پکن در واکنشی سریع به تعرفه‌های جدید دونالد ترامپ بر کالاهای چینی، در اقدامی متقابل تعرفه‌هایی بر واردات کالاهای آمریکایی اعمال و تحقیقات ضدانحصار را علیه شرکت گوگل آغاز کرد. جنگ تجاری بین دو اقتصاد برتر جهان در حالی است که ترامپ، هم‌زمان به مکزیک و کانادا امتیازاتی داد.
رییس‌جمهوری آمریکا، سه‌شنبه ۱۶ بهمن اقدام خود را مبنی بر اعمال تعرفه‌های سنگین بر مکزیک و کانادا در ازای تعهداتی از این دو کشور برای تشدید نظارت مرزی و مبارزه با جرم و جنایت، برای ۳۰ روز تعلیق کرد.
هم‌زمان تعرفه اضافی ۱۰ درصدی بر تمام واردات چین به آمریکا از حدود ساعت هشت‌ونیم صبح سه‌شنبه ۱۶ بهمن (به وقت ایران) اجرایی شد. این اقدام پس از آن انجام گرفت که ترامپ بارها به پکن هشدار داد که در جلوگیری از ورود ماده مخدر فنتانیل به آمریکا اقدامات کافی انجام نمی‌دهد.
فهرست اقدامات تلافی‌جویانه چین
وزارت دارایی چین صبح سه‌شنبه و دقایقی پس از اجرای این دستور اجرایی ترامپ، اعلام کرد که بر واردات زغال‌سنگ و گاز طبیعی مایع (LNG) از آمریکا تعرفه ۱۵ درصدی و بر نفت خام، تجهیزات کشاورزی و برخی خودروها، تعرفه ۱۰ درصدی اعمال خواهد کرد.
این تعرفه‌های جدید بر صادرات آمریکا قرار است از روز ۲۲ بهمن اجرایی شود.
چین هم‌زمان اعلام کرد تحقیقات ضدانحصار را درباره شرکت گوگل، متعلق به آلفابت، آغاز کرده است.
این کشور همچنین شرکت پی‌وی‌اچ کورپ (PVH Corp)، مالک برندهایی از جمله کلوین کلاین و شرکت بیوتکنولوژی آمریکایی ایلومینا (Illumina) را در فهرست «نهادهای غیرقابل اعتماد» خود قرار داد.
وزارت بازرگانی و اداره گمرک چین به طور جداگانه اعلام کردند برای «حفظ منافع امنیت ملی»، کنترل‌های صادراتی بر تنگستن، تلوریوم، روتنیوم، مولیبدن و اقلام مرتبط با فلز واسطه روتنیوم اعمال می‌کنند.
چین کنترل بخش عمده‌ای از منابع جهانی این عناصر نادر را در اختیار دارد که برای گذار به انرژی پاک، حیاتی هستند.
چین از امتیازی که آمریکا ساعاتی پیش برای لغو تعرفه‌ها به کشورهای همسایه خود داد، برخوردار نشد و یک سخنگوی کاخ سفید گفت ترامپ تا اواخر هفته با شی جین پینگ، رییس‌جمهوری چین، گفت‌وگو نخواهد کرد.
پیشینه جنگ تجاری ترامپ با چین
ترامپ در نخستین دوره ریاست‌جمهوری خود در سال ۲۰۱۸ یک جنگ تجاری سخت دو ساله علیه چین را به دلیل مازاد تجاری گسترده این کشور با آمریکا آغاز کرد.
در این جنگ، دو طرف با اعمال تعرفه‌های متقابل بر صدها میلیارد دلار کالا، زنجیره‌های تامین جهانی را مختل کرده و به اقتصاد جهانی آسیب زدند.
موسسه آکسفورد اکونومیکس با پیش‌بینی کاهش رشد اقتصادی چین، در یادداشتی نوشت: «جنگ تجاری هنوز در مراحل اولیه است. بنابراین احتمال اعمال تعرفه‌های بیشتر بالاست.»
ترامپ هشدار داد که ممکن است تعرفه‌ها بر چین را بیش از این افزایش دهد؛ مگر این‌که پکن جلوی ورود فنتانیل را به آمریکا بگیرد.
چین پیش‌تر فنتانیل را مشکل داخلی آمریکا توصیف و اعلام کرده بود درباره تعرفه‌های جدید به سازمان تجارت جهانی (WTO) شکایت می‌کند و اقدامات متقابل دیگری انجام خواهد داد اما هم‌زمان راه را برای مذاکرات باز می‌گذارد.
سال ۲۰۱۹، پکن در واکنش به افزایش تعرفه‌های واشینگتن بر کالاهای چینی، تعرفه‌های تنبیهی بر گاز طبیعی مایع آمریکا اعمال کرد اما این بار، شرایط حساس‌تر است زیرا چین در سال ۲۰۲۴ حدود ۴.۱۶ میلیون تن گاز طبیعی مایع از آمریکا وارد کرده که ارزش آن ۲.۴۱ میلیارد دلار بوده و تقریبا دو برابر حجم واردات در ۲۰۱۸ بوده است.
پس از اقدام تلافی‌جویانه چین، بورس هنگ‌کنگ بخشی از سود خود را از دست داد، دلار آمریکا تقویت شد و یوان چین کاهش یافت که این موضوع دلار استرالیا را نیز تحت تاثیر قرار داد.
گری نگ، اقتصاددان ارشد بانک ناتیکسیس در هنگ‌کنگ، گفت: «برخلاف کانادا و مکزیک، رسیدن به توافق اقتصادی و سیاسی بر سر خواسته‌های ترامپ برای آمریکا و چین بسیار دشوارتر است. خوش‌بینی قبلی بازار نسبت به یک توافق سریع، همچنان نامطمئن به نظر می‌رسد.»
به گفته او، حتی اگر دو کشور در برخی مسائل به توافق برسند، ممکن است تعرفه‌ها به‌عنوان ابزاری دائمی مورد استفاده قرار گیرند که این موضوع می‌تواند در سال جاری به یکی از عوامل اصلی نوسان بازار تبدیل شود.
در همین زمینه بخوانید: تعرفه‌های ترامپ برای واردات از کانادا، مکزیک و چین چیست و چگونه اجرا می‌شود؟