مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی با اشاره به بحران منابع آبی هشدار داد که اگر در آذرماه باران نبارد آب در تهران جیرهبندی خواهد شد و اگر باز هم باران نبارد، باید تهران را تخلیه کرد.
او پنجشنبه ۱۵ آبان در سفر به کردستان افزود: «اگر بعد از جیرهبندی آب، باز هم باران نیاید دیگر اصلا آب نداریم و باید تهران را خالی کنند.»
همزمان با بحران آب در بسیاری از استانهای ایران، مدیرکل آبفای استان تهران گفت وضعیت آبی پایتخت قرمز و نگرانکننده است.
بر اساس آمار رسمی شرکت مدیریت منابع آب، ایران از ابتدای سال آبی جاری (اول مهرماه) تا سوم آبانماه، یعنی در ۳۳ روز، شاهد ۲.۳ میلیمتر بارش بوده و ۲۱ استان از مجموع ۳۱ استان کشور هیچ بارشی نداشتهاند.
با کاهش آب سدهای کرج و تهران به کمترین میزان در ۶۰ سال اخیر و خشک شدن چاههای مشهد، بیآبی در ایران به یکی از بحرانیترین شرایط خود رسیده است. در این وضعیت و با وجود انتقادهای جدی از حکمرانی جمهوری اسلامی در حوزه آب، مسئولان استانی از احتمال جیرهبندی و لزوم صرفهجویی میگویند.
محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، پنجشنبه ۱۵ آبان اعلام کرد هماکنون وضعیت منابع سطحی آب در پایتخت «در شرایط قرمز و بسیار شکننده» قرار دارد.
اردکانی با تاکید بر اینکه تاکنون هیچ بارندگیای در سال آبی جدید در تهران ثبت نشده است، گفت امسال ششمین خشکسالی پیاپی در تهران است و سال آبی گذشته نیز کمبارشترین سال یک قرن اخیر بوده است.
او افزود: «سال گذشته و در زمان مشابه، میزان بارش در تهران ۲۰ میلیمتر بوده و در دوره مشابه درازمدت بهطور میانگین ۳۰ میلیمتر بارش در تهران ثبت شده اما در حال حاضر این مقدار به صفر رسیده است.»
بهزاد پارسا، مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران، ۱۱ آبان اعلام کرد در حال حاضر تنها ۱۴ میلیون مترمکعب آب پشت سد کرج (امیرکبیر) ذخیره شده و این سد تنها تا دو هفته دیگر میتواند آب شرب تهران را تامین کند.
او گفت ورودی آب به سدهای تهران نسبت به سال آبی گذشته ۴۳ درصد کاهش یافته است.
اردکانی همچنین بر لزوم صرفهجویی آب تاکید کرد و گفت که اگر شهروندان تهران بتوانند علاوه بر ۱۰ درصد صرفهجویی که از ابتدای سال انجام دادهاند، ۱۰ درصد صرفهجویی بیشتر داشته باشند، «میتوان از بحران فعلی عبور کرد».
در ماههای گذشته و همزمان با تشدید بحران آب، مقامهای جمهوری اسلامی بارها تقصیر را متوجه مردم کرده و با هشدار درباره کاهش ذخایر سدها، شهروندان را به «صرفهجویی» فراخواندهاند.
بر اساس آمار رسمی شرکت مدیریت منابع آب، ایران از ابتدای سال آبی جاری (اول مهرماه) تا سوم آبانماه، یعنی در ۳۳ روز، شاهد ۲.۳ میلیمتر بارش بوده و ۲۱ استان از مجموع ۳۱ استان کشور هیچ بارشی نداشتهاند.
سد کرج در حال خشک شدن
مهدی مقصودی، مدیر امور آب کرج، پنجشنبه اعلام کرد تنها ۳۱ میلیون مترمکعب آب در مخزن ۱۸۰ میلیون مترمکعبی سد کرج وجود دارد؛ عددی که نسبت به زمان مشابه در سال گذشته ۵۰ میلیون مترمکعب کاهش داشته و ممکن است «در چند روز آینده به اتمام رسد».
مقصودی گفت: «اکنون ورودی آب سد کرج دو مترمکعب در ثانیه است، در حالی که شش مترمکعب آب از سد برای شرب کرج و تهران برداشت میشود.»
او تاکید کرد: «با این شرایط، تا حدود ۱۵ روز دیگر آب خواهیم داشت و امیدواریم تا آن زمان بارندگی موثری در ارتفاعات رخ دهد چرا که واقعیت این است که ورودی سد از خروجی آن کمتر شده و در عمل از ذخیره موجود استفاده میکنیم.»
احتمال جیرهبندی آب در مشهد
در مشهد نیز وضعیت کمآبی بحرانی است.
حسن حسینی، فرماندار ویژه مشهد، از بررسی طرح جیرهبندی آب در این کلانشهر خبر داد و گفت که در صورت ادامه شرایط جوی فعلی، جیرهبندی منطقهای آب در مشهد از اوایل پاییز آغاز خواهد شد.
او اشاره کرد که چاههای حفر شده برای تامین فوری آب در مشهد یکی پس از دیگری در حال خشک شدن هستند و طرحهایی همچون قطع شبانه آب بهعنوان یکی از راهکارهای مقابله با بحران کمآبی در نظر گرفته شده است.
حسینی گفت برای تکمیل طرحهایی مانند خط انتقال آب از کوههای هزار مسجد به مشهد، به ۵۰ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
حسین اسماعیلیان، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد، ۹ شهریور گفته بود که این شهر در شرایط شدید تنش آبی است و ذخایر آبی در وضعیت حداقلی قرار دارد.
او اضافه کرد: «از سال ۱۴۰۱ وضعیت ذخیره آبی مشهد روزبهروز وخیمتر شده و امسال شرایط به بحران نزدیک شده است.»
منصور سهرابی، متخصص بومشناسی و محیطزیست، پنجم شهریور در گفتوگو با ایراناینترنشنال در ارتباط با سوءمدیریت بحران آب از سوی جمهوری اسلامی گفت در سراسر کشور سدهایی احداث شدهاند که اساسا نباید آنجا ساخته میشدند.