بیانیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و اطلاعیه شورای عالی امنیت ملی، نشان میدهد در حالی که تنشهای سیاسی بین جمهوری اسلامی و غرب تشدید شده و احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه تقویت شده است، عالیترین مراکز نظامی، امنیتی و سیاسی جمهوری اسلامی، تا حدودی از نرمش و مصالحه ناامید شدند.
یکشنبه، ۳۰ شهریور در آستانه مراسم موسوم به «هفته دفاع مقدس» نیروهای مسلح به روال معمول بیانیههایی صادر کردند. در این بین، بیانیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء به تشدید تنشها با اسرائیل، آمریکا و احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه پرداخته است.
سپاه پاسداران در بیانیه خود از آنچه «اتحاد مقدس ایرانیان غیور» در مقابل «اردوگاه خصم» برای حفظ «میهن اسلامی» خوانده قدردانی کرد. در این بیانیه همچنین به اسرائیل و هیات حاکمه آمریکا که «مستکبر» و «دغلباز» توصیف شده، هشدار داده است.
ارزیابیهای متعدد نشان میدهد مقامات تهران و سپاه پاسداران، با توجه به در جریان بودن مذاکرات با ایالات متحده، حمله تهران را بعید میدانستند. موضوعی که در اظهار نظر مقامها نیز پیداست.
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، تیرماه، در گفتوگویی با تاکر کارلسون، مجری مشهور آمریکایی، با گلایه از آمریکا گفت: «آمریکا در آستانه جلسه ششم، در حالی که ما همچنان در حال مذاکره بودیم، عملا روی میز مذاکره بمب انداخت و دیپلماسی را نابود کرد.»
در بیانیه سپاه آمده است هرگونه خطای محاسباتی اسرائیل و آمریکا علیه منافع و امنیت ملی یا «قلمرو سرزمینی جمهوری اسلامی» با واکنش قاطع نیروهای مسلح بهویژه «پاسداران رشید انقلاب اسلامی» مواجه خواهد شد.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از زمان تاسیس تاکنون، به جز دوران کوتاه جنگ ۱۲ روزه، همواره تاکید داشته از نام ایران را در عنوان رسمی یا توصیفات خود استفاده نکند.
سپاه در بیانیه خود، جنگ ۱۲ روزه را جنگی در مقیاس «جنگ جهانی» ارزیابی کرد. در این بیانیه آنچه «پیروزی» نیروهای مسلح در جنگ ۱۲ روزه خوانده شده، محصول «آمادگی دائمی و توسعه مستمر فناوریها و سامانه های پیشرفته دفاعی و نظامی» خوانده شده و تاکید شده است روند «توانافزایی نیروهای مسلح» متوقف نخواهد شد.
۱۶ شهریور، کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی طرح «تقویت بنیه نیروهای مسلح در مقابله همهجانبه با جنایات و تجاوزات» اسرائیل را تصویب کرد. بر اساس این طرح، علاوه بر بودجه معمول، دستکم دو میلیارد یورو دیگر برای «تقویت بنیه دفاعی» به نیروهای مسلح اختصاص خواهد یافت.
در این بیانیه آمده است در سختترین شرایط تحریم های اقتصادی و فشارهای ترکیبی چند لایه حداکثری دشمنان در بخشهای مختلف، بازهم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی با «حفظ ابتکار عمل» در جنگ ۱۲ روزه به پیروزی دست یافتند.
در اولین روز جنگ از بامداد ۲۳ خرداد تا ظهر آن، اسرائیل با هدف قراردادن فرماندهان ارشد نیروهای مسلح، از فرمانده کل سپاه پاسداران، فرمانده قرارگاه خاتم، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران تا رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، زنجیره فرماندهی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را متلاشی کرد.
ارزیابیهای جدید هم نشان داد، اسرائیل با اعزام ۱۰۰ نیروی نظامی به داخل خاک ایران، ظرف مدت ۴۸ ساعت از آغاز حملات، پدافند جمهوری اسلامی را از کار انداخته و آسمان ایران را در اختیار گرفته است.
پیشتر خبرنگار شبکه زد دی اف تلویزیون آلمان در گزارش زنده خود از کنفرانس ژنو اعلام کرد عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی برای خروج از ایران به اسرائیل اطلاع داده است، چون حریم هوایی ایران کاملا در اختیار اسرائیل بود.
شورای عالی امنیت ملی و تهدید به تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی
در اطلاعیهای که به نقل از شورای عالی امنیت ملی شنبه شب، ۲۹ شهریور منتشر شد آمده است در جلسه این شورا که به ریاست رییسجمهور تشکیل شد، ضمن بحث و تبادلنظر در مورد وضعیت منطقه و «ماجراجوییهای» اسرائیل، تاکید شد که سیاست جمهوری اسلامی در شرایط فعلی «همکاری هرچه بیشتر برای ایجاد صلح و ثبات در منطقه» خواهد بود.
با این حال در ادامه این بیانیه، اقدامات اخیر سه کشور اروپایی در یک ماه اخیر و حرکت در مسیر فعال سازی مکانیسم ماشه، «اقدامات نسنجیده» توصیف شده است.
اطلاعیه تصریح کرده است «علیرغم همکاریهای وزارت امورخارجه با آژانس» و ارائه طرحهایی برای حل و فصل موضوع، با اقدامات کشورهای اروپایی عملا مسیر همکاری با آژانس دچار تعلیق خواهد شد.
این بیانیه یکروز پس از عدم تصویب قطعنامه تعلیق تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی منتشر شد. وضعیتی که میتواند در ۶ مهرماه به بازگشت خودکار همه تحریمهای پیشین شورای امنیت علیه ایران منجر شود.
والاستریت ژورنال همزمان با عدم تصویب تعلیق تحریمها، گزارش داد طبق پیشنهاد جمهوری اسلامی که سه کشور اروپایی اخیرا آن را رد کردند، تهران اعلام آمادگی کرده بود ذخایر اورانیوم غنیشده در سطح نزدیک به درجه تسلیحاتی را بازیابی و آن را به خلوص پایینتر رقیق کند تا در ازای آن تحریمهای جمهوری اسلامی لغو شود.
تهدید به تعلیق همکاریها با آژانس در حالی مطرح میشود که ۱۸ شهریور، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و گروسی در قاهره برای ادامه همکاریها میان دو طرف به توافق رسیدند.
این توافق در حالی انجام شد که پزشکیان ۱۱ تیر، قانون «الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی» مصوب مجلس شورای اسلامی را ابلاغ کرده بود. توافق قاهره با نظر شورای عالی امنیت ملی و در تعطیلات مجلس شورای اسلامی انجام شد، موضوعی که برخی نمایندگان مجلس و نیروهای وفادار جمهوری اسلامی، نسبت به آن انتقاداتی مطرح کردند که مورد توجه قرار نگرفت.