روزنامه تلگراف گزارش داد که فرماندهان سپاه از طالبان خواستهاند فهرستی از ۲۵ هزار شهروند افغانستانی را که با بریتانیا همکاری داشتند در اختیارشان بگذارد تا جاسوسان بریتانیا در ایران را دستگیر کنند. آنها امیدوارند از این شهروندان بهعنوان اهرم فشار در مذاکرات هستهای استفاده کنند.
یک مقام بلندپایه جمهوری اسلامی که نامش در این گزارش ذکر نشده است، ضمن تایید این درخواست رسمی، از تشکیل کمیتهای ویژه در این خصوص خبر داد و گفت: «جمهوری اسلامی میخواهد با کنترل مرزها، تا حد ممکن افغانستانیهایی را که نامشان در این فهرست ذکر شده، درون مرزهای ایران بازداشت کند تا از آنها به عنوان اهرمهای پنهان در مذاکرات استفاده شود.»
او این طرح را «فوریتی پیش از سر رسیدن مهلت مکانیسم ماشه» عنوان و تاکید کرد که همکاری با کابل میتواند «به هر دو کشور در مذاکره با غرب» کمک کند.
این فهرست ۲۵ هزار نفره که به «فهرست مرگ» مشهور است، شامل نام، شماره تلفن و نشانی ایمیل نیروهای نظامی و کارمندان دولتی افغانستان و خانوادههای آنهاست که پس از بر سر کار آمدن مجدد طالبان در سال ۲۰۲۱، در چارچوب «طرح جابهجایی و کمک به افغانستانیها» برای مهاجرت به بریتانیا درخواست داده بودند.
به گزارش تلگراف، در نشانهای از همکاری جمهوری اسلامی و طالبان، در چند روز گذشته دستکم یک مهاجر افغانستانی که نامش در این فهرست بوده، در ایران دستگیر و برای تحویل به طالبان به اردوگاه اخراج فرستاده شده است.
یک مقام طالبان ماه گذشته به تلگراف گفته بود: «پس از انتشار گزارشها درباره این اسناد در انگلستان فهمیدیم که این افشاگری چقدر مهم است. دستور این است که هرچه میتوانیم این افراد را بازداشت کنیم تا بهعنوان ابزار فشار دیپلماتیک علیه انگلستان از آنها استفاده شود.»
سه سال پیش یک تفنگدار نیروی دریایی بریتانیا که قصد داشت بخشی از این سند را برای واسطههای انتقال شهروندان افغان بفرستد، بهاشتباه کل فهرست را ارسال کرد.
این فهرست همچنین حاوی مشخصات بیش از ۱۰۰ نفر از نیروهای ویژه بریتانیا و کارکنان سرویس اطلاعات مخفی این کشور است که هویت افغانستانیهای متقاضی پناهندگی را تایید کرده بودند.
دولت بریتانیا در سپتامبر ۲۰۲۳ با صدور «ممنوعیت رسانهای شدید» رسانهها را از پوشش افشای این اطلاعات منع کرد؛ افشاگریای که یکی از مخربترین نشتهای اطلاعاتی در سالهای اخیر توصیف شده است.
تلاش حداکثری برای گروگانگیری ظرف ۲۵ روز
درخواست سپاه پاسداران از مقامهای طالبان در حالی فاش شده است که سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان قرار است در صورت بینتیجه ماندن مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی تا هشتم شهریور، یعنی ۲۵ روز دیگر مکانیسم ماشه را فعال کنند.
با فعال شدن مکانیسم ماشه تمام تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل که در جریان برجام تعلیق شده بود، دوباره بازمیگردند.
مقامهای جمهوری اسلامی سوم مرداد برای نخستین بار پس از جنگ ۱۲ روزه با نمایندگان فرانسه، آلمان و بریتانیا ملاقات کردند.
پس از این دیدار سه کشور اروپایی اعلام کردند در صورتی که جمهوری اسلامی به تعهدات مشخصی در خصوص برنامه هستهای خود عمل نکند، آمادهاند مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها را فعال کنند، اما اگر جمهوری اسلامی گامهای مشخصی بردارد، ضربالاجل بهطور موقت تا شش ماه تمدید میشود.
وزارت امور خارجه بریتانیا پس از این دیدار در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پیشنهاد دادیم که در صورت پایبندی تهران به تعهدات قانونیاش و تحقق معیارهای مشخص، روند بازگشت خودکار تحریمها را به تعویق بیندازیم. ما ایران را ترغیب میکنیم که مسیر دیپلماسی را برگزیند.»
مقامهای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم پس از این دیدار اعلام کردند که به گفتوگو با اروپا ادامه خواهند.
مقامهای جمهوری اسلامی طی روزهای گذشته بر غنیسازی در داخل خاک ایران تاکید کردهاند، آن را با هویت ملی گره زده و مطالبهای مردمی عنوان کردهاند.
افزون بر این، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی پیششرطی برای از سرگیری مذاکرات با آمریکا تعیین کرده و گفته است در صورتی به میز مذاکره باز میگردد که آمریکا بابت خسارتی که به تاسیسات هستهای زده است، غرامت بدهد.
دستگیری اتباع کشورهای مختلف و استفاده از آنها به عنوان اهرم فشار حین مذاکره با کشورهای غربی یکی از روشهای دیرینه جمهوری اسلامی در رسیدن به اهداف سیاسیاش است.
در حال حاضر شهروندانی از فرانسه و آلمان در زندانهای جمهوری اسلامیاند و برخی از آنها با اتهامهای سنگین «جاسوسی برای موساد» روبهرو هستند.
یک دیپلمات فرانسوی چندی پیش در مصاحبه با لوموند توضیح داد که دستگیری شهروندان اروپایی «راهی ارزان برای جمهوری اسلامی برای کنترل یک کشور ثالث است». اما به گفته وزیر امور خارجه فرانسه، این نوع باجگیری از سوی جمهوریاسلامی در مذاکرات آتی «پذیرفته نمیشود».