تحلیل

تهران در برابر یک انتخاب سرنوشت‌ساز؛ توافق با آمریکا یا خطر حمله مجدد اسرائیل

شنبه ۱۴۰۴/۰۴/۲۱

در حالی که ایران هنوز با پیامدهای حملات اخیر آمریکا و اسرائیل مواجه است، وال‌استریت ژورنال نوشت ترامپ در دیدار با نتانیاهو گفته ترجیح می‌دهد از راهکار دیپلماتیک برای مهار برنامه هسته‌ای ایران استفاده شود، اما در صورت تلاش تهران برای ساخت بمب، با حملات اسرائیل مخالفتی نخواهد داشت.

به نوشته این روزنامه، ترامپ در دیدار دوشنبه با بنیامین نتانیاهو در کاخ سفید ابراز امیدواری کرد دیگر نیازی به بمباران ایران نباشد و گفت: «نمی‌توانم تصور کنم که بخواهم دوباره چنین کاری انجام دهم.» با این حال، نتانیاهو هشدار داد که اگر [حکومت] ایران بار دیگر به سمت ساخت بمب حرکت کند، اسرائیل حملات را از سر خواهد گرفت و ترامپ مخالفتی نکرد.

[@portabletext/react] Unknown block type "inlinecontent", specify a component for it in the `components.types` prop

این گفت‌وگوها به‌نوشته وال‌استریت ژورنال، شکاف موجود میان محاسبات تهران، تل‌آویو و واشینگتن پس از حملات اخیر را آشکار کرده است. ترامپ با تهدید حملات بیشتر تلاش دارد تهران را به توافقی برای توقف برنامه هسته‌ای وادار کند؛ در حالی‌که اسرائیل معتقد است [حکومت] ایران می‌تواند پنهانی برنامه خود را ادامه دهد. [جمهوری اسلامی] ایران نیز پیش از بازگشت به میز مذاکره، خواهان تضمین‌هایی در برابر تکرار حملات است.

مقامات ارشد اسرائیلی گفته‌اند در صورت احیای جدی برنامه هسته‌ای ایران، تل‌آویو بدون نیاز به مجوز آمریکا ممکن است حملات را از سر بگیرد، گرچه ممکن است ترامپ برای حفظ مسیر دیپلماسی به نتانیاهو فشار آورد.

رهبران حکومت ایران با انتخابی سرنوشت‌ساز روبه‌رو هستند: پذیرش توقف غنی‌سازی یا ادامه برنامه با خطر حملات مجدد. مسعود پزشکیان، رییس‌ دولت جمهوری اسلامی ایران، گفته تهران آماده ازسرگیری مذاکرات با آمریکاست به شرط تضمین عدم تکرار حملات. او تاکید کرده [جمهوری اسلامی] ایران بر حق غنی‌سازی پافشاری می‌کند.

وال‌استریت ژورنال می‌نویسد که حملات ماه گذشته توان تولید یک سلاح اتمی توسط [حکومت] ایران را تا دو سال به تعویق انداخته، اما برخی ذخایر اورانیوم در اصفهان باقی مانده‌اند. اسرائیل نگران است تهران بخواهد این مواد را بازیابی کند. در مقابل، سایت‌های نطنز و فردو به‌شدت آسیب دیده‌اند و بازیابی در آنجا ممکن نیست.

به گفته کارشناسان، در صورت تلاش مجدد جمهوری اسلامی ایران، این کشور احتمالا به تاسیسات مخفی زیرزمینی متوسل خواهد شد. اسرائیل اطلاعاتی درباره محل‌های احتمالی دارد اما فاقد بمب‌های سنگرشکن برای نفوذ به سایت‌های عمیق است.

هیچ تاریخ رسمی برای مذاکرات جدید اعلام نشده و به‌نوشته این روزنامه، تهران هنوز در حال بررسی راهبرد خود است.

حملات اخیر، شرط ترامپ برای توقف کامل غنی‌سازی را به مطالبه‌ای قطعی بدل کرده و ممکن است واشینگتن بخواهد برنامه موشکی حکومت ایران و روابط منطقه‌ای‌اش را نیز محدود کند. دن شاپیرو، سفیر پیشین آمریکا در اسرائیل، گفته: «رسیدن به توافق حالا دشوارتر از همیشه است. ترامپ نمی‌تواند از شرط صفر برای غنی‌سازی عقب‌نشینی کند و ایران نیز پس از حمله، چنین امتیازی نخواهد داد.»

[@portabletext/react] Unknown block type "inlinecontent", specify a component for it in the `components.types` prop

همچنین، ازسرگیری همکاری دولت ایران با آژانس برای نظارت بلندمدت ضروری است. تکلیف ذخایر موجود نیز باید روشن شود.

اگرچه [حکومت] ایران آسیب دیده، حملات موشکی‌اش به اسرائیل نشان داد همچنان تهدیدی منطقه‌ای است. به گفته علی واعظ از گروه بحران، پس از حملات اخیر، شمار مقام‌های ایرانی که به گفت‌وگو با آمریکا تمایل دارند، کاهش یافته و بی‌اعتمادی به ترامپ افزایش یافته است.

کشورهای اروپایی هشدار داده‌اند در صورت عدم همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس، ممکن است تحریم‌های تعلیق‌شده توافق ۲۰۱۵ را بازگردانند. تصمیم نهایی در این‌باره قرار است تا ماه اکتبر گرفته شود. [حکومت] ایران نیز تهدید کرده در واکنش، از پیمان منع اشاعه هسته‌ای خارج خواهد شد.

خبرهای بیشتر

شنیداری