هتلداران در ایران از اواخر سال ۱۳۹۹ با دنیاگیری کرونا اولین ضربه شدید را خوردند. پس از رفع محدودیتهای کرونا، اقدامی برای ترمیم این صنعت انجام نشد و با آغاز تنشهای سیاسی و نظامی، در نبود گردشگر خارجی، آخرین امید این صنف گردشگر زیارتی و داخلی بود که جنگ ۱۲ روزه آن را از بین برد.
جمشید حمزهزاده، رییس جامعه هتلداران ایران، با بیان اینکه رقم دقیق خسارت هتلداران به دلیل جنگ ۱۲ روزه هنوز قابل محاسبه نیست، گفت هتلداران در استانهای غربی کشور خسارتهای سنگینی خوردند و در برخی استانها رقم لغو رزروها به ۴۰۰ میلیون تومان رسیده است.
او تاکید کرد: «سفر عملا از اولویت زندگی بسیاری از مردم خارج شده است.»
در شرایط فعلی پس از جنگ، به نظر میرسد اظهارات مقامات این صنف نظیر سایر صنوف، همسو با پروپاگاندای جمهوری اسلامی است. ۴۰۰ میلیون تومان در شرایطی که گاهی یک گوشی آیفون در بازار ایران ۱۵۰ میلیون تومان به فروش میرسد، رقم قابلتوجهی برای یک صنعت در یک استان به شمار نمیرود.
چالش صنعت هتلداری در ایران، بهعنوان زیرمجموعهای از صنعت گردشگری، تابعی از چالشهای اساسی در سایر بخشهاست. چالشهایی که پیش از ۲۳ خرداد و آغاز جنگ ۱۲ روزه هم وجود داشتند، اکنون تشدید شدهاند.
از طرفی، با افزایش فزاینده تورم از یک سو و عدم رشد متناسب درآمد خانوارها از سوی دیگر، بودجه خانوارهای ایرانی روی اقلام ضروری نظیر خوراکیها و مسکن متمرکز شده است و خروج سفر از اولویت خانوارها موضوع جدیدی نیست.
۲۸ فروردین، زهره چیتساز، رییس گروه آمارهای اجتماعی و فرهنگی مرکز آمار جمهوری اسلامی، گفت تعداد سفرهای داخلی خانوارهای ایرانی در هفت سال گذشته حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است.
بخش قابل توجهی از اشتغال، بهخصوص در استانهای کمتر صنعتی کشور، در حوزه گردشگری متمرکز شده است و افزایش هزینههای جاری این صنعت، اشتغال در این بخش را تهدید میکند.
در چنین شرایطی که هتلداران، به گفته حمزهزاده، هنوز نتوانستهاند بحران مالی دوران دنیاگیری کرونا را جبران کنند، منابع دولتی، پیش از آغاز جنگ، صرف ساختوساز جدید در این بخش شد.
آبان ۱۴۰۳، رضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، اعلام کرد به دلیل تکالیف برنامه هفتم توسعه، هر سال ۱۰۰ هتل جدید در کشور افتتاح میشود.
با وجود هشدارهای مکرر دولتهای غربی درباره سفر شهروندان به ایران، تعداد گردشگران خارجی به طرز چشمگیری کاهش یافته است.
سیاستهای گروگانگیری جمهوری اسلامی به این شرایط دامن زده است. هماکنون سیسیل کوهلر و شریک زندگیاش، ژاک پاریس، دو شهروند فرانسوی، در ایران زندانی هستند.
حدود هزار و ۴۰۰ هتل در کشور وجود دارد و سالانه هتلهای جدید نیز با اختصاص بودجه و تسهیلات دولتی افتتاح میشوند اما گردشگر خارجی برای آنها وجود ندارد.
عمده گردشگران خارجی در ایران یا زائران مشهد هستند یا کارکنان بخشهای صنعتی که از کشورهای آسیایی نظیر چین برای ماموریت به ایران اعزام میشوند.
معدود گردشگران غربی که به ایران سفر میکنند، عمدتا گردشگرانی هستند که به دنبال اقامت در اقامتگاههای بومگردیاند.