنی کند. مقامات آمریکایی همچنین گفتهاند که احتمال دارد ویتکاف برای ارزیابی مستقیم وضعیت انسانی، وارد نوار غزه شود.
از جمله برنامههای اعلامشده برای این سفر، بازدید ویتکاف از مراکز توزیع کمکهای بشردوستانه در غزه است که توسط بنیاد آمریکایی کمک به غزه (جیاچاف) اداره میشوند. هدف اصلی این دیدارها، نظارت بر روند کمکرسانی و بررسی شرایط میدانی برای افزایش حمایت از غیرنظامیان ساکن در غزه عنوان شده است.
سفر ویتکاف در ادامه دیدارهای قبلی او در میامی و واشینگتن با مقامهای بلندپایه آمریکایی و اسرائیلی انجام میشود. مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل و تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی این کشور، از جمله افرادی بودند که در این دیدارها حضور داشتند.
در همین حال، یک مقام ارشد آمریکایی به آکسیوس گفت: «رییسجمهوری میخواهد اطلاعات دقیقتری درباره وضعیت انسانی در غزه داشته باشد تا بداند چگونه میتوان کمکهای بیشتری را به دست غیرنظامیان این منطقه رساند.»
همزمان با آغاز سفر ویتکاف، بنیاد «جیاچاف» نیز در بیانیهای که در حساب رسمی خود در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد، نسبت به بازتاب روایتهای تبلیغاتی حماس در رسانههای جهانی ابراز نگرانی کرد. این بنیاد نوشت: «حماس بار دیگر با انتشار اطلاعات نادرست، بهاشتباه تلفات در نزدیکی کاروانهای سازمان ملل و برنامه جهانی غذا را به «جیاچاف» نسبت میدهد. رسانهها باید با دیده تردید به ادعاهای این گروه نگاه کنند، نه اینکه آنها را تکرار کنند.»
«جیاچاف» همچنین خواستار شفافسازی از سوی سازمان ملل درباره حوادث منجر به کشته یا زخمی شدن افراد در اطراف کاروانهای کمکرسانی شد و تاکید کرد که در روزهای اخیر گزارشهای موثقی دریافت کرده مبنی بر اینکه ازدحام جمعیت در اطراف خودروهای کمکرسانی سازمان ملل و سایر نهادهای بینالمللی موجب مرگ چندین نفر شده است. این بنیاد در پایان بیانیه خود یادآور شد: «واقعیتها اهمیت دارند.»
در تحولی دیگر، منابع اسرائیلی به آکسیوس گفتند دولت اسرائیل سهشنبهشب سندی جدید را از طریق میانجیهای قطری و مصری برای گروه حماس ارسال کرده است که حاوی نظرات این کشور درباره آخرین پاسخ حماس به طرح پیشنهادی آتشبس است. با این حال، مقامات اسرائیلی نسبت به حصول هرگونه پیشرفت در این مذاکرات ابراز بدبینی کردهاند.
فشار جهانی برای احیای راهحل دوکشوری در نشست سازمان ملل؛ غیبت آمریکا و اسرائیل
در حالیکه جنگ غزه ادامه دارد، نمایندگان بیش از ۱۲۵ کشور جهان در نشست ویژهای در سازمان ملل خواستار اجرای راهحل دوکشوری و پایاندادن به بحران اسرائیل و فلسطین شدند. این نشست با حضور وزرای خارجه کشورها و نهادهای بینالمللی برگزار شد اما آمریکا و اسرائیل در آن شرکت نکردند.
فرانسه و عربستان سعودی، روسای مشترک این نشست، اعلامیهای با عنوان «بیانیه نیویورک» منتشر کردند که خواستار اقدامات فوری، برگشتناپذیر و زمانبندیشده برای تحقق صلح عادلانه و پایدار است. در این بیانیه بر بازسازی غزه، اصلاح ساختار تشکیلات خودگردان فلسطین، و پاسخگویی برای نقض قوانین بینالمللی تاکید شده است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در سخنرانی خود هشدار داد که راهحل دوکشوری تنها گزینه واقعی برای پایان دادن به درگیری است و افزود: «واقعیتی تککشوری با اشغال دائم فلسطینیها نه صلح است و نه عدالت.»
وزیر خارجه فرانسه تایید کرد که پاریس در نشست آتی مجمع عمومی در سپتامبر کشور فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت. عربستان سعودی نیز خواستار روندی برگشتناپذیر برای صلح شد و وزیر خارجه بریتانیا اعلام کرد اگر اسرائیل جنگ در غزه را متوقف نکند، لندن نیز فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت.
این نشست در حالی برگزار شد که مذاکرات آتشبس با بنبست مواجه است و شرایط انسانی در غزه وخیمتر میشود. غیبت آمریکا و اسرائیل در این کنفرانس، واکنشهای انتقادی برخی از شرکتکنندگان را نیز در پی داشت.