اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، احتمال تمدید ضربالاجل تعیینشده برای بازگرداندن تحریمهای تهران در چارچوب مکانیسم ماشه را «بیمعنا و بیمبنا» خواند.
بقایی جمعه سوم مردادماه گفت: «اساسا وقتی اصل موضوع بازگرداندن تحریمها فاقد هرگونه دلیل و وجاهت قانونی و منطقی است و طرفهای اروپایی بهدلیل عملکردشان صلاحیت و مجوز چنین کاری ندارند، صحبت کردن از تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ را نیز بهطور مضاعف بیمعنا و بیمبنا میدانیم و با آن مخالفیم.»
او با انتقاد از «موضعگیری حمایتی» بریتانیا، فرانسه و آلمان از حملات اخیر آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران، تروئیکای اروپایی را به «نقض مستمر تعهدات خود طبق برجام» متهم کرد و افزود این سه کشور «آگاهانه جایگاه خود بهعنوان مشارکتکننده برجام را مخدوش کردهاند و لذا دیگر صلاحیت حقوقی برای استفاده از، یا حتی تمدید، سازوکارهای برجامی که خود ناقض آن هستند ندارند».
پایگاه خبری فایننشالتایمز سوم مرداد گزارش داد در صورتی که جمهوری اسلامی با شروطی از جمله از سرگیری مذاکرات با واشینگتن و همکاری با بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی موافقت کند، فرانسه، بریتانیا و آلمان آمادهاند ضربالاجل بازگشت تحریمهای بینالمللی در قالب مکانیسم ماشه را به مدت چندماه تمدید کنند.
در صورت عدم تمدید این مهلت، کشورهای اروپایی باید تا اواسط سپتامبر (اواخر شهریور) درباره استفاده از مکانیسم ماشه در چارچوب برجام تصمیمگیری کنند، زیرا برخی مفاد این توافق ۲۶ مهر منقضی خواهند شد.
بقایی: اروپا از مذاکرات استانبول برای جبران گذشته استفاده کند
بقایی در ادامه اظهارات خود به آغاز مذاکرات نمایندگان جمهوری اسلامی و تروئیکای اروپایی در استانبول پرداخت و گفت این نشست «فرصت مغتنمی برای تصحیح نگاه و آزمونی برای واقعبینی آنها در خصوص موضوع هستهای ایران» است.
او خواستار آن شد که بریتانیا، فرانسه و آلمان «از این فرصت برای جبران رویکردهای غیرسازنده قبلی که موجب مخدوش شدن اعتبار و جایگاه مذاکراتی اروپا و تبدیل آن به بازیگر حاشیهای گردیده است، استفاده کنند».
پیشتر در دوم مرداد، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، با اشاره به آغاز مجدد مذاکرات با تروئیکای اروپایی گفت: «دنیا باید بداند که مواضع ما روشن است و هیچ تغییری نکرده است... غنیسازی ما ادامه پیدا خواهد کرد.»
این نخستین مذاکرات هستهای نمایندگان تروئیکای اروپایی و جمهوری اسلامی پس از جنگ ۱۲ روزه به شمار میرود.
کاظم غریبآبادی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، دوم مرداد در شبکه اجتماعی ایکس نوشت حکومت ایران در صورت برآورده شدن سه شرط، آماده مذاکره با آمریکاست.
او سه شرط تهران را «جلب اعتماد ایران، عدم استفاده از مذاکرات بهعنوان سکویی برای دستورکارهای پنهان مانند اقدام نظامی، و احترام و شناسایی حقوق ایران تحت معاهده عدم اشاعه شامل غنیسازی» عنوان کرد.
سفر معاون مدیرکل آژانس بینالمللی به ایران در هفتههای آینده
بقایی در ادامه سخنان خود، از سفر معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران «طی چند هفته آینده» خبر داد و در عین حال تاکید کرد «هیچ برنامهای برای بازدید» از تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی که در حملات اخیر آمریکا و اسرائیل آسیب دیدهاند، در دستور کار قرار ندارد.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفت: «هدف از این سفر، رایزنی جهت تنظیم شیوهنامه جدید برای همکاری ایران-آژانس است.»
او اضافه کرد: «مبنا و چارچوب تعامل ما با آژانس، قانون اخیر مصوب مجلس است که همکاری با آژانس را منوط به کسب مجوز و هماهنگی لازم با شورای عالی امنیت ملی کرده است.»
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، ۱۱ تیر قانون «الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی» را برای اجرا ابلاغ کرد. این قانون پیشتر به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسیده بود.
در هفتههای اخیر، لفاظیهای مقامات جمهوری اسلامی علیه آژانس بینالمللی و رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد، شدت گرفته است و برخی او را به «جاسوسی» برای آمریکا و اسرائیل متهم کردهاند.
آژانس بینالمللی ۱۳ تیر بازرسان خود را به دلایل امنیتی از ایران خارج کرد.