بهدنبال انتشار گزارشی جنجالی درباره دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ آمریکا، شبکه انبیسی نیوز گزارش داد که تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی، ماه گذشته نسخهای از این سند را با وجود مخالفتها از طبقهبندی محرمانه خارج کرده است.
این اقدام گابارد در حالی صورت گرفته که سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (سیا) با انتشار این سند مخالفت کرده بود؛ تصمیمی که واکنش نگرانکننده شماری از مقامهای پیشین اطلاعاتی و هشدارهای مقامات دموکرات در کنگره را بهدنبال داشت.
به گزارش انبیسی نیوز، مقامهای سیا خواستار محرمانهماندن بخشهای کلیدی سند بودند و هشدار داده بودند که افشای برخی اطلاعات میتواند منابع انسانی و روشهای جاسوسی ایالات متحده را در معرض خطر قرار دهد.
با این حال، گابارد تصمیم گرفت گزارش پنجسالهای را که جمهوریخواهان مجلس نمایندگان در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ تهیه کرده بودند، بدون سانسور قابلتوجه منتشر کند. این اقدام، بهگفته منابع مطلع، با حمایت مستقیم ترامپ صورت گرفت.
گزارش منتشرشده حاوی ارجاعهایی به شنودهای الکترونیکی و یک منبع انسانی مخفی است که به درک ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، از رقابت انتخاباتی آمریکا در سال ۲۰۱۶ دسترسی داشته است. بر اساس این گزارش، بخش زیادی از محتوای اطلاعاتی خام و رمزگشاییشده که گفتوگوهای داخلی در ردههای بالای حاکمیت روسیه را منعکس میکرد، در سند آورده شده است.
مایکل ون لندینگهم، تحلیلگر پیشین سیا که در تدوین ارزیابی اطلاعاتی سال ۲۰۱۷ درباره دخالت روسیه نقش داشته، به انبیسی نیوز گفت که از حجم جزئیات افشاشده «شوکه شده» است. او تاکید کرد: «در این گزارش تاریخ دقیق گردآوری اطلاعات، نام بازیگران روسی و نقل قولهایی از گزارشهای اطلاعاتی خام و سری آمده است؛ چیزی که به مقامات روسیه امکان میدهد منابع احتمالی نشت اطلاعات را شناسایی کنند. این وضعیت وظیفه جامعه اطلاعاتی آمریکا را در حفظ امنیت ملی بهشدت پیچیده میکند.»
بهگفته ون لندینگهم، در دورهای که او به چنین اطلاعاتی دسترسی داشت، حتی برای خواندن آنها باید از آزمایش دروغسنج عبور میکرد و پس از امضای فرمهای ویژه، تنها اجازه داشت نسخه چاپی را در یک محیط ایمن بررسی کند.
انبیسی نیوز میافزاید که بررسی داخلی تازهای از سوی سیا درباره ارزیابیهای اطلاعاتی سال ۲۰۱۷ نیز صورت گرفته و زبان استفادهشده در آن بسیار محتاطانهتر است. در این بررسی، که در دوم ژوئیه از طبقهبندی خارج شده، فقط به وجود اطلاعات «بسیار محرمانه» درباره ترجیحات پوتین در انتخابات آمریکا اشاره شده است، بدون آنکه منبع اطلاعاتی مشخصی ذکر شود.
لری فایفر، مقام پیشین اطلاعاتی در سیا و آژانس امنیت ملی آمریکا، به انبیسی گفت که نسخه منتشرشده توسط گابارد «کمترین سطح سانسور را در میان اسناد فوقمحرمانهای دارد که تاکنون دیدهام». او هشدار داد که چنین اقداماتی میتواند «جان منابع انسانی خارجی را که با خطر بسیار برای انتقال اطلاعات حیاتی به ایالات متحده تلاش میکنند، در معرض تهدید جدی قرار دهد.»
در واکنش به این اقدام، مارک وارنر، سناتور دموکرات و عضو ارشد کمیته اطلاعات سنا، نیز هشدار داده است که چنین تصمیمهایی میتواند روند جمعآوری اطلاعات از منابع حساس را با مشکل مواجه کند و به توانایی ایالات متحده برای حفاظت از خود آسیب بزند.
تولسی گابارد در کنفرانسی خبری در کاخ سفید در ۲۳ ژوئیه گفته بود که سند مذکور ثابت میکند دولت باراک اوباما اطلاعات مربوط به دخالت روسیه به نفع ترامپ را جعل کرده است؛ ادعایی که رییسجمهوری پیشین آمریکا و دیگر مقامات وقت آن را بیاساس خواندهاند.
با این حال، شماری از مقامات دولت ترامپ، از جمله جان رتکلیف، نیز اسناد مشابهی را از طبقهبندی خارج کرده و مدعی شدهاند که دولت اوباما تلاش کرده نقش روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ را بزرگنمایی کرده و ریاستجمهوری ترامپ را تضعیف کند.
در مقابل، گزارشی جامع و دوحزبی از سوی کمیته اطلاعاتی سنای آمریکا در سال ۲۰۲۰ نتیجهگیری جامعه اطلاعاتی مبنی بر حمایت کرملین از پیروزی ترامپ را تایید کرد. همچنین جان دورهام، بازرس ویژه منصوب ترامپ، در بررسی خود هیچ شواهدی از وجود توطئه مجرمانه از سوی کارزار هیلاری کلینتون یا دولت اوباما برای تخریب ترامپ نیافت.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، نیز در نشست خبری مشترک با دونالد ترامپ در هلسینکی در سال ۲۰۱۸ صراحتاً گفت که ترجیح میداده ترامپ در انتخابات پیروز شود.