دانشمندان موفق به کشف «کلیدی مولکولی» شده‌اند که می‌تواند سلول‌های سرطانی را معکوس کند. از این کشف به‌عنوان پیشرفتی چشم‌گیر و راهی جدید در درمان سرطان یاد می‌شود.
به گزارش دیلی‌میل، پژوهشگران کره جنوبی با فعال‌سازی این سازوکار مولکولی، توانستند سلول‌های سرطانی را به وضعیت سالم‌تری بازگردانند.
این دستاورد به آن‌ها امکان داد تا در لحظه‌ای حیاتی و پیش از تبدیل غیرقابل برگشت سلول‌های طبیعی به سلول‌های بیمار، مداخله کرده و روند پیشرفت بیماری را متوقف کنند.
دکتر تیفانی تروسو-ساندووال، متخصص سرطان‌شناسی بازنشسته مرکز سرطان مموریال اسلون کترینگ که در این پژوهش مشارکت نداشته، به دیلی‌میل گفت: «این یافته با بازمهندسی سلول‌های سرطانی به جای نابودی آن‌ها، رویکردی نوین در درمان سرطان ارائه می‌دهد.»
برای درک بهتر این وضعیت دوگانه، دکتر تروسو-ساندووال مثال جالبی زد.
او توضیح داد: «تصور کنید آب در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد در حال جوشیدن است، لحظه‌ای گذرا وجود دارد که آب نه کاملا مایع است و نه کاملا بخار. این مرحله درست مانند مرحله‌ای در پیشرفت سرطان است که سلول‌ها هم‌زمان خصوصیات سالم و سرطانی را دارا هستند.»
با درک این مرحله گذار حساس، می‌توان به اهمیت یافته جدید پی برد.
در حال حاضر، روش‌های سنتی درمان سرطان بر خارج کردن سلول‌های سرطانی از طریق جراحی یا از بین بردن آن‌ها با پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی متمرکز هستند اما این پژوهش تازه به نظر می‌رسد راهکار سومی را کشف کرده که می‌تواند به بیماران سرطانی کمک کند سلول‌های سالم خود را بازیابند.
به گفته دکتر تروسو-ساندووال، این روش می‌تواند به توسعه درمان‌هایی با عوارض کمتر نسبت به پرتودرمانی و شیمی‌درمانی منجر شود.
درمان‌های سنتی به تمام سلول‌های بدن، نه فقط سلول‌های سرطانی، آسیب می‌رسانند که منجر به عوارض جانبی شدید می‌شود و حتی ممکن است بیمار را مستعد ابتلا به بیماری‌های دیگر، از جمله سرطان‌های جدید کند.
علاوه بر این، یافته‌های تازه می‌تواند راهی برای پیشگیری از تشکیل تومور در بیماران پرخطر باشد، مانند افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند یا به‌طور مداوم در معرض مواد سرطان‌زا مثل دود سیگار قرار می‌گیرند.
به گفته دکتر تروسو-ساندووال، این پژوهش همچنین به ما شناخت عمیق‌تری از زیست‌شناسی سرطان می‌دهد که می‌تواند راه را برای توسعه درمان‌های شخصی‌سازی شده هموار کند.
نحوه عملکرد روش جدید
باید توجه داشت که سرطان به یک‌باره ایجاد نمی‌شود. این بیماری به‌تدریج و در اثر انباشت تغییرات در دی‌ان‌ای سلول‌های سالم در طول زمان رخ می‌دهد که نحوه عملکرد سلول‌ها را دگرگون می‌کند.
پس از تجمع این تغییرات مخرب، سلول‌های سالم به سلول‌های سرطانی با عملکرد غیرطبیعی تبدیل می‌شوند.
در این فرآیند تدریجی، پژوهشگران موفق شدند یک پنجره زمانی کلیدی را شناسایی کنند. پنجره‌ای که سلول‌ها وارد یک «حالت انتقال بحرانی» می‌شوند که هم‌زمان دارای ویژگی‌های سلول‌های سالم و سرطانی هستند.
با استفاده از یک سیستم شناسایی مولکولی، تیم تحقیقاتی توانست سازوکارهای کنترل‌کننده این گذار را هدف قرار داده و مسیرهای مولکولی را شناسایی کنند که سلول‌ها را به حالت طبیعی بازگردانند.
دکتر کوانگ-هیون چو، استاد زیست‌شناسی در موسسه پیشرفته علوم و فناوری کره و از نویسندگان این پژوهش گفت: «این مطالعه برای نخستین بار جزییات تغییرات درون سلولی در فرآیند سرطان‌زایی را در سطح شبکه ژنتیکی آشکار کرده است، فرآیندی که تا به امروز رازآلود باقی مانده بود.»
دکتر چو افزود که این اولین پژوهشی است که نشان می‌دهد کلید اصلی برای معکوس کردن روند تشکیل تومور، درست در همین لحظه تغییر نهفته است.
چو و همکارانش این روش درمانی جدید را روی مینی-تومورهای رشد یافته در آزمایشگاه (ارگانوئیدها) آزمایش کردند که از سلول‌های سرطان روده بزرگ ساخته شده بودند.
در جریان این پژوهش، دانشمندان آنزیمی را شناسایی کردند که نقش کلیدی در رشد سرطان داشت.
این آنزیم از پروتئین‌های سرطان‌زا محافظت می‌کند و نمی‌گذارد آن‌ها تجزیه شوند و از بین بروند. در نتیجه، این پروتئین‌ها در سلول باقی می‌مانند و به رشد تومور کمک می‌کنند.
هنگامی که محققان فعالیت این آنزیم را مسدود کردند، اتفاق جالبی افتاد؛ بدون محافظت این آنزیم، پروتئین‌های سرطان‌زا شروع به تجزیه شدن کردند و از بین رفتند.
در نتیجه، سلول‌های سرطانی (ارگانوئیدها) نه تنها از رشد باز ایستادند، بلکه به حالت طبیعی و سالم خود بازگشتند.
به گفته دکتر تروسو-ساندووال، اگرچه مفهوم «تمایز سلولی»، فرآیند تغییر حالت سلول‌ها، موضوع تازه‌ای نیست، اما سازوکاری که چو و تیمش کشف کرده‌اند و کاربرد آن در درمان سرطان، کاملا نوآورانه است.