شبکه سیانان گزارش داد آمریکا در جریان جنگ ۱۲ روزه، حدود یکچهارم از ذخایر موشکهای رهگیر پیشرفته تاد خود را مصرف کرد. به گفته دو منبع آگاه از این عملیات، این موضوع نشاندهنده سرعت مصرف بسیار بالاتر از ظرفیت تولید این سامانههاست.
بر اساس این گزارش، نیروهای آمریکایی برای مقابله با شلیک انبوه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی، بیش از ۱۰۰ و حتی شاید ۱۵۰ فروند موشک رهگیر تاد شلیک کردند.
این تعداد، بخش قابل توجهی از ذخایر این سامانه دفاعی پیشرفته آمریکا را شامل میشود.
آمریکا در حال حاضر هفت سامانه تاد در اختیار دارد و در جریان این درگیری، از دو سامانه مستقر در اسرائیل استفاده کرد.
سیانان تحلیل کرد این استفاده گسترده در مدتزمانی کوتاه، شکافهایی را در شبکه دفاع موشکی آمریکا نمایان و یکی از داراییهای پرهزینه این کشور را در دورهای مصرف کرده که حمایت عمومی آمریکاییها نسبت به مساله دفاع از اسرائیل به پایینترین سطح تاریخی خود رسیده است.
برخی مقامهای پیشین دفاعی آمریکا و کارشناسان حوزه موشکی به شبکه سیانان گفتند این کاهش سریع ذخایر، نگرانیهایی درباره وضعیت امنیتی جهانی آمریکا و توانایی این کشور برای بازسازی سریع ذخایر نظامی بهوجود آورده است.
بر اساس برآوردهای بودجه وزارت دفاع آمریکا برای سال مالی ۲۰۲۶، این کشور در سال گذشته تنها ۱۱ موشک رهگیر جدید تاد تولید کرده و انتظار میرود در سال مالی جاری نیز تنها ۱۲ فروند دیگر دریافت کند.
کینگزلی ویلسون، سخنگوی پنتاگون، درباره دخایر موشکهای تاد و میزان مصرفشان در جنگ ۱۲ روزه گفت: «ارتش آمریکا در قویترین وضعیت تاریخ خود قرار دارد و برای انجام هر ماموریتی در هر مکان و زمانی در سراسر جهان، هر آنچه لازم است در اختیار دارد. اگر به مدرک بیشتری نیاز دارید، به عملیات چکش نیمهشب و نابودی کامل توانمندیهای هستهای ایران نگاه کنید.»
یکی از مقامهای وزارت دفاع آمریکا از ارائه اطلاعات درباره میزان ذخایر موشکهای رهگیر تاد به دلیل ملاحظات امنیتی عملیاتی خودداری کرد، اما گفت پنتاگون «همچنان در موقعیتی قرار دارد که میتواند به هرگونه تهدیدی پاسخ دهد».
نقش سامانه تاد در رهگیری حملات موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل
نخستین بار روزنامه والاستریت ژورنال گزارشی درباره شمار موشکهای تاد مصرفشده در جریان جنگ ۱۲ روزه منتشر کرد.
به نوشته سیانان، با وجود استفاده گسترده از این سامانهها برای مقابله با حملات ایران در ماه گذشته، دهها موشک جمهوری اسلامی همچنان به خاک اسرائیل اصابت کرد.
تاد سامانهای متحرک است که میتواند موشکهای بالیستیک کوتاهبرد، میانبرد و میانبرد پیشرفته را در داخل یا خارج از جو زمین و در مرحله پایانی پروازشان شناسایی و منهدم کند.
هر واحد (یا آتشبار) این سامانه از سوی ۹۵ سرباز آمریکایی اداره میشود و شامل شش پرتابگر و ۴۸ موشک رهگیر است.
موشکهای رهگیر این سامانه از سوی شرکت لاکهید مارتین ساخته میشوند و طبق بودجه سال ۲۰۲۵ آژانس دفاع موشکی آمریکا، هر موشک حدود ۱۲.۷ میلیون دلار قیمت دارد.
تحلیلی از موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا مستقر در واشینگتن (جینسا) نشان میدهد موشکهای تاد آمریکا، بههمراه سامانههای پدافندی پیکان-۲ و پیکان-۳ اسرائیل، مجموعا ۲۰۱ فروند از ۵۷۴ موشک شلیک شده از سوی ایران را سرنگون کردهاند.
بر اساس تحلیل جینسا، در مقابل ۵۷ موشک جمهروی اسلامی به مناطق مسکونی اسرائیل برخورد کردهاند.
این گزارش همچنین برآورد کرده که سامانه تاد آمریکا تقریبا نیمی از رهگیریها را انجام داده که حاکی از ناکافی بودن ذخایر موشکی سامانههای پیکان اسرائیل است.
سامانه گنبد آهنین اسرائیل برای رهگیری راکتهای کوتاهبرد طراحی شده، نه موشکهای بالیستیکی که ایران شلیک کرده است.
آری سیکورل، نویسنده این گزارش، گفت پس از مصرف بخش زیادی از موشکهای رهگیر موجود، ایالات متحده و اسرائیل هر دو با نیاز فوری به بازسازی ذخایر و افزایش شدید نرخ تولید مواجهاند.
او تخمین زد بازسازی این ذخایر در صورت تداوم نرخ تولید فعلی، بین سه تا هشت سال طول خواهد کشید.
گزارشها درباره میزان مصرف سامانه تاد نگرانکننده است
بر اساس برآوردهای بودجهای وزارت دفاع برای سال ۲۰۲۶، ایالات متحده قصد دارد در سال آینده ۳۷ موشک رهگیر تاد جدید خریداری کند که بخشی از تامین مالی آن از طریق افزوده جدیدی در لایحه «بزرگ و زیبای» دونالد ترامپ انجام میگیرد.
سیانان یادآوری کرد کارشناسان و مقامهای سابق دفاعی هشدار دادهاند باید ظرفیت تولید این تجهیزات بهطور چشمگیری افزایش یابد تا کمبود موجود جبران شود.
یکی از کارشناسان دفاع موشکی که هزینههای دولت آمریکا در این حوزه را پیگیری میکند، به سیانان گفت: «گزارشها درباره میزان مصرف سامانه تاد نگرانکننده است. باید به سطح تعهد و هزینههایی که صرف دفاع از اسرائیل شده دقت کرد چون بسیار قابل توجه است.»
یک افسر ارشد بازنشسته ارتش آمریکا که نخواست نامش فاش شود، گفت حدود ۲۵ درصد از کل ذخایر موشکهای رهگیر تاد از سوی نیروهای آمریکایی حاضر در اسرائیل و مشارکتکننده در جنگ مصرف شده است.
او افزود: «وزارت دفاع در حال بازبینی سطح ذخایر جنگی مهمات حیاتی است و تلاش دارد ظرفیت تولید سالانه را بهطور چشمگیر افزایش دهد؛ تلاشی که مدتها پیش باید آغاز میشد.»
به گفته چهار مقام ارشد پیشین دفاعی آمریکا، نگرانیها درباره ذخایر موشکهای رهگیر آمریکا پیش از جنگ ۱۲ روزه نیز وجود داشت و این مشکل، بهویژه در مورد موشکهای رهگیر پیشرفته که نقش کلیدی در بازدارندگی در برابر چین دارند، جدیتر است.
یکی از این مقامهای پیشین که در یکسال گذشته از سمت خود کنار رفته، گفت: «بدون اشاره به اعداد خاص، میتوانم بگویم از میزان پایین آمادگی برخی از ذخایر شگفتزده شدم.»
او افزود: «ذخایر رو به کاهش است. ما به تعداد بیشتری نیاز داریم و سریعتر از آنچه اکنون تولید میشوند.»
بر اساس اطلاعات شرکت لاکهید مارتین، در حال حاضر ۹ آتشبار فعال تاد در سطح جهان وجود دارد.
ارتش آمریکا هفت آتشبار در اختیار دارد و طبق گزارش سرویس تحقیقات کنگره، قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ هشتمین آتشبار را نیز عملیاتی کند.
اطلاعات موجود در سال ۲۰۱۹ نشان میداد پنج آتشبار آمریکا در پایگاههایی در ایالت تگزاس، یک آتشبار در جزیره گوام و یک آتشبار در کره جنوبی مستقر بودهاند؛ اما تا سال گذشته، پنتاگون دو آتشبار از اینها را به خاورمیانه منتقل کرد تا از اسرائیل محافظت کند.
دو آتشبار دیگر نیز به امارات متحده عربی تحویل داده شدهاند و برای رهگیری موشکهای بالیستیک شلیکشده از سوی نیروهای حوثی مورد استفاده قرار گرفتهاند.