در پی رد اظهارات سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، از سوی محمد جواد ظریف، وزیر پیشین امور خارجه جمهوری اسلامی، رسانههای ایران بخشی از یک گفتوگو با علیاکبر صالحی، دیگر وزیر امور خارجه پیشین حکومت ایران، را بازنشر کردهاند که در آن اعتراض لاوروف به مکانیسم ماشه تایید شده است.
صالحی که در زمان امضای برجام، رییس سازمان انرژی اتمی ایران بود، در گفتوگویی در ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ گفت: «یادم است در یکی از جلسات آقای لاوروف اعتراض کرد و گفت این دارد حق وتو ما را میگیرد.»
این سخنان در تناقض کامل با اظهارات محمد جواد ظریف قرار داد که در واکنش به سخنان وزیر امور خارجه روسیه، او را به دروغگویی و وارونه کردن حقیقت متهم کرد.
علی اکبر صالحی در این گفتوگو که پیش از سخنان لاوروف و تکذیب آن از سوی ظریف انجام شده، گفت: «آمریکاییها میخواستند بندی در برجام باشد (مکانیسم ماشه) که اگر از دید آنها ما به هر دلیلی به تعهدات خود در برجام عمل نکردیم، آنها با یک شمشیری بالای سر ما باشند.»
وزیر سابق امور خارجه جمهوری اسلامی افزود: «با اسنپ بک حق وتو را به طور زیرکانهای از پنج کشور گرفته بودند تا اگر خواستند اسنپبک اجرا شود کسی نتواند آن را وتو کند.»
صالحی تاکید کرد: «این پیشنهاد هوشمندانه را آمریکاییها مطرح کردند.»
لاوروف ۲۳ مهر درباره مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای جمهوری اسلامی گفت که این بند در برجام یک «تله حقوقی» بوده و از پذیرفتن آن در زمان مذاکرات، متعجب شده است.
وزیر امور خارجه روسیه افزود «تله حقوقی مکانیسم ماشه» در توافق هستهای سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام، تا «حد زیادی» نتیجه عملکرد محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی، بود.
او اضافه کرد که این بند در مرحله نهایی مذاکرات، «مستقیما میان ظریف و کری مورد توافق قرار گرفته بود».
پس از این اظهارات لاوروف، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی، گفت ادعاهای لاوروف درباره مکانیسم ماشه «نادرست» است و در جریان مذاکرات برجام، پیشنهادهای مسکو و پاریس برای قطعنامههای شورای امنیت «به زیان ایران» بود.
خبرگزاری ایرنا جمعه ۲۵ مهر به نقل از ظریف نوشت: «نه تنها اسنپبک مربوط به روزهای پایانی مذاکرات نبود، بلکه اصلا بحث من و جان کری (وزیر امور خارجه وقت آمریکا) هم نبود. آقای لاوروف و فرانسویها پیشنهادی داده بودند که بسیار بد بود و ما با تلاش زیاد آن را کنار گذاشتیم.»
جنجال بر سر مکانیسم ماشه در شرایطی بالا گرفته که با فعال شدن این روند به خواست بریتانیا، آلمان و فرانسه، سازمان ملل متحد تحریمهای تسلیحاتی و سایر محدودیتها علیه جمهوری اسلامی را بازگردانده است.
روسیه اعلام کرده است که این اقدام را به رسمیت نمیشناسد.
جمهوری اسلامی پس از فعال شدن مکانیسم ماشه در تلاش برای گسترش همکاری نظامی با روسیه و چین است.
یک منبع آگاه ۱۴ مهر به ایراناینترنشنال گفت سپاه پاسداران و ستاد کل نیروهای مسلح از طریق شبکههای تجاری خود در چین از جمله دلالان نفتی، در حال مذاکره برای دریافت تسلیحات چینی همچون موشک، پهپاد و سامانههای پدافند هوایی هستند.