جان مورگان، مرد ۵۱ ساله اهل بریستول، به‌عنوان نخستین بیمار بریتانیایی توانست با کاشت یک ایمپلنت هوشمند که همچون رایانه‌ای کوچک در بدنش عمل می‌کند، علائم پارکینسون را به‌طور چشمگیری کنترل کند و به زندگی عادی خود بازگردد.
به گزارش بی‌بی‌سی جهانی، فناوری کاشت ایمپلنت تحریک عمیق انطباقی مغزی (aDBS) جدیدترین راهکار برای کنترل پارکینسون است که به‌تازگی در بیمارستان ساوت‌مید بریتانیا به مرحله اجرا رسیده.
مورگان نخستین بیمار بریتانیایی است که از این فناوری پیشرفته بهره‌مند می‌شود.
پارکینسون یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عصبی-حرکتی است که بیش از ۱۵۰ هزار نفر تنها در بریتانیا با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
مورگان در ۳۳ سالگی متوجه تغییراتی در دست‌خط و همچنین کندی در حرکاتش شد و پزشکان تشخیص دادند به پارکینسون مبتلاست.
این بیماری که با از بین رفتن تدریجی سلول‌های عصبی تولیدکننده دوپامین در مغز همراه است، موجب اختلالات حرکتی مانند لرزش، کندی حرکات، سفتی عضلات و مشکلات تعادلی می‌شود.
با افزایش جمعیت سالمندان و امید به زندگی بیشتر، پیش‌بینی می‌شود تعداد مبتلایان به این بیماری در سال‌های آینده افزایش قابل توجهی داشته باشد.
فناوری تحریک عمیق انطباقی مغزی
با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه داروهای ضد پارکینسون در دهه‌های اخیر، محدودیت‌های درمان دارویی متخصصان را به سمت راهکارهای نوآورانه‌تر سوق داده است.
فناوری تحریک عمیق انطباقی مغزی که برای اولین بار به کار گرفته شده، نتایج امیدبخشی را به همراه داشته است.
مورگان به رادیو بی‌بی‌سی گفت: «تاثیر درمان فوری بود. آن‌ها دستگاه را روشن کردند و وقتی در راهرو قدم زدم، تفاوت را کاملا احساس کردم و فهمیدم حس تعادل دارم.»
برخلاف نسل‌های قبلی تحریک عمیق مغزی، فناوری جدید قادر است به‌صورت انطباقی و هوشمند با سیگنال‌های مغزی بیمار در تعامل باشد.
ایمپلنت کار گذاشته‌شده با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته، امواج مغزی بیمار را به‌طور مداوم پایش و پیش از بروز علائم، پالس‌های الکتریکی مناسب را به نقاط هدف در مغز ارسال می‌کند.
مورگان این حس را به‌خوبی توصیف کرد: «دستگاه به‌طور مداوم امواج مغزی را می‌خواند و مثل این است که یک رایانه کوچک در بدنم دارم.»
او افزود در برخی روزها احساس می‌کند دیگر به پارکینسون مبتلا نیست، وضعیتی که به نظر «باورنکردنی» می‌رسد.
میهایلا بوکا، مشاور عصب‌شناسی بیمارستان ساوت‌مید، این فناوری را به «ضربان‌سازی برای مغز» تشبیه کرد که بدون نیاز به دارو، علائم بیماری را کنترل می‌کند.
به گفته او، ما اکنون به‌نوعی در آینده زندگی می‌کنیم.
ساز و کار عملکرد ایمپلنت
این ایمپلنت هوشمند از دو بخش اصلی تشکیل شده است؛ یک ژنراتور کوچک که در ناحیه قفسه سینه قرار می‌گیرد و الکترودهایی که از طریق سیم‌های بسیار ظریف به نقاط مشخصی از مغز متصل می‌شوند. این سیم‌ها در مسیری میان قفسه سینه و سر بیمار قرار می‌گیرند.
زمانی که دستگاه سیگنال‌های غیرطبیعی مغز را شناسایی می‌کند، به‌سرعت پالس‌های الکتریکی ظریفی را به این نواحی ارسال می‌کند که موجب تعدیل فعالیت الکتریکی مغز و در نتیجه کاهش یا حذف علائم بیماری می‌شود.
نکته قابل توجه در این فناوری، توانایی آن در یادگیری و انطباق با الگوهای فعالیت مغزی هر بیمار است. این ویژگی باعث می‌شود عملکرد ایمپلنت به مرور زمان بهینه‌تر و نتایج درمانی بهتری حاصل شود.
بازگشت به زندگی عادی
یکی از تاثیرات قابل توجه این فناوری در زندگی مورگان، بازگشت او به فعالیت‌های عادی و سرگرمی‌هایی است که پیش از این به دلیل بیماری از انجام آن‌ها محروم بود.
او در این زمینه گفت: «بازوی راستم پیش از این حرکت نمی‌کرد، اما اکنون حرکت می‌کند. یکی از سرگرمی‌های من ایستادن در رودخانه و ماهیگیری است، فعالیت‌های ساده‌ای که اکنون می‌توانم دوباره از انجام آن‌ها لذت ببرم.»
برای بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون، بیماری موجب محدودیت‌های شغلی و وابستگی به دیگران می‌شود. مورگان گفت این فناوری به او «اعتماد به نفس بیشتری برای ادامه کار تمام‌وقت» داده است.
متخصصان امیدوارند ایمپلنت تحریک عمیق انطباقی مغزی در سال جاری میلادی به‌طور گسترده‌تری در دسترس بیماران پارکینسون قرار گیرد.
برای بیمارانی مانند جان مورگان، این فناوری به معنای بازگشت به زندگی عادی با وجود پارکینسون است.
به نظر می‌رسد فناوری تحریک عمیق انطباقی مغزی، افق‌های جدیدی را در درمان بیماری‌های مغز و اعصاب گشوده و گامی بلند در جهت بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به اختلالات عصبی برداشته است.
مطالعات مستمر در زمینه بهینه‌سازی الگوریتم‌های هوشمند این ایمپلنت‌ها و کوچک‌تر شدن ابعاد آن‌ها می‌تواند در آینده نزدیک، استفاده از این فناوری را برای طیف وسیع‌تری از بیماران میسر سازد.