محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، که با نشانههایی از افزایش حمایت عمومی پیش از انتخابات پارلمانی ۲۰ آبان دلگرم شده است، با اعتماد به نفس فزایندهای در حال رقابت با اعضای کلیدی گروهی از احزاب و گروههای مسلح است که در ابتدا او را برای این سمت در نظر گرفته بودند.
خبرگزاری رویترز سهشنبه ۱۳ آبان در گزاشی نوشت سودانی در کمپین خود بر بهبود خدمات اولیه تاکید دارد و خود را به عنوان مردی معرفی میکند که میتواند با موفقیت روابط خود را با واشینگتن و تهران متعادل کند.
سوادنی میگوید انتظار دارد بیشترین سهم کرسیها را به دست آورد.
با این حال، هیچ حزبی قادر به تشکیل دولت به تنهایی در مجلس قانونگذاری ۳۲۹ عضوی عراق نیست و بنابراین احزاب باید برای تشکیل دولت با گروههای دیگر ائتلاف کنند، فرآیندی پر فراز و نشیب که اغلب ماهها طول میکشد.
سودانی ۵۵ سال دارد و مشاغل کلیدی زیادی را در نظام سیاسی بیثبات عراق برعهده داشته است.
سودانی که در بغداد و در خانوادهای اصالتا اهل استان میسان در جنوب عراق متولد شد، به عنوان سرپرست کشاورزی در دولت صدام کار کرده است، اگرچه پدر و سایر بستگانش به دلیل فعالیت سیاسی در نظام بعث کشته شدند.
او تنها نخستوزیر عراق پس از سال ۲۰۰۳ است که هرگز عراق را ترک نکرده است؛ برخلاف دیگران که پس از حمله آمریکا و سقوط صدام حسین، به تبعید رفتند و اغلب با تابعیت جدید بازگشتند.
سودانی در حالی که تلاش میکند عراقیهای نیازمند به شغل و خدمات را راضی کند و از خود در دنیای سیاستهای بیرحمانه محافظت کند، وظیفه دشوار ایجاد تعادل بین نقش غیرمعمول عراق به عنوان متحد واشینگتن و تهران را بر عهده دارد.
از زمان حمله به عراق به رهبری ایالات متحده در سال ۲۰۰۳، او شهردار، عضو شورای استانی، استاندار منطقهای، دو بار وزیر کابینه و سپس نخست وزیر بوده است.
سودانی در مصاحبهای در سال ۲۰۲۳ به رویترز گفت: «وقتی از کسی صحبت میکنیم که تمام این دههها در عراق مانده است، به این معنی است که عراقیها را به عنوان مردم و نظام عراق درک میکند.»
اما سابقه او تحت الشعاع گروههای مسلح شیعه تحت حمایت جمهوری اسلامی، از جمله آنهایی که با نیروهای آمریکایی جنگیدهاند، قرار گرفته است که به طور پیوسته نفوذ خود را در دولت، سیاست و اقتصاد گسترش دادهاند.
برای ماهها در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، شبهنظامیان تندرو تحت حمایت تهران درخواستهای سودانی برای توقف حمله به نیروهای آمریکایی در عراق در اعتراض به حمله اسرائیل به غزه را نادیده گرفتند و محدودیتهای نفوذ سیاسی او را برجسته کردند.
دولت میخواهد سلاحها را تحت کنترل درآورد
عراق در بحبوحه فشار ایالات متحده، در حال انجام یک تلاش حساس سیاسی برای خلع سلاح شبهنظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی در این کشور است.
اما سودانی پیش از رایگیری هفته آینده به رویترز گفت که هرگونه تلاشی برای تحت کنترل درآوردن همه سلاحها از سوی دولت، تا زمانی که ائتلافی به رهبری ایالات متحده در این کشور وجود داشته باشد، که برخی از جناحهای عراقی آن را «نیروی اشغالگر» میدانند، موثر نخواهد بود.
پس از سرنگونی صدام، شیعیانی که تحت حکومت او سرکوب شده بودند و به ایران پناه آورده بودند، از طریق یک سیستم جدید تقسیم قدرت فرقهای، به نیروی سیاسی غالب در این کشور تبدیل شدند و اقلیت سنی به حاشیه رانده شدند.
سودانی از سوی «چارچوب هماهنگی»، بزرگترین ائتلاف پارلمانی که از جناحهای شیعه تشکیل شده است (برخی میانهرو، برخی تندرو، و همگی با روابط خوب با تهران) به عنوان نخست وزیر معرفی شد.
دیپلماتهای مستقر در بغداد، سودانی را فردی با نیت اصلاحطلبی توصیف میکنند، اما میگویند که او باید سخت تلاش کند تا نشان دهد که به دنبال سهمی از ثروت نفتی عراق نیست.
او قول داده که بخشهای نادیده گرفته شده مانند سیستم مالی را با بازسازی بانکهای دولتی مستعد فساد اصلاح کند.