جمهوری اسلامی طی یک سال گذشته صدها میلیون دلار درآمد نفتی را از طریق صرافیها، شرکتهای خصوصی و شبکه حواله در دبی به حزبالله لبنان منتقل کرده است. این مسیر پس از اختلال در کانالهای قبلی و تشدید کنترلهای امنیتی در لبنان، به محور اصلی تامین مالی این گروه تبدیل شده است.
دبی؛ مسیر تازه انتقال پول پس از سقوط اسد
والاستریت ژورنال در گزارشی که پنجشنبه ششم آذر منتشر کرد، به نقل از منابع آگاه نوشت: «تهران سالها از دبی برای دور زدن تحریمها استفاده کرده است و اکنون در غیاب مسیرهای پیشین، هم جمهوری اسلامی و هم حزبالله بیش از گذشته به مسیر انتقال از دبی متکی شدهاند.»
به گزارش این روزنامه، حزبالله پس از جنگ سال گذشته با اسرائیل و در حالی که برای بازسازی و تجدید تسلیحات با کمبود شدید منابع مالی روبهروست، مسیرهای سابق انتقال پول از طریق سوریه را از دست داده است.
با سقوط رژیم بشار اسد در سوریه که متحد کلیدی جمهوری اسلامی به شمار میآمد، مسیرهای سنتی قاچاق آنها مختل شد.
از سوی دیگر، مقامهای لبنانی نظارت سختگیرانهتری بر ورود پول نقد از طریق فرودگاه بیروت اعمال میکنند.
حواله؛ ستون فقرات انتقال پول
در این گزارش آمده است که درآمدهای نفتی ایران ابتدا به صرافیها، شرکتهای خصوصی و تاجرانی مرتبط با تهران در دبی منتقل میشود، سپس از طریق سیستم حواله به لبنان میرسد.
وزارت خزانهداری آمریکا پیشتر اعلام کرده بود نیروی قدس سپاه پاسداران تنها در سال جاری بیش از یک میلیارد دلار به حزبالله منتقل کرده که بخش عمدهای از آن از مسیر صرافیها میسر شده است.
واکنش امارات و نگرانیهای آمریکا
یک مقام اماراتی به والاستریت ژورنال گفت که این کشور متعهد است از سوءاستفاده از قلمرو خود برای فعالیتهای مالی غیرقانونی جلوگیری کند و در این زمینه با شرکای جهانی همکاری میکند.
مقامهای آمریکایی نیز به روزنامه گفتهاند که واشینگتن، علاوه بر دبی، از انتقال پول به حزبالله از طریق ترکیه و عراق نیز نگران است.
راههای فرعی و درآمدهای دیگر حزبالله
بهنوشته والاستریت ژورنال، پس از محدودیتهای وضعشده در آتشبس نوامبر ۲۰۲۴، انتقال چمدانهای پول نقد از فرودگاه بیروت تقریبا متوقف شده است. حالا ایران تعداد بیشتری مسافر را با مبالغ کمتر، یا با اقلام کوچک و ارزشمند قابل اختفا، روانه لبنان میکند.
چندی پیش جوزف عون، رییسجمهوری لبنان، در دیدار با هیاتی بلندپایه از وزارت خزانهداری آمریکا که به این کشور سفر کرده بود، اطمینان داد که لبنان به اجرای سختگیرانه اقدامات ضد پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم پایبند است.
مقامهای برخی از کشورهای عرب نیز به روزنامه والاستریت ژورنال گفتهاند حزبالله علاوه بر حمایتهای تهران، از شبکههای مالی جهانی دیگری، از جمله تجارت مواد مخدر و الماس نیز بهره میبرد.
پیش از این وزارت خزانهداری آمریکا در اقدامی برای حمایت از خلع سلاح حزبالله، چند عضو فعال این گروه در حوزه مالی را تحریم کرده بود. آنها تنها در چند ماه نخست سال ۲۰۲۵ دهها میلیون دلار از ایران به حزبالله منتقل کردهاند.
وزارت خزانهداری آمریکا پنجشنبه ۱۵ آبان اعلام کرده بود که اسامه جابر، محمد جعفر محمد قصیر و سامر کسبار را به فهرست تحریمهای خود افزوده است.
این بیانیه میگوید که این افراد از طریق صرافیها از ساختار نقدی اقتصاد لبنان سوءاستفاده کردهاند.
بر اساس اعلام این وزارتخانه، از این افراد از روشهایی مانند فروش نفت و کالاهای ایرانی استفاده و از راه صرافیهای مجاز و غیرمجاز پول را به لبنان منتقل میکردند.
وزارت خزانهداری آمریکا هشدار داده بود صرافیهایی که نظارت کافی بر مشتریان خود ندارند، امکان پولشویی حزبالله را در اقتصاد نقدی لبنان فراهم میکنند.