۴۵ تن از زندانیان سیاسی زن محبوس در زندان قرچک ورامین در بیانیهای روایتهای جمهوری اسلامی درباره علت مرگ سمیه رشیدی، زندانی سیاسی را «تحریفآمیز» خواندند و اعلان کردند او مدتها از رسیدگی پزشکی محروم بود. همزمان زندانیان سیاسی اوین مرگ رشیدی را «جنایت سازمانیافته» توصیف کردند.
زندانیان سیاسی زن محبوس در زندان قرچک ورامین در بیانیهای که نسخهای از آن پنجشنبه سوم مهرماه بهدست ایراناینترنشنال رسید، اعلام کردند که رشیدی از بدو ورود به زندان به صرع مبتلا بود، بارها دچار تشنجهای شدید شد و با وجود اطلاع کامل مسئولان زندان، بدون اعزام به بیمارستان و بستری مناسب، به بند بازگردانده شده بود.
امضاکنندگان این بیانیه، رشیدی را «سرشار از میل به زندگی و آزادی» توصیف کرده و نسبت به بهخطر افتادن جان زندانیان دیگر در قرچک و دیگر زندانهای ایران هشدار دادهاند.
قوه قضاییه جمهوری اسلامی، صبح سوم مهرماه و هشت روز پس از گزارش ایراناینترنشنال درباره قطع امید پزشکان از نجات جان رشیدی که پس از مدتها محرومیت از درمان از زندان قرچک به بیمارستان منتقل شد، گزارش داد که او جان خود را از دست داده است.
درحالیکه مسئولان زندان قرچک در ماههای گذشته با وجود نیاز حیاتی رشیدی به درمان، از ارائه خدمات پزشکی به او خودداری کرده بودند، خبرگزاری میزان محروم ساختن این زندانی سیاسی از دسترسی به خدمات پزشکی را رد کرد و نوشت او «پس از انجام اقدامات درمانی اولیه» در بهداری زندان، برای «انجام روند تکمیلی درمان» به بیمارستان اعزام شده بود.
زنان زندانی سیاسی در واکنش به گزارشهای قوه قضاییه جمهوری اسلامی درباره دلیل مرگ رشیدی اعلام کردند رشیدی «نه معتاد بود و نه از بیماری روانی مشخصی رنج میبرد» و «با اطلاع مسئولان امنیتی، سازمان زندانها، زندان اوین، زندان قرچک و بهداری قرچک» بیمار مبتلا به صرع شناخته میشد.
آنها تاکید کردند که رشیدی در دو ماه اخیر بارها در فاصلههای کوتاهمدت دچار تشنج شد اما هر بار پس از انتقال به بهداری، بدون رسیدگی اضطراری و اعزام برای بستری، به بند برگردانده شد.
امضاکنندگان این بیانیه تاکید کردند که رشیدی «تا روزهای واپسین مصرانه پیگیر وثیقه سه میلیارد تومانی» بود، اما خانواده نتوانست آن را تامین کند و «مسئولان قرچک، اوین و بازپرسی دادگاه کچویی با علم به وضعیت سلامت او، در نزدیک به پنج ماه برای تسهیل آزادیاش اقدامی نکردند».
این زندانیان با هشدار درباره اینکه «سمیههای دیگر همچنان در کنار ما و در سایر زندانهای جمهوری اسلامی در بند هستند و سلامتیشان در خطر است»، مرگ دو زندانی جرائم عمومی طی هفته گذشته در قرچک را شاهدی بر این وضعیت دانسته و خواستار آزادی هرچه زودتر زندانیان بالای ۶۰ سال و زندانیان با شرایط خطرناک سلامتی و پایان دادن به چرخه محرومیت از درمان و الزام به اعزام فوری زندانیان بیمار به مراکز تخصصی پزشکی شدند.
یک منبع آگاه نیز ۲۷ شهریور در خصوص وضعیت رشیدی به ایراناینترنشنال گفته بود: «او در ماههای گذشته چندین بار به بهداری زندان مراجعه کرد اما هر بار پزشک زندان به او گفته بود تمارض میکند و قرصهای اعصاب به او میدادند و از اعزامش به بیمارستان جلوگیری میکردند.»
انتشار این خبر با واکنشهای گسترده همراه شد و بسیاری مرگ رشیدی را «قتل تدریجی عامدانه» و نتیجه مستقیم سیاستهای قوه قضاییه و سازمان زندانها از طریق «بیتوجهی به درمان زندانیان» دانستند و خواستار محاکمه عاملان و آمران مرگ او شدند.
با ادامه واکنشها به مرگ رشیدی، زندانیان سیاسی اوین با صدور بیانیهای اعلام کردند که در اعتراض به مرگ این زندانی سیاسی، از حضور در آمار روزانه خودداری کردهاند.
آنها با بیان اینکه شامگاه سوم مهرماه در نافرمانی مدنی اعتراضی حیاط زندان را ترک نکرده و تا ساعت ۲۱ به داخل بند نمیروند، اعلام کردند با تجمع در حیاط زندان و سر دادن شعارهایی علیه نظام و مسئولان قضایی، مرگ رشیدی را «جنایت سازمانیافته» توصیف کرده و یاد او را گرامی داشتهاند.
این زندانیان در پایان بیانیهای که در کانال تلگرام مهدی محمودیان منتشر شد، سمیه رشیدی را نماد مقاومت و مظلومیت دانسته و اعلام کردند: «ما عهد میبندیم که یاد او و دیگر قربانیان این نظام سرکوبگر را زنده نگه داریم. این صدا خاموش نخواهد شد.»
در ساعتهای گذشته نیز بسیاری از سازمانها و مدافعان حقوق بشر از جمله سازمان حقوق بشر ایران، خبرگزاری هرانا، شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، نرگس محمدی و شیرین عبادی، در بیانیههایی جداگانه، مرگ رشیدی را بخشی از «کشتار خاموش» در زندانهای ایران دانستند و خواستار تعطیلی زندان زنان قرچک ورامین شد.
در سالهای گذشته شماری از زندانیان در ایران جان باختهاند و جمهوری اسلامی مسئولیتی در قبال این مرگها که بهدلیل فشار، شکنجه یا عدم ارائه خدمات پزشکی رخ داده، نپذیرفته است.
بر اساس گزارش سالانه هرانا، محرومماندن زندانیان سیاسی و عقیدتی از درمان مناسب در پنجسال گذشته نسبت به دوره پنجساله پیش از آن هشت برابر شده و تنها در سال ۲۰۲۴، دستکم در ۴۱۲ مورد مقامهای زندان از ارائهٔ خدمات پزشکی مناسب به زندانیان خودداری کردهاند.
زندان قرچک ورامین که بر اساس برآورد سازمانهای حقوقبشری، یکی از بدنامترین زندانهای جمهوری اسلامی برای زنان زندانی است، با ادامه سیاست «پول در برابر درمان»، جان بیش از هزار و ۲۰۰ زندانی محبوس در این زندان از جمله بیش از ۶۰ زندانی سیاسی هر روز بیش از پیش به خطر میافتد.