ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، اعلام کرد که اسرائیل از او خواسته این پیام را به جمهوری اسلامی منتقل کند که اورشلیم خواهان تشدید درگیری با تهران نیست.
به گزارش خبرگزاری تاس، پوتین که به تاجیکستان سفر کرده، پنجشنبه ۱۷ مهر گفت: «ما همچنان با اسرائیل در تماس هستیم و از رهبری اسرائیل پیامهایی با این درخواست دریافت میکنیم که به دوستان ایرانی خود اطلاع دهیم که اسرائیل به دنبال توافق و تنظیم روابط است و علاقهای به هیچگونه رویارویی ندارد.»
رییسجمهوری روسیه تاکید کرد: «مساله هستهای ایران تنها از راه دیپلماسی و مذاکره قابل حل است. ما تماسهای نزدیکی با شرکای ایرانی داریم و احساس میکنیم آنها آماده یافتن راهحلهای مورد قبول دو طرف و ازسرگیری همکاری سازنده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند.»
کاخ کرملین دوشنبه ۱۴ مهر خبر داد که ولادیمیر پوتین و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در گفتوگویی تلفنی بر تمایل خود برای یافتن راهحلهای مبتنی بر مذاکره درباره برنامه هستهای ایران تاکید کردند.
اندکی پیش از گفتوگوی تلفنی پوتین و نتانیاهو، وزارت امور خارجه روسیه، پنجشنبه ۱۰ مهر با انتشار بیانیهای اعلام کرد معاهده جامع راهبردی میان مسکو و تهران که در دیماه ۱۴۰۳ در کاخ کرملین بهوسیله پوتین و پزشکیان امضا شد، بهطور رسمی لازمالاجرا شده است.
روسیه در حالی از آغاز اجرای معاهده جامع راهبردی با جمهوری اسلامی خبر داده است که با وجود مخالفت این کشور و چین، در پی فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی بریتانیا، فرانسه و آلمان، همه تحریمهای سازمان ملل متحد علیه تهران بازگشته است.
با این حال تردیدهایی در مورد پایبندی چین و روسیه به این تحریمها مطرح شده است.
در بیانیه وزارت امور خارجه درباره اجرایی شدن معاهده جامع همکاری روسیه و جمهوری اسلامی آمده است: «این رویداد نقطه عطف مهمی در تاریخ روابط دولتهای روسیه و ایران به شمار میرود؛ روابطی که از حیث کیفیت، به سطحی نوین از مشارکت راهبردی جامع رسیده است.»
وزارت امور خارجه روسیه افزود: «این سند خطوط راهنمای اصلی برای تمامی حوزههای دارای اولویت در مسیر همکاری دوجانبه بلندمدت را تعیین میکند.»
این وزارتخانه محورهای اصلی معاهده تهران و مسکو را تقویت همکاریها در عرصه بینالمللی «در چارچوب ظهور نظم نوین چندقطبی جهانی»، تلاشهای مشترک بهمنظور «تحکیم ثبات و امنیت منطقهای» و رویارویی با «چالشها و تهدیدهای مشترک» عنوان کرد.
تاکید طرف روسی بر مقابله با «تهدیدهای مشترک» در حالی مطرح میشود که در هفتههای اخیر برخی مقامهای جمهوری اسلامی از همراهی نکردن مسکو با تهران در جریان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل سخن گفتهاند.
در آخرین اظهار نظر از این دست، محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ۹ مهر گفت جمهوری اسلامی در جریان جنگ با اسرائیل از روسیه انتظار کمک داشت اما مسکو کمکی ارائه نکرد.
یحیی رحیم صفوی، مشاور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی نیز هفتم مهر اذعان کرد مسکو در جریان جنگ ۱۲ روزه «کمک نظامی» در اختیار تهران قرار نداد.
او افزود: «روسیه شهروندان یهودی زیادی دارد و این مساله بر مواضع مسکو اثرگذار بود.»
صلح در خاورمیانه
بهگفته کرملین پوتین و نتانیاهو در گفتوگوی تلفنی خود در روز دوشنبه ۱۴ مهر همچنین درباره وضعیت خاورمیانه از جمله طرح دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ غزه و تداوم تلاشها برای تثبیت اوضاع در سوریه با یکدیگر رایزنی کردند.
پوتین پنجشنبه ۱۷ مهر درباره صلح حماس و اسرائیل گفت: «روسیه امیدوار است ابتکارات ترامپ برای حلوفصل مناقشه فلسطین و اسرائیل واقعاً در عمل محقق شود.»
او افزود: «ما بر این باوریم که مشکلات خاورمیانه تنها از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک قابل حل است. طبیعتاً آمادهایم از هر تلاش صلحآمیزی که به توقف خونریزی و بازگرداندن آرامش به این منطقه کمک کند، حمایت کنیم.»
به گفته پوتین، روسیه و شرکای آن در کشورهای مستقل مشترکالمنافع شرط اصلی ثبات در خاورمیانه را ایجاد یک دولت مستقل فلسطینی میدانند.
او گفت: «این موضعگیری از زمان اتحاد جماهیر شوروی وجود داشت و به میراث همه جمهوریهای سابق شوروی رسیده است. ما ایجاد دولت مستقل فلسطین را شرط اساسی و ضروری برای ثبات بلندمدت و حل مشکلات مرتبط با این بحران پیچیده میدانیم.»