نخستوزیر اسرائیل پس از پایان سفر چهار روزهاش به واشینگتن و دیدار با مقامهای ارشد آمریکایی، در حالی به اسرائیل بازمیگردد که مسیر دستیابی به آتشبس در غزه همچنان در ابهام باقی مانده است.
در دیدارهای صورتگرفته میان بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ، همچنین مشاوران کاخ سفید و شماری از قانونگذاران آمریکایی، تمرکز اصلی بر امکان توافق برای آتشبسی ۶۰ روزه با گروه حماس بود؛ توافقی که میتواند مقدمهای برای پایان جنگ ۲۱ ماهه در غزه تلقی شود.
نتانیاهو در سخنانی ویدیویی اعلام کرد که به دنبال نهاییکردن این توافق با پشتیبانی ایالات متحده است، اما تصریح کرد که آتشبس صرفاً موقتی خواهد بود و هدف آن، آزادی ۵۰ گروگان اسرائیلی باقیمانده در غزه است.
او تاکید کرد که در چارچوب هرگونه توافق احتمالی، از شروط بنیادین خود عقبنشینی نخواهد کرد؛ از جمله خلع سلاح کامل حماس و پایان تواناییهای حکومتی و نظامی این گروه در نوار غزه. او گفت: «اگر این شرایط از مسیر مذاکره محقق شود، بسیار خوب است؛ اما اگر نشود، آن را با نیروی ارتش اسرائیل به دست خواهیم آورد.»
نخستوزیر اسرائیل در آخرین روز حضور خود در آمریکا، با شرکت در مراسم یادبود دو کارمند کشتهشده سفارت اسرائیل در واشینگتن، بار دیگر به آنچه «خشونت یهودستیزانه» علیه شهروندان یهودی در جهان توصیف میکند، پرداخت.
یارون لیشینسکی و سارا لین میلگریم، دو کارمند جوان سفارت، روز ۲۲ ماه مه در برابر موزه یهودیان در پایتخت آمریکا هدف تیراندازی قرار گرفتند و جان باختند. ضارب هنگام بازداشت شعار «فلسطین را آزاد کنید» سر داد و در بازجوییها اعلام کرد که این حمله را «برای فلسطین و برای غزه» انجام داده است.
در این مراسم که در محل سفارت برگزار شد، سارا نتانیاهو، همسر نخستوزیر اسرائیل، با امضای دفتر یادبود، به خانوادههای داغدیده تسلیت گفت. اعضای خانواده این دو کارمند نیز در مراسم حضور داشتند.
در همین حال، ایالات متحده در تلاش است مذاکرات پشتپردهای را که با میانجیگری مصر و قطر انجام میشود، دوباره به جریان بیندازد. مقامهای ارشد آمریکایی ابراز امیدواری کردهاند که حضور استیو ویتکوف، نماینده ویژه کاخ سفید، بتواند این گفتوگوها را به پیشرفت ملموسی برساند.
وزیر خارجه آمریکا نیز در اظهاراتی گفته است که «بیش از هر زمان دیگری» به توافق نزدیک شدهاند، هرچند برخی موانع همچنان باقی است.
از جمله نقاط مورد اختلاف، خواسته اسرائیل برای حفظ کنترل نظامی بر بخشهایی از غزه در طول آتشبس است؛ مسئلهای که در نشست اخیر میان مقامهای اسرائیلی، آمریکایی و قطری در کاخ سفید مورد بررسی قرار گرفته است.
با وجود آنکه هیچیک از طرفها بهصراحت جزئیات مذاکرات محرمانه را تایید نکردهاند، اما رییسجمهوری آمریکا در اظهاراتی عمومی گفت: «میخواهیم صلح برقرار شود، میخواهیم گروگانها بازگردند و فکر میکنم به این هدف نزدیک شدهایم.»
مقامهای آمریکایی معتقدند که توان عملیاتی حماس بهویژه در حوزه فرماندهی مرکزی بهشدت تضعیف شده و جمهوری اسلامی ایران، حامی اصلی این گروه، نیز در پی حملات سنگین مشترک آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهایاش، ضربه شدیدی خورده است. با این حال، حماس همچنان قادر به حملات مرگبار به نیروهای اسرائیلی است و نگرانیها درباره تداوم خشونت در میدان جنگ ادامه دارد.
در شرایطی که شمار کشتههای فلسطینی در غزه به نقل از مقامات بهداشت منطقه که تحت کنترل حماس است، به بیش از ۵۷ هزار نفر رسیده و افکار عمومی جهان خواستار توقف درگیریها شدهاند، تلاشهای دیپلماتیک برای آتشبس موقت وارد مرحله حساسی شده است. با اینهمه، همچنان روشن نیست آیا توافقی نهایی در راه است یا خیر.