تحلیلگران موسسه علوم و امنیت بینالمللی با استناد به تصاویر ماهوارهای جدید اعلام کردند جمهوری اسلامی هنوز اقدامی برای بازیابی یا حفاری در ورودیهای تونلهای اصلی مجتمع هستهای اصفهان انجام نداده؛ مکانی که طبق برخی گمانهزنیها، محل نگهداری از ذخایر اورانیوم غنیشده ایران است.
بر اساس این تصاویر ماهوارهای که ۱۸ تیر گرفته شده، هر سه ورودی تونل در تاسیسات هستهای اصفهان همچنان با خاک و آثار بمباران مسدود ماندهاند.
دیوید آلبرایت، رییس موسسه علوم و امنیت بینالمللی، به همراه سایر پژوهشگران در تحلیل خود نوشتند: «برای دسترسی به این ذخایر، جمهوری اسلامی باید حدود ۲۰ متر آوار و خاک انباشته را پاکسازی کند. بر اساس تصاویر، هیچ تجهیزات سنگین یا ماشینآلات خاکبرداری در ورودی تونلها دیده نمیشود.»
گمان میرود این تونلها محل نگهداری بخشی از ذخایر باقیمانده اورانیوم غنیشده جمهوری اسلامی باشند.
با این حال، تحلیلگران تاکید دارند هرگونه تلاش برای دسترسی به آنها بهسادگی از طریق تصاویر ماهوارهای قابل شناسایی خواهد بود و ممکن است به حملات جدیدی از سوی آمریکا یا اسرائیل منجر شود.
علاوه بر این، در تصاویر ماهوارهای از بخش اصلی مجتمع اصفهان که شامل تاسیسات منهدمشده تبدیل اورانیوم و تولید فلز است، هیچ نشانهای از فعالیت دیده نمیشود.
به گزارش این موسسه، جمهوری اسلامی احتمالا پیش از آغاز آواربرداری یا بازسازی، نیازمند انجام بررسیهایی توسط پهپادها یا تیمهای تخصصی مواد خطرناک خواهد بود.
در این گزارش همچنین آمده است: «این روندی طولانی و پیچیده خواهد بود. همچنین ممکن است جمهوری اسلامی از آغاز چنین فعالیتهایی خودداری کرده باشد، چرا که این اقدامات بهراحتی از طریق تصاویر ماهوارهای قابل تشخیص هستند.»
اسرائیل: ایران ذخیره اورانیوم ۶۰ درصدی را پیش از حمله آمریکا منتقل نکرده بود
یک مقام ارشد اسرائیلی پیشتر در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفت جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی خود را پیش از حملات هوایی آمریکا به تاسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان جابهجا نکرده بود.
به گفته او، این میزان اورانیوم که حدود ۴۰۰ کیلوگرم تخمین زده میشود، «نه پیش از حمله منتقل شد و نه از آن زمان جابهجا شده است.»
این مقام اسرائیلی افزود اگرچه ممکن است جمهوری اسلامی همچنان بتواند به این ذخایر در اصفهان دسترسی پیدا کند، اما خارج کردن آن بهدلیل گستردگی آسیبها بسیار دشوار خواهد بود.
پیش از این حملات، آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارزیابی کرده بود که بخش عمده اورانیوم با غنای ۶۰ درصد جمهوری اسلامی در مجتمع هستهای اصفهان نگهداری میشود.
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، ۱۱ تیر قانون «الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی» را برای اجرا ابلاغ کرد. این قانون پیشتر به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسیده بود.
در سوی دیگر، آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۱۳ تیر بازرسان خود را به دلایل امنیتی از ایران خارج کرد.
جمهوری اسلامی آژانس را به درز اطلاعات حساس هستهای به اسرائیل و ایالات متحده متهم و اعلام کرده از این پس، هماهنگیها با این نهاد بینالمللی تنها از طریق شورای عالی امنیت ملی انجام خواهد شد.
پس از آغاز جنگ اسرائیل و جمهوری اسلامی، آژانس بینالمللی دیگر قادر به تایید مکان یا وضعیت ذخایر اورانیوم حکومت ایران نبوده است.