نشریه «مدرن دیپلماسی» در تحلیلی نوشت جنگ ۱۲ روزه نشان داد ائتلاف و اتحاد جمهوری اسلامی با کشورهای غیرغربی، تا چه اندازه آسیبپذیر و دچار پراکندگی است. این تحلیل تاکید کرد «فقدان هماهنگی نظامی، اشتراک دفاعی و همبستگی»، میتواند از جمله دلایل این آسیبپذیری و ضعف باشد.
مدرن دیپلماسی، سهشنبه ۲۹ مهر تحلیلی با عنوان «بیدوست در بحران: آنچه مناقشه اسرائیل و ایران درباره اتحادهای غیرغربی آشکار میکند» منتشر کرد.
در این تحلیل آمده است برخلاف اتحادهای راهبردی کشورهای غربی که گاه مورد چالش قرار گرفته اما همچنان پابرجا ماندهاند، اتحادهای غیرغربی همچنان «ضعیف، پراکنده و اغلب نمادین» هستند.
به نوشته این نشریه، این اتحادها بهدلیل نداشتن نزدیکی جغرافیایی، ساختار نهادی و انسجام سیاسی، در عمل قادر نیستند در لحظات بحرانی همصدا عمل کنند و همکاری نظامی، وجوه مشترک فناوری دفاعی و ارتباط راهبردی میان آنان، «بهطرز چشمگیری توسعهنیافته باقی مانده» است.
مدرن دیپلماسی نوشت در جریان حمله اخیر اسرائیل به ایران، نیروهای اسرائیلی با استفاده از حریم هوایی اردن و عراق، تاسیسات هستهای و نظامی جمهوری اسلامی را هدف قرار دادند و چندین مقام بلندپایه را کشتند.
با این حال در حالی که احتمال آغاز قریبالوقوع جنگ وجود داشت، واکنش تهران بهطور شگفتانگیزی ضعیف بود.
ارتش اسرائیل در عملیات «طلوع شیران» طرح فوقسری نیروی هوایی خود را برای ضربه زدن به شبکه دفاعی و ایجاد شوک در ساختار فرماندهی نظامی جمهوری اسلامی اجرا کرد.
پیشتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با تمجید از عملکرد ارتش این کشور در جریان جنگ ۱۲ روزه گفته بود این عملیات «موجب غافلگیری جهان» شد.
مدرن دیپلماسی نیز تاکید کرد سامانههای دفاعی جمهوری اسلامی نتوانستند حملات را رهگیری کنند و آمادگی نظامی تهران از همان آغاز ناکارآمد ظاهر شد.
پیشتر هم تحلیلهای مشابهی درباره نمایش ضعف اتحادهای غیرغربی منتشر شده است.
موسسه «رَند»، اندیشکده سیاستگذاری، اوایل شهریور درباره جنگ ۱۲ روزه نوشت حمایت غرب، بهویژه آمریکا، نقشی کلیدی در موفقیت اسرائیل داشت اما جمهوری اسلامی بدون حمایت متحدانش مثل روسیه و چین، در نبرد تنها ماند.
به گفته این اندیشکده، این موضوع نشان داد حکومتهای خودکامه حاضر به فداکاری نیستند.
مسکو شریک مصلحتی است یا متحد راهبردی؟
این ضعف در شرایطی بود که در دیماه ۱۴۰۳، تهران و مسکو با هدف تقویت همکاریهای بلندمدت، یک تفاهمنامه جامع راهبردی دوجانبه به امضا رساندند.
در مطلب تحلیلی مدرن دیپلماسی آمده است که روسیه، نزدیکترین شریک جمهوری اسلامی، درگیر جنگ اوکراین است و هیچ حمایتی در زمینه اطلاعاتی یا دفاعی به تهران نداد.
این نشریه نوشت: «این پرسش مطرح است که آیا روسیه صرفا شریکی مصلحتی است یا متحدی راهبردی؟»
این تحلیل همچنین یادآوری کرد که چین با وجود توان دفاعی و نفوذ ژئوپلیتیکی، در بحران اخیر حمایت مشخصی از جمهوری اسلامی نکرد؛ هرچند که کمک نظامی محدود و روابط اقتصادی تهران و پکن گسترش یافته اما هماهنگی دفاعی راهبردی دیده نمیشود.
مدرن دیپلماسی تاکید کرد: «این بحران نشان میدهد اتحادهای غیرغربی همچنان ضعیف و بدون هماهنگی کافیاند و ایران در این شرایط تنها مانده است.»
در ماههای گذشته نیز برخی مقامات یا رسانههای حکومت ایران از کمک نکردن روسیه به جمهوری اسلامی در جریان جنگ با اسرائیل انتقاد کردند.
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، درباره جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل گفت جمهوری اسلامی انتظار داشت روسیه در جریان این جنگ به کمکش بیاید اما این اتفاق نیفتاد.
خبرگزاری رویترز دوم تیر به نقل از منابع ایرانی گزارش داد تهران از میزان حمایت مسکو در جریان جنگ اخیر رضایت نداشته است.