معاون سازمان حفاظت محیط زیست کشور، میزان خسارت و آسیب وارد شده به جنگلهای الیت در استان مازندران را حدود ۲۰ درصد عنوان کرد و گفت وسعت آتشسوزی در این جنگلها بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هکتار برآورد میشود. به گفته هادی کیادلیری، آتشسوزی در جنگلهای الیت همچنان ادامه دارد.
او در نشستی که دوشنبه ۱۰ آذر به مناسبت روز جهانی خاک برگزار شد، به خبرگزاری ایرنا گفت آتشسوزی جنگلهای الیت از ۱۰ آبان و در پی آتش گرفتن چند درخت بهدست عوامل انسانی آغاز شد.
کیادلیری افزود: «هنوز درگیر هستیم و نیروهای محیط زیست و منابع طبیعی در حال تلاش برای مهار کامل آتش هستند؛ در حالی که باد با سرعت ۶۰ کیلومتر در ساعت این آتش را تشدید میکند.»
به گفته این مقام سازمان حفاظت محیط زیست، میانگین سالانه آتشسوزی جنگلها در ایران در ۱۰ سال اخیر حدود ۱۸ هزار هکتار بوده، اما در برخی سالها به ۵۰ تا ۶۰ هزار هکتار نیز رسیده که نشاندهنده شدت و گستردگی بیشتر این حوادث است.
پیشتر و در ششم آذر، مجید زکریایی، فرمانده یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ایران، اعلام کرد جنگلهای الیت در ماه جاری دو بار در ۱۰ و ۲۴ آبان دچار آتشسوزی شد و حدود ۱۰ هکتار از اراضی جنگلی از بین رفت.
همان روز و با وجود اعلام رسمی نابودی ۱۰ هکتاری، شماری از ساکنان منطقه و کاربران شبکههای اجتماعی با استناد به تصاویر میدانی و گستردگی حریق، رقم اعلامشده را کمتر از ابعاد واقعی آتشسوزی دانستند.
با گذشت نزدیک به یک ماه از آغاز این حریق گسترده، ادامه آتشسوزی در جنگلهای الیت و ناتوانی مقامهای جمهوری اسلامی در مهار آن، موجی از انتقادها را به همراه داشته است.
از بین رفتن خاک غنی و آلی چند میلیون ساله
صفدر نیازی شهرکی، معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، ۱۰ آذر گفت: «در آتشسوزی جنگلها درختان بسیاری را از دست دادیم اما کسی نمیپرسد این آتشسوزیها چه بلایی سر خاک میآورد؟ چقدر خاک در این آتشسوزی از بین رفت؟»
او اضافه کرد که آتشسوزی جنگلهای الیت، در کنار درختان، بسیاری از «خاک غنی و آلی» را که طی میلیونها سال تشکیل شده بود، از بین برد.
همزمان، عباس پوریانی، رییس کل دادگستری استان مازندران، گفت: «بحث عمدی یا غیرعمدی بودن آتشسوزیهای اخیر در استان در حال بررسی است و تاکنون گزارشی مبنی بر عمدی بودن آتشسوزی بهدست ما نرسیده است.»
او اضافه کرد: «افرادی در این زمینه دستگیر شدند اما دلیلی مبنی بر اینکه عمدی در کار بوده یا با برنامه و دسیسه بوده، وجود نداشت. در رابطه با آتشسوزی شرق استان نیز چند نفر شناسایی شدند. اگر عمدی بودن آتشسوزیها محرز شود، برخورد ما قاطع خواهد بود.»
در سوی دیگر، گزارشهای منتشر شده در رسانههای ایران حاکی است آتشسوزیهای سریالی در جنگلهای شمال همچنان ادامه دارد و طی روز جاری، آتشسوزی در دو نقطه از عرصههای جنگلی منطقه باغشاه توسکستان شهرستان گرگان گزارش شد.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، ۱۰ آذر در گزارشی نوشت در هفته گذشته هفت شهرستان در ۲۰ نقطه دچار حریق شدند و روز گذشته نیز روستای آققمیش گالیکش درست در همان نقطه که هفته قبل دچار حریق شده بود، آتش گرفت.
آتشسوزی در جنگلهای ایران پدیدهای مسبوق به سابقه است و در گذشته نیز بهدلیل نبود اعتبار، تجهیزات و نیروهای متخصص و همچنین ناهماهنگی میان دستگاههای مختلف جمهوری اسلامی، مهار آن با دشواریهای جدی همراه بوده است.
ذکریایی، پنجم آذر اعلام کرد در هشتماهه نخست سال جاری، در جریان دو هزار و ۳۱۰ فقره آتشسوزی، حدود ۴۵ هزار و ۸۰۹ هکتار از اراضی عرصههای ملی، جنگلی و مرتعی کشور آسیب دید.
تکرار آتشسوزیها و ناتوانی جمهوری اسلامی در مهار به موقع آنها، نگرانیها را درباره آینده منابع طبیعی ایران افزایش داده و فشار برای پاسخگویی و اصلاح مدیریت بحران را بیشتر کرده است.