خبرگزاری رویترز به نقل از شش منبع آگاه گزارش داد آمریکا در حال تدارک برای استقرار نیروهای خود در یک پایگاه هوایی در دمشق است. اقدامی که بخشی از تلاش واشینگتن برای زمینهسازی اجرای توافقی امنیتی میان سوریه و اسرائیل به شمار میرود.
رویترز پنجشنبه ۱۵ آبان نوشت طرح استقرار نیروهای آمریکایی در پایتخت سوریه که پیشتر گزارش نشده بود، نشانهای از «تغییر راهبردی دمشق» به سمت ایالات متحده پس از سقوط بشار اسد، متحد دیرین جمهوری اسلامی، تلقی میشود.
پایگاه در مسیر منطقه حائل میان سوریه و اسرائیل
به گفته منابع مطلع، این پایگاه در ورودی مناطقی از جنوب سوریه واقع شده که انتظار میرود بهعنوان بخشی از «توافق عدم تجاوز» میان سوریه و اسرائیل، به «منطقه حائل غیرنظامی» تبدیل شود.
این توافق در حال حاضر با میانجیگری دولت دونالد ترامپ در حال شکلگیری است.
شش منبع، از جمله دو مقام غربی و یک مقام دفاعی سوری، در مصاحبه با رویترز تایید کردند ایالات متحده قصد دارد از این پایگاه برای نظارت بر توافق احتمالی میان سوریه و اسرائیل استفاده کند.
قرار است ترامپ دوشنبه ۱۹ آبان در کاخ سفید با احمد الشرع، رییسجمهوری دوره انتقالی سوریه، دیدار کند.
این سفر دومین حضور الشرع در آمریکا خواهد بود. او مهرماه نیز برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک رفته بود.
سکوت پنتاگون و دمشق در برابر پرسشها
پنتاگون و دولت سوریه به درخواستهای رویترز برای توضیح در مورد طرح استقرار نیروهای آمریکایی در پایگاه هوایی دمشق پاسخ ندادند.
یک مقام دولت آمریکا در پاسخ به پرسش رویترز گفت: «ما بهطور مداوم وضعیت حضور ضروری خود در سوریه را برای مقابله موثر با داعش ارزیابی میکنیم و درباره محل یا احتمال استقرار نیروها اظهار نظر نمیکنیم.»
این مقام خواست نام و موقعیت دقیق پایگاه برای ملاحظات امنیتی حذف شود. رویترز نیز پذیرفته مکان دقیق این پایگاه را فاش نکند.
یک مقام نظامی غربی نیز گفت پنتاگون طی دو ماه گذشته روند اجرای برنامههای خود را سرعت بخشیده و چندین ماموریت شناسایی در این پایگاه انجام داده است.
بررسیها نشان میدهد باند طولانی این پایگاه برای بهرهبرداری فوری آماده است.
کارکرد لجستیکی و امدادی پایگاه
دو منبع نظامی سوری اعلام کردند گفتوگوهای فنی میان دو طرف بر استفاده از این پایگاه برای مقاصد لجستیکی، نظارتی، سوخترسانی و عملیات بشردوستانه متمرکز بوده و دمشق قرار است حاکمیت کامل خود را بر تاسیسات حفظ کند.
به گفته یک مقام دفاعی سوری، هواپیماهای ترابری نظامی سی-۱۳۰ آمریکا برای آزمایش باند در این پایگاه فرود آمدهاند.
یکی از نگهبانان ورودی پایگاه نیز به رویترز گفت هواپیماهای آمریکایی در چارچوب «پروازهای آزمایشی» در این مکان فرود میآیند.
رویترز افزود هنوز زمان دقیق اعزام نیروهای آمریکایی به این پایگاه مشخص نشده است.
الگویی مشابه حضور نظامی آمریکا در منطقه
رویترز در ادامه گزارش خود نوشت طرح جدید برای استقرار نیروهای آمریکایی در دمشق مشابه دو حضور نظامی دیگر این کشور در منطقه ارزیابی شده است: یکی در لبنان برای نظارت بر آتشبس سال گذشته میان حزبالله و اسرائیل و دیگری در اسرائیل برای بررسی توافق آتشبس غزه.
ایالات متحده هماکنون نیز در شمال شرقی سوریه نیروهایی دارد که در چارچوب همکاری با نیروهای کُرد برای مقابله با داعش فعالیت میکنند.
پنتاگون ۲۹ فروردین اعلام کرده بود طی ماههای آینده شمار نیروهای خود را در این منطقه به حدود هزار نفر کاهش خواهد داد.
نزدیکی دمشق و واشینگتن پس از سقوط اسد
به نوشته رویترز، الشرع تاکید کرده هرگونه حضور نظامی آمریکا باید با موافقت دولت سوریه انجام شود.
منابع آمریکایی و سوری نیز گفتند دمشق بهزودی به ائتلاف جهانی ضد داعش به رهبری ایالات متحده خواهد پیوست.
یک منبع آگاه از مذاکرات خبر داد موضوع استقرار در پایگاه دمشق در جریان سفر برد کوپر، فرمانده ستاد مرکزی ایالات متحده (سنتکام)، به سوریه در شهریورماه مطرح شد.
در بیانیه سنتکام پس از آن سفر آمده بود که کوپر و تام باراک، فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه، با الشرع دیدار و از مشارکت او در مبارزه با داعش قدردانی کردند.
فشار واشینگتن برای نهاییسازی توافق سوریه و اسرائیل
رویترز در پایان گزارش خود نوشت آمریکا ماههاست برای دستیابی به توافق امنیتی میان سوریه و اسرائیل، دو دشمن دیرینه، تلاش میکند.
واشینگتن قصد داشت این توافق را در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر اعلام کند اما مذاکرات در آخرین لحظه با موانعی روبهرو شد.
یک منبع سوری آگاه از مذاکرات به رویترز گفت واشینگتن در حال اعمال فشار بر دمشق است تا توافق پیش از پایان سال جاری میلادی و احتمالا پیش از سفر الشرع به واشینگتن نهایی شود.