ناتوانی مقامات جمهوری اسلامی در مهار بحران اقتصادی، باعث ادامه یافتن روند صعودی قیمت کالاهای اساسی از جمله لبنیات شده و فشار بیسابقهای بر سفره خانوارها وارد کرده است.
دادههایی که مخاطبان ایراناینترنشنال از مناطق مختلف کشور ارسال کردهاند، نشان میدهند قیمت لبنیات افزایش چشمگیری یافته و در برخی مناطق، قیمت یک بسته پنیر یا دبه ماست از کل بودجه روزانه خانوادهها فراتر رفته است.
در میان پیامهای مخاطبان، شمار زیادی صراحتا گفتهاند دیگر توان خرید لبنیات را ندارند و برخی نوشتهاند که ماههاست محصولات لبنی نخریدهاند و خانوادهها ترجیح دادهاند «فقط خریدهای ضروری و ارزان» انجام دهند.
روایتهایی مشابه نشان میدهند لبنیات برای بسیاری به کالایی «لوکس» تبدیل شده؛ در حالی که کارشناسان تغذیه همواره آن را از ارکان اصلی سبد غذایی سالم دانستهاند.
برای برخی مردم، مقایسه لبنیات با دیگر کالاها نشان از بحران گستردهتری دارد.
یک کاربر در پیام خود برای ایراناینترنشنال نوشته است: «لبنیات چیست، من خرما خریدم ۱۸۰ هزار تومان. الان تمام شده، شده ۳۵۰ هزار تومان.»
کاربر دیگری گفت: «من اصلا دیگر پنیر صنعتی نمیخرم چون نصف بسته آب است.»
در یک روایت دیگر، شهروندی از محلات خبر داد قیمت ماست مورد استفادهشان طی تنها یک هفته، ۴۰ هزار تومان افزایش داشته است.
فردی از گیلان نیز تاکید کرد قیمتها در این استان حتی از تهران هم بیشتر شده است.
بخش زیادی از گزارشهای مردمی از افزایش شدید قیمت لبنیات حکایت دارد. در چند مورد مشخص، قیمت ماست ۷۵۰ گرمی که پیشتر ۶۶ هزار تومان بود، حالا به ۱۰۵ هزار تومان رسیده و کاربری نیز گفته است ماست یک کیلویی را زمانی هشت هزار تومان میخریده و اکنون قیمت آن به ۱۸۳ هزار تومان رسیده است.
در موردی دیگر، شهروندی خبر داده پنیر لیقوان از ۲۴۰ هزار تومان در پیش از جنگ ۱۲ روزه به ۶۰۰ هزار تومان جهش داشته است.
یکی از پرتکرارترین گلایهها، نوسان مداوم قیمتهاست.
شهروندی نوشت: «در هر خرید با قیمتهای جدید مواجه میشویم. قیمتها حتی در یک هفته چند بار تغییر میکند.»
پیامهای برخی شهروندان نیز نشان میدهد میزان افزایش قیمت لبنیات به حدی است که برای برخی خانوارهای کمدرآمد، برابر با درآمد یک تا سه روز کاری است.
لبنیات گران، بیکیفیت و فاسد
شماری از کاربران از افت محسوس کیفیت لبنیات هم گلایه کردهاند.
یکی از شهروندان به شیر «مهین» اشاره کرده که از ۳۴ هزار تومان به ۵۹ هزار تومان رسیده است و شیر «پگاه» را با قیمتی نزدیک به ۵۳ هزار تومان خریده که فاسد و شبیه ماست تحویل داده شده است.
شهروند دیگری نوشت که پنیر بستهبندی بهظاهر ۴۰۰ یا ۵۰۰ گرمی، وقتی باز میشود، نصف آن فقط آب است: «شیر هم ۵۰ درصد آب دارد.»
برخی نیز گزارش دادهاند که شیر حتی پیش از باز کردن فاسد شده یا طعم ماست میدهد.
در چند گزارش، شهروندان ضمن اشاره به قیمتها، از قطع برق و فشار کم آب هم گفتهاند که باعث فساد لبنیات و سختی نگهداری آن شده است.
در یکی از روایتها آمده است: «بهدلیل قطعی برق، لبنیات به فروش نمیرسد و وقتی میخریم، فاسد است.»
این دادهها از شکلگیری یک بحران جدی تغذیهای خبر میدهند. بحرانی که در سایه بیعملی مقامات جمهوری اسلامی، سلامت عمومی را تهدید میکند.
حذف تدریجی لبنیات، بهویژه برای کودکان و سالمندان، میتواند اثراتی جبرانناپذیر بر جای بگذارد.
در غیاب سیاستهای حمایتی، بحران لبنیات تنها نماد کوچکی از فقر گسترده تغذیهای در ایران است.