عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در گفتوگویی با شبکه خبری فاکسنیوز گفت ایران علیرغم حملات آمریکا و اسرائیل، همچنان توان بازسازی زیرساختها و ازسرگیری غنیسازی را دارد؛ چون دانشمندان، فناوری و تجهیزات مورد نیاز همچنان در اختیار تهران است.
عراقچی در این مصاحبه گفت: «ساختمانها را میشود دوباره ساخت. ماشینآلات را میتوان جایگزین کرد، چون فناوری آن را داریم. ما دانشمندان و تکنسینهای زیادی داریم که قبلا در تاسیسات ما کار میکردند.»
او همچنین افزود: «اینکه چه زمانی و چگونه غنیسازی را از سر بگیریم، بستگی به شرایط دارد.»
این اظهارات در حالی بیان میشود که آمریکا در حملات خرداد ماه، سه سایت کلیدی هستهای ایران را هدف قرار داد و اسرائیل نیز، بنا بر گزارشها، بیشتر سامانههای پدافند هوایی کشور را منهدم کرد، چندین فرمانده ارشد نظامی را از بین برد و دستکم ۱۳ گرداننده برنامه هستهای و صدها نفر دیگر را کشت.
اسرائیل مدعی شده که ۳۰ مقام ارشد امنیتی و ۱۱ «دانشمند بلندپایه» برنامه هستهای جمهوری اسلامی در جریان این حملات کشته شدهاند.
بر اساس گزارش فاکسنیوز، مقامات آمریکایی گفتهاند در جریان حمله به تاسیسات فردو و نطنز آسیب قابل توجهی وارد شده و موشکهای شلیکشده به سوی سایت اصفهان نیز آن را عملا از کار انداختهاند. واشینگتن مدعی است این حملات، برنامه هستهای حکومت ایران را چندین سال به عقب رانده است.
عراقچی اما میگوید فناوری و ظرفیت انسانی برای بازسازی برنامه هستهای همچنان وجود دارد و ایران در این زمینه متکی به منابع داخلی خود است. او همچنین خواستار جبران خسارات واردشده از سوی آمریکا شد و گفت: «آنها باید توضیح دهند چرا در میانه مذاکرات به ما حمله کردند و باید تضمین دهند که در مذاکرات آینده این رفتار تکرار نخواهد شد. آنها باید خسارات واردشده را جبران کنند.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از مصاحبه با فاکسنیوز مدعی شد که حملات اخیر موسوم به «جنگ ۱۲ روزه» ثابت کرد که «هیچ راهحل نظامی برای توقف برنامه هستهای ایران وجود ندارد». او همچنین گفت این حملات باعث تشدید درخواستها در داخل حکومت برای تسلیحاتی کردن برنامه هستهای شده، هرچند به گفته او جمهوری اسلامی همچنان به فتوای دو دهه گذشته رهبر خود در مورد حرمت ساخت سلاح هستهای پایبند است.
عراقچی تاکید کرد که فضای ضد مذاکره در داخل ایران بهشدت افزایش یافته و گفت: «مردم به من میگویند دیگر وقتت را تلف نکن، فریب آنها را نخور. اگر پای میز مذاکره میآیند فقط برای سرپوش گذاشتن بر نیات دیگرشان است.»
او بار دیگر گفت ایران از حق غنیسازی اورانیوم برای مقاصد غیرنظامی کوتاه نخواهد آمد و اعلام کرد: «بدون غنیسازی صفر، ما هیچ نداریم.» مسئله غنیسازی همچنان یکی از اصلیترین اختلافات جمهوری اسلامی ایران با ایالات متحده است.
مقامات اسرائیلی نیز به فاکسنیوز گفتهاند بخشی از ذخایر اورانیوم غنیشده ایران توانسته از حملات جان سالم بهدر ببرد. این مسئله بر نگرانیها درباره احتمال بازگشت سریع ایران به توانایی پیشین خود افزوده است.
در همین حال، کشورهای اروپایی تهدید کردهاند که در صورت عدم پیشرفت در مذاکرات، ممکن است مکانیسم موسوم به «بازگشت خودکار تحریمها» (اسنپبک) را فعال کنند. طبق توافق برجام، کشورهای عضو باقیمانده در توافق شامل فرانسه، بریتانیا، آلمان، چین و روسیه، در صورت مشاهده تخلف از سوی ایران میتوانند این مکانیسم را فعال کنند. ایالات متحده به دلیل خروج از برجام در دوره ریاستجمهوری ترامپ، در حال حاضر امکان فعالسازی این بند را ندارد.
همزمان، آمریکا تحریمهای جدیدی علیه شبکه نفتی ایران و بخش پهپادی ارتش جمهوری اسلامی وضع کرده است. دیپلماتهای اروپایی نیز در روزهای اخیر در حال مذاکره با تهران هستند تا راههایی برای جلوگیری از فعال شدن تحریمهای سازمان ملل پیدا کنند؛ از جمله بازگشت ایران به همکاری کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نظارت بر فعالیتهای هستهای.
عراقچی هشدار داد که اگر اروپا تحریمها را فعال کند، ایران مذاکرات را متوقف خواهد کرد و گفت: «اگر آنها تحریمها را بازگردانند، این یعنی پایان راه برای آنها.»