وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ۲۶ مهر منقضی میشود. به گفته عباس عراقچی، بدین ترتیب «تمامی محدودیتهای پیشین شورای امنیت علیه ایران» پایان مییابد و موضوع ایران از دستور کار این شورا خارج میشود.
عراقچی جمعه ۲۵ مهر در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که در نشست اخیر وزرای جنبش عدم تعهد در کامپالا، پایتخت اوگاندا، بیش از ۱۲۰ کشور «در به رسمیت شناختن واقعیتهای مربوط به ایران» با تهران همراه شدند.
او تاکید کرد که ایران، به عنوان عضو پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای، «از این پس تنها به حقوق و تعهدات خود در چارچوب همین پیمان پایبند خواهد بود» و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز صرفاً بر اساس توافق پادمانها و «قانون مصوب مجلس شورای اسلامی» انجام میشود.
عراقچی همچنین بازگرداندن تحریمها از طریق سازوکار موسوم به «مکانیسم ماشه» را اقدامی غیرقانونی خواند که به گفته او «توسط چند دولت منزوی دنبال میشود». او هشدار داد کشورهایی که «بر تحریف واقعیت پافشاری میکنند، در مسیر انزوا گام برمیدارند.»
عراقچی همچنین نوشت: «حقوق حاکمیتی ایران قابل مذاکره نیست و تحت فشار سیاسی قرار نمیگیرد.»
رسانههای حکومتی در ایران نیز به نقل از کاظم غریبآبادی، معاون عراقچی، نوشتند که شنبه ۲۶ مهر، «ایران، روسیه و چین به صورت مشترک نامهای به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت خواهند داد و پایان رسمی قطعنامه ۲۲۳۱ را برجسته میکنند.»
اعلام آمادگی روسیه برای کمک به حلوفصل برنامه هستهای جمهوری اسلامی
وزارت امور خارجه روسیه جمعه در بیانیهای بر ضرورت دستیابی به راهحل سیاسی و دیپلماتیک برای برنامه هستهای جمهوری اسلامی تاکید کرد.
وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که همکاری با جمهوری اسلامی پس از انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، بر اساس قوانین روسیه و تعهدات بینالمللی خواهد بود.
در این بیانیه از تمامی طرفهای درگیر خواسته شد «تلاشهای خود را معطوف به یافتن راهحلهای لازم برای جلوگیری از تشدید بیکنترل تنشها کنند.»
در این بیانیه آمده است: «آمادهایم در این تلاش به هر نحو ممکن کمک کنیم.»
وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه خود همچنین گفت که پس از انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، برنامه هستهای جمهوری اسلامی باید طبق معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) بررسی شود.
این وزارتخانه افزود که کشورهای غربی پیشنهاد مشترک روسیه و چین برای تمدید جنبههای فنی این قطعنامه به مدت شش ماه را رد کردهاند و آن را نشاندهنده «ناتوانی در مذاکره و اتکا به روشهای غیرقانونی و زورگویی» نامید.
پیش از این، علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، پنجشنبه ۲۴ مهر با پوتین دیدار کرد.
او گفت که پیامی از علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، را به پوتین تحویل داده است. محتوای این نامه تاکنون فاش نشده است.
ارسال پیام از سوی خامنهای به پوتین پس از آن صورت گرفت که پوتین هفته گذشته اعلام کرد اسرائیل از او خواسته این پیام را به جمهوری اسلامی منتقل کند که اورشلیم خواهان تشدید درگیری با تهران نیست.
بیانیه وزارت امور خارجه روسیه در آستانه انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر شد.
پیش از آن هم وزارت امور خارجه روسیه پنجشنبه ۱۰ مهر با انتشار بیانیهای اعلام کرد معاهده جامع راهبردی میان مسکو و تهران که در دیماه ۱۴۰۳ در کاخ کرملین بهوسیله پوتین و پزشکیان امضا شد، بهطور رسمی لازمالاجرا شده است.
روسیه در حالی از آغاز اجرای معاهده جامع راهبردی با جمهوری اسلامی خبر داد که با وجود مخالفت این کشور و چین، در پی فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی بریتانیا، فرانسه و آلمان، همه تحریمهای سازمان ملل متحد علیه تهران بازگشته است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان ششم شهریور، روند ۳۰ روزه بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی را آغاز کردند که این روند پس از طی مراحلی از جمله تلاش متحدان جمهوری اسلامی برای تصویب قطعنامه و تعویق در بازگشت تحریمها، به اعمال دوباره تحریمها علیه حکومت ایران انجامید.
در این ارتباط، با پایان مهلت پیشبینیشده در قطعنامه شورای امنیت، از ششم مهر همه تحریمهای پیشین این نهاد علیه تهران دوباره برقرار شدند.
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا و فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، ۱۸ مهر در بیانیهای مشترک بار دیگر تاکید کردند فعالسازی مکانیسم ماشه «اقدامی درست» است و از همه کشورها خواستند به این تحریمها پایبند باشند.
در روزهای گذشته آمریکا، شماری از کشورهای اروپایی و ترکیه در چارچوب این مکانیسم، تحریمهایی را علیه دهها فرد و نهاد ایرانی اعمال کردند.
جمهوری اسلامی از زمان فعالسازی مکانیسم ماشه، مشروعیت تحریمها را رد کرده است.