جمهوری اسلامی و فرانسه میگویند تبادل زندانیان میان دو کشور که بر سر آن مذاکره و توافق شده، پس از پایان روندهای قضایی در پاریس و تهران، طی یک تا دو ماه آینده انجام خواهد شد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، چهارشنبه پنجم آذر پس از دیدار با ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، در گفتوگو با شبکه فرانس۲۴ در پاریس اعلام کرد که «میان ایران و فرانسه یک مبادله مذاکره و توافق شده» و تهران «منتظر تکمیل تمام فرآیندهای قانونی و قضایی در دو کشور» است.
به گفته او، روند تبادل در چارچوب شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصویب شده و «همه چیز آماده است»، اما اجرای آن «به تصمیم دادگاه فرانسه» بستگی دارد و «حداکثر تا میانه ژانویه» امکانپذیر خواهد بود.
این اظهارات در حالی مطرح شده است که دو شهروند فرانسوی، سیسیل کولر و ژاک پاریس، که در مه ۲۰۲۲ بازداشت شده بودند، اوایل ماه جاری از زندان آزاد شدند اما همچنان در سفارت فرانسه در تهران بهسر میبرند و منتظر مجوز خروج از ایران هستند.
پاریس آنها را «گروگانهای دولتی» توصیف کرده و گفته تهران برای گرفتن امتیاز آنها را بازداشت کرده است. این دو نفر به اتهام جاسوسی محکوم شدهاند؛ اتهامی که خانوادههایشان همواره «ساختگی» توصیف کردهاند.
در سوی مقابل، مهدیه اسفندیاری، شهروند ایرانی، که مقامهای فرانسوی او را به «ترویج تروریسم» در شبکههای اجتماعی متهم کردهاند، قرار است از ۱۳ ژانویه در پاریس محاکمه شود. او ماه گذشته با قرار وثیقه آزاد شد و اکنون در سفارت ایران در پاریس بهسر میبرد.
عراقچی تاکید کرده است که «امیدوارم و فکر میکنم طی یک یا دو ماه آینده، بسته به روند قضایی، این موضوع به پایان برسد و تبادل انجام شود».
فرانسه وجود چنین معاملهای را نه تایید کرده و نه تکذیب.
دهها شهروند اروپایی، آمریکای شمالی و دیگر کشورهای غربی در سالهای اخیر در شرایط مشابه بازداشت شدهاند.
جمهوری اسلامی پیشتر نیز تبادل زندانیان با غرب را انجام داده اما میگوید اتباع خارجی طبق قانون محکوم میشوند. عراقچی افزود: «حکم کولر و پاریس صادر شده، اما طبق قانون ایران این زندانیان میتوانند در چارچوب تصمیم شورای عالی امنیت ملی و بهمنظور مصلحت امنیت ملی مبادله شوند.»
وزارت امور خارجه فرانسه در بیانیهای رسمی پس از دیدار وزرای خارجه اعلام کرد ژاننوئل بارو بر «ضرورت بازگشت هرچه سریعتر» کولر و پاریس به فرانسه تاکید کرده است.
بیانیه وزارت خارجه فرانسه میگوید دو وزیر علاوه بر موضوع زندانیان، درباره مسائل منطقهای نیز گفتوگو کردهاند.
در این بیانیه آمده پاریس همچنان «بهشدت نگران» برنامه هستهای ایران است و از تهران خواسته «فورا به تعهدات پادمانی بازگردد» و «همکاری کامل» با آژانس بینالمللی انرژی اتمی داشته باشد.
پاریس همچنین از تهران خواسته به مذاکرات برگردد تا «توافقی قوی و پایدار» حاصل شود که تضمین کند ایران «هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت».
عراقچی در گفتوگو با شبکه «فرانس۲۴» بار دیگر تاکید کرد که جمهوری اسلامی «همواره آماده مذاکره درباره برنامه هستهای» بوده، اما این آمریکا است که بهگفته او «هیچ اراده واقعی برای آغاز یک گفتوگوی جدی و منصفانه ندارد». وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی تصریح کرد که در هفتههای اخیر «هیچ تماس و تبادلی» میان تهران و استیو ویتکاف، نماینده ویژه رییسجمهوری آمریکا، یا مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، انجام نشده است؛ موضوعی که از نظر او نشاندهنده فقدان جدیت واشینگتن در مسیر دیپلماسی است.
بهگفته عراقچی، دیدار او با وزیر خارجه فرانسه بر پرونده هستهای و مسائل منطقهای متمرکز است، در شرایطی که ایران برای ازسرگیری همکاری کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحت فشار قرار دارد. او در بخش دیگری از سخنانش نقش عربستان در میانجیگری را مثبت توصیف کرد و گفت: «ایران و عربستان به یکدیگر اعتماد دارند.»
در بیانیه وزارت خارجه فرانسه همچنین آماده است به لبنان برای «تقویت حاکمیت و امنیت» کمک کند، از «تحکیم آتشبس در غزه» حمایت کند و برای ایجاد چشماندازی معتبر جهت «اجرای راهحل دوکشوری» تلاش کند.
جمهوری اسلامی از آلمان خواست نتایج تحقیقات درباره نقش این کشور در برنامه شیمیایی صدام را منتشر کند
عباس عراقچی پیش از سفر به پاریس در توقفی در لاهه در نشست کشورهای عضو کنوانسیون سلاحهای شیمیایی در این شهر خواستار روشن شدن نقش دولت و شرکتهای آلمانی در برنامه تسلیحات شیمیایی صدام حسین شد.
او گفت کشورهایی که در تجهیز رژیم عراق به سلاحهای شیمیایی نقش داشتند «باید پاسخگو باشند».
عراقچی در سخنرانی خود تاکید کرد ایران هنوز از پیامدهای حملات شیمیایی دهه ۶۰ خورشیدی رنج میبرد و دهها هزار قربانی همچنان تحت درماناند.
او همراه با کمال حسینپور، نماینده سردشت ـ شهری که بیشترین آسیب را از حملات شیمیایی دیده است ـ در این نشست حضور داشت.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در پستی در شبکه اجتماعی ایکس بخشهایی از سخنرانی خود را بازنشر کرد و گفت عدالت برای قربانیان «دیر شده» و حقیقت باید آشکار شود.
او از آلمان خواست نتایج تحقیقات قبلی را منتشر کند و بررسی «کامل و شفاف» درباره نقش شرکتها و اتباع آلمانی انجام دهد.
عراقچی تحقیقات قضایی هلند را که منجر به محکومیت یک شهروند هلندی شد «قابل تقدیر» دانست اما گفت این فقط «نوک کوه یخ» است و بخش بزرگی از پرونده همچنان روشن نشده است.
او تاکید کرد ایران بهعنوان قربانی اصلی سلاحهای شیمیایی، خواهان پاسخگویی و اجرای عدالت برای همه قربانیان است.