نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی پس از جنگ ۱۲ روزه، در راستای کنترل روایتها و خاموشکردن صداهای منتقد، دسترسی دهها شهروند به سیمکارتهایشان را قطع کردهاند. برخی از شهروندان میگویند برای وصل مجدد سیمکارت خود، ناچار به حذف مطالب انتقادی و انتشار پستهای حمایتی از حکومت شدهاند.
گزارشهای رسانههای داخلی ایران در چهارشنبه اول مرداد نشان میدهد نهادهای امنیتی از برخی شهروندان خواستهاند برای وصل مجدد سیمکارت، ابتدا پستهای انتقادی خود در شبکه اجتماعی ایکس را پاک کنند، تعهدنامهای مبنی بر خودداری از انتقاد از حکومت امضا کنند و سپس مطالبی در حمایت از جمهوری اسلامی منتشر کنند.
هدی، مدرس دانشگاه و یکی از کسانی که سیمکارتش به دلیل انتقاد از سیاستهای جمهوری اسلامی مسدود شده، در گفتوگو با سایت «امتداد» توضیح داده که حتی توییتهای قدیمیاش درباره مهسا امینی و تصویر پروفایلش با شعار «زن، زندگی، آزادی» نیز از سوی نهاد مربوطه بهعنوان مشکل تلقی شده است.
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه ماموران امنیتی او را وادار به امضای تعهدنامه و حذف تمام محتواهای گذشتهاش کردهاند، گفت: «حدود ۵۰ هزار توییت داشتم که همه آنها را پاک کردم. آخر سر هم گفتند باید ۲۰ توییت حمایتی بزنم.»
او در ادامه روایت خود گفته که پس از مراجعه حضوری به ساختمان معاونت فضای مجازی دادستانی در خیابان خیام، با بیش از ۵۰ نفر دیگر مواجه شده که همگی به دلایل مشابه، یعنی اظهار نظرهای انتقادی، دسترسیشان به سیمکارت مسدود شده است.
علیاکبر گرجی ازندریانی، استاد حقوق اساسی دانشگاه بهشتی، در گفتوگو با «شبکه شرق»، گفت سیمکارتش به دلیل طرح مطالب انتقادی در شبکههای اجتماعیاش، در دوران جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل قطع شده است.
گرجی، که در دولت حسن روحانی به عنوان معاون حقوق اساسی معاونت حقوقی ریاست جمهوری مشغول فعالیت بود، گفت: «قطع تلفن شهروندان بدون دادرسی منصفانه و صدور حکم، عملا محروم کردن فرد از خدمات عمومی است.»
او اضافه کرد: «متاسفانه افرادی که این اقدام را کردند، برای آزاد کردن خط توقیف شده هم شرایطی را چون امضای تعهدنامه، پاکسازی محتواهای انتقادی و انتشار مطالبی حمایتی عنوان کردهاند.»
منصور، یکی دیگر از شهروندانی که سیمکارتش قطع شده، روند پیچیده و طاقتفرسای پیگیری ماجرا روایت کرد و به امتداد گفت پس از مواجهه با قطع ناگهانی خط همراه اول خود، با نهادهای مختلف تماس گرفته و در نهایت به یک شماره پیامرسان «ایتا» ارجاع داده شده است.
او با بیان اینکه پس از چندین روز پیگیری و ارسال اطلاعات، از او خواسته شده که تعهدنامهای بنویسد، توییتهای انتقادیاش را حذف کند و سپس ۲۰ پست حمایتی منتشر کند، گفت حتی به برخی پستهای حمایتیاش از جمله پستی که در مخالفت با استیضاح مسعود پزشکیان منتشر کرده بود نیز ایراد گرفته شده است.
منصور در گفتوگو با امتداد روایت میکند که حتی پستهای غیرسیاسی یا در حمایت از حاکمیت هم مانع از فشارها نشده است.
او اضافه کرد: «برخی از توییتهای من در حمایت از ساختار سیاسی بود و برخی هم مربوط به حمایت از ایران در طول حملات، یعنی همان قدر که از برخی سیاستها انتقاد کرده بودم از برخی دیگر هم حمایت کرده بودم. در نهایت مجبور شدم همه توییتها به جز توییتهای حمایتی را پاک کنم.»
از سوی دیگر، «فیلتربان» که وضعیت دسترسی به اینترنت در ایران را رصد میکند، در واکنش به این رخدادها در شبکه ایکس نوشت: «کاربرانی در ایران میگویند بدون حکم دادگاه، خطوطشان قطع شده؛ برای وصل دوباره، از آنها خواستهاند همه توییتهای انتقادی را پاک کنند و حتی ۲۰ پست حمایتی از حاکمیت بزنند!»
فیلتربان همراه با هشتگهای «آزادی بیان»، «ایران» و «سانسور دیجیتال»، اضافه کرد: «این یعنی کنترل اینترنت، کنترل روایت.»
این نخستین بار نیست که نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی اقدام به قطع و مسدود شدن سیمکارتهای شهروندان منتقد در ایران میکنند.
در یکی از این نمونهها، در مهر ۱۴۰۳ شماری از روزنامهنگاران و فعالان سیاسی پس از قطع و مسدود شدن سیمکارتهای خود، با دستور نهادهای امنیتی مجبور به حذف مطالب خود و انتشار مطالبی بر خلاف عقایدشان در حسابهایشان در شبکههای اجتماعی شدند.