نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی در هفتههای گذشته دستکم هشت نفر از اعضای خانواده کشتهشدگان اعتراضهای سال ۱۴۰۱ را بازداشت کردهاند. این اقدام بخشی از سرکوب گستردهتر فعالان اجتماعی، اقلیتهای قومی و مذهبی و دیگر شهروندان پس از برقراری آتشبس میان ایران و اسراییل است.
یک منبع مطلع که به دلیل نگرانی از تلافیجویی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی نخواست نامش فاش شود، اعلام کرد که ماموران امنیتی روز پنجشنبه ۲۶ تیر مهسا شفیعی، خواهر ۲۴ ساله پارسا شفیعی، را در خانهاش در یاسوج بازداشت کردند.
او پس از چند روز به خانواده خبر داده که در بازداشت اطلاعات سپاه این شهر است.
مهسا شفیعی در جریان اعتراضهای سال ۱۴۰۱ یک بار بازداشت شده بود. سه روز پس از آزادی او، برادرش پارسا بهشکل مشکوکی کشته شد. پارسا پیشتر در جریان دیوارنویسی از سوی نیروهای لباسشخصی شناسایی و تعقیب شده و توانسته بود فرار کند.
به گفته فؤاد چوبین، زندانی سیاسی سابق و فعال حقوق بشر، پدر مهسا شفیعی نیز همزمان با دستگیری او به اداره اطلاعات سپاه احضار شده است.
چوبین روز یکشنبه ۲۹ تیر در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «خانواده دادخواه شفیعی این روزها تحت فشارهای شدید نهادهای امنیتی قرار دارند و تهدید شدهاند که نباید درباره وضعیت مهسا اطلاعرسانی کنند.»
بیستوسوم تیر، سه روز پیش از دستگیری مهسا شفیعی، احسان خزاعی، برادر عرفان خزاعی، معترض کشتهشده، به همراه همسرش ندا کارگر در تهران بازداشت شدند.
به گزارش گروه حقوق بشری ههنگاو مستقر در نروژ، بیش از ۶۰ نیروی امنیتی به خانه آنها یورش بردند، اعضای خانواده را مورد ضربوشتم قرار دادند و تلفنهای همراهشان را ضبط کردند.
ماموران امنیتی شهر اُشنویه هم روز سوم تیر به خانه سلیمان قادر گلوَن، برادر عبدالسلام قادر گلوَن، هجوم بردند و او را بازداشت کردند. عبدالسلام چهارم مهر ۱۴۰۱ در دهمین روز از اعتراضهای شهرهای مختلف کردستان به قتل مهسا (ژینا) امینی در بازداشت پلیس، هدف گلوله جنگی قرار گرفت و کشته شد.
سلیمان قادر گلوَن هجدهم تیر ۱۴۰۲ هم با حمله نیروهای امنیتی به خانهاش در حضور همسر و فرزندانش بازداشت شده بود. به گزارش کُردپا، یک روز پس از بازداشت او را به مزار برادرش میبرند تا شاهد تخریب مزار برادرش توسط نیروهای امنیتی باشد.
علی محمدی، پدر شهریار محمدی، که ۲۷ مهر ۱۴۰۱ در بوکان کشته شده بود، یکم تیر دستگیر شد. دخترش اَسرین در گفتوگو با ایران اینترنشنال گفت که پدرش در جریان بازجویی مورد ضربوشتم قرار گرفته و پس از بیهوشی به بیمارستان انتقال یافته است.
مینا سلطانی، مادر دادخواهِ شهریار محمدی، در آخرین روزهای سال گذشته به هشت ماه زندان و یک میلیون تومان جزای نقدی محکوم شده بود.
نیروهای امنیتی روز سیاُم خرداد مجید نادرخانی، پدر متین نادرخانی را در تهران بازداشت کردند. متین شهریور ۱۴۰۱ بازداشت و پس از دو ماه آزاد شده بود. او که پس از آزادی همچنان در مراسم یادبود جانباختگان شرکت میکرد، حدود هشت ماه پس از آزادی بهشیوهای مشکوک هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.
به گزارش سازمان حقوق بشری ههنگاو، فیضالله آذرنوش، پدر پدرام آذرنوشِ ۱۷ ساله که در جریان اعتراضات کشته شده بود، روز ۲۹ خرداد در یاسوج بازداشت و پس از بازجویی به زندان مرکزی این شهر منتقل شد.
به نقل از جموعه فعالان حقوق بشر (هرانا)، این پدر دادخواه روز دوم تیر به بند عمومی زندان یاسوج منتقل شده است اما هنوز با خانوادهاش تماسی نداشته است.
کریم قادرپور، پدر آوات قادرپور از قربانیان اعتراضات ۱۴۰۱، هم روز ۲۸ خرداد از سوی نیروهای امنیتی در شهر بوکان بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
اقلیتهای قومی و مذهبی در مرکز فشارهای امنیتی
سیزدهم تیر گروهی از کارشناسان مستقل سازمان ملل در بیانیهای نسبت به موج جدید سرکوب و اعدام در ایران، پس از آغاز درگیریهای نظامی میان اسراییل و جمهوری اسلامی و اعلام آتشبش، بهشدت ابراز نگرانی کردند. آنها هشدار دادند که شرایط پس از جنگ نباید به بهانهای برای سرکوب مخالفان تبدیل شود.
دهها نهاد و کنشگر مدنی روز ۲۶ تیر در نامهای به دبیرکل سازمان ملل و مقامات ارشد حقوقبشری این سازمان، هشدار دادند که جمهوری اسلامی با سوءاستفاده از فضای جنگی، سرکوب داخلی را به شکلی بیسابقه تشدید کرده و بیتوجهی جامعه بینالملل به این هشدارها، راه را برای جنایتهای بیشتر هموار میکند.
به گزارش هرانا از آغاز جنگ ۱۲ روزه، ۸۲۳ شهروند ایرانی به اتهامهای سیاسی یا امنیتی بازداشت شدند. دلیل دستگیری ۲۸۶ نفر از آنها فعالیت در شبکههای اجتماعی از جمله بهاشتراکگذاری محتوایی درباره جنگ بود.
فشار بر اقلیتهای مذهبی، بهویژه یهودیان و بهائیان ظرف یک ماه گذشته شدت گرفته است. به گزارش منابع حقوق بشری در هفتههای پایانی خرداد و اوایل تیر دستکم ۲۱ نوکیش مسیحی در شش شهر ایران بازداشت شدند.
طبق گزارش هرانا، نیروهای امنیتی دستکم ۳۵ شهروند یهودی را در تهران و شیراز به دلیل داشتن تماس با بستگان در اسرائیل، احضار و بازجویی کردهاند. یکی از اعضای ارشد جامعه یهودیان تهران به این نهاد گفته است که این بازجوییها «بیسابقه» بوده و فضای رعب و وحشت بیسابقهای ایجاد کرده است.
در ده روز نخست تیر، دستکم ۱۰ شهروند بهایی در شهرهای مختلف ایران بازداشت و خانههای دستکم ۱۹ خانواده بهایی در قائمشهر و اصفهان به دست ماموران امنیتی تفتیش شد.