روزنامه وال‌استریت‌ژورنال، گزارش داد که ایلان ماسک و گروهی از سرمایه‌گذاران پیشنهادی ۹۷.۴ میلیارد دلاری برای تصاحب شرکت اوپن‌ای‌آی( OpenAI) مالک هوش مصنوعی چت‌جی‌پی‌تی ارائه داده‌اند، اما سام آلتمن مدیرعامل اوپن‌ای‌آی این پیشنهاد را رد کرده است.
پیشنهاد غیرمنتظره ماسک، برنامه‌های سام آلتمن برای تبدیل اوپن‌ای‌آی به یک شرکت انتفاعی را پیچیده‌تر می‌کند.
به‌گزارش وال‌استریت‌ژورنال، کنسرسیومی از سرمایه‌گذاران به رهبری ایلان ماسک پیشنهاد خرید ۹۷.۴ میلیارد دلاری را برای تصاحب نهاد غیرانتفاعی کنترل‌کننده اوپن‌ای‌آی ارائه کرده است. این اقدام تنش میان ماسک و سام آلتمن، مدیرعامل اوپن‌ای‌آی، را بر سر کنترل شرکتی که چت‌جی‌پی‌تی را در اختیار دارد، تشدید کرده است.
مارک توبروف، وکیل ماسک، اعلام کرد که این پیشنهاد روز دوشنبه، ۲۲ بهمن، به هیئت‌مدیره اوپن‌ای‌آی ارسال شده است.
پس از انتشار این خبر، سام آلتمن در پستی در شبکه اجتماعی ایکس، متعلق به ایلان ماسک، این شبکه را به نام سابقش توییتر خواند و با تمسخر پیشنهاد ایلان ماسک نوشت: «نه، ممنون، اما اگر دوست داشته باشید، ما توییتر را ۹.۷۴ میلیارد دلار می‌خریم.»
ایلان ماسک در واکنش به این پست، سام آلتمن را «شیاد» خواند.
تشدید رقابت بر سر آینده اوپن‌ای‌آی
این پیشنهاد ناگهانی، چالش بزرگی برای برنامه‌های دقیق و از پیش تعیین‌شده آلتمن محسوب می‌شود؛ برنامه‌هایی که شامل تبدیل اوپن‌ای‌آی به یک شرکت انتفاعی و سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در زیرساخت‌های هوش مصنوعی از طریق پروژه مشترکی به نام استارگیت (Stargate) است. ماسک و آلتمن در حال حاضر درگیر یک نبرد حقوقی بر سر آینده اوپن‌ای‌آی هستند.
ماسک در بیانیه‌ای که از طریق وکیل خود منتشر کرد، گفت: «زمان آن رسیده که اوپن‌ای‌آی به مسیر اصلی خود بازگردد؛ یک نیروی متن‌باز و ایمن که در راستای منافع عمومی فعالیت کند. ما این کار را عملی خواهیم کرد.»
مسیر پرپیچ‌وخم تبدیل اوپن‌ای‌آی به یک شرکت انتفاعی
ماسک و آلتمن در سال ۲۰۱۵ اوپن‌ای‌آی را به‌عنوان یک نهاد خیریه تاسیس کردند. اما در سال ۲۰۱۹، پس از خروج ماسک از شرکت، آلتمن یک زیرمجموعه انتفاعی برای اوپن‌ای‌آی ایجاد کرد که از طریق آن سرمایه‌گذارانی همچون مایکروسافت توانستند در این شرکت سرمایه‌گذاری کنند.
اکنون، آلتمن در حال تبدیل این شرکت به یک نهاد کاملا انتفاعی و واگذاری کنترل نهاد غیرانتفاعی بر بخشی از سهام آن است. یکی از چالش‌های اساسی در این فرآیند، ارزش‌گذاری نهاد غیرانتفاعی است. پیشنهاد ماسک، این ارزش را به سطح بالایی می‌رساند و ممکن است موجب شود که او یا هر فرد دیگری که کنترل نهاد غیرانتفاعی را در دست دارد، سهم بزرگی از اوپن‌ای‌آی جدید را تصاحب کند.
سرمایه‌گذاران حامی پیشنهاد ماسک چه کسانی هستند؟
پیشنهاد ماسک از سوی شرکت هوش مصنوعی او، ایکس‌ای‌آی (xAI)، پشتیبانی می‌شود و در صورت نهایی شدن معامله، ممکن است این شرکت با اوپن‌ای‌آی ادغام شود.
علاوه بر ایکس‌ای‌آی، سرمایه‌گذارانی همچون بارون کاپیتال (Baron Capital)، والور اکوئیتی پارتنرز (Valor Equity Partners)، وی‌وای کاپیتال (Vy Capital)، آتریدس منیجیمنت(Atreides Management) و ایت وی‌سی(8VC) نیز از این پیشنهاد حمایت کرده‌اند. جو لونسدیل، یکی از بنیان‌گذاران پالانتیر (Palantir)، و آری امانوئل، مدیرعامل شرکت هالیوودی اندیور(Endeavor)، نیز از این پیشنهاد حمایت می‌کنند.
دعوای حقوقی ماسک علیه اوپن‌ای‌آی
ماسک شکایت‌هایی را علیه اوپن‌ای‌آی تنظیم و این شرکت را متهم کرده که از ماموریت غیرانتفاعی خود منحرف شده و با ایجاد یک شاخه انتفاعی، با مایکروسافت برای تسلط بر توسعه هوش مصنوعی تبانی کرده است.
در ۷ ژانویه، وکیل ماسک نامه‌ای به دادستان‌های کل ایالت‌های کالیفرنیا و دلاور که اوپن‌ای‌آی در آنها مستقر است، ارسال کرد و خواستار برگزاری مزایده عمومی برای تعیین ارزش واقعی دارایی‌های غیرانتفاعی اوپن‌ای‌آی شد. ماسک و سایر منتقدان معتقدند که اوپن‌ای‌آی ممکن است در فرآیند تبدیل به یک شرکت انتفاعی، ارزش نهاد غیرانتفاعی را کمتر از حد واقعی برآورد کند.
در مقابل، اوپن‌ای‌آی ادعاهای ماسک را بی‌اساس و اغراق‌آمیز خوانده و تاکید کرده که نهاد غیرانتفاعی این شرکت در مالکیت شرکت انتفاعی، ارزش واقعی خود را دریافت خواهد کرد.
اوپن‌ای‌آی همچنین اسنادی را در ماه دسامبر سال گذشته منتشر کرد که نشان می‌دهد ماسک در گذشته از تبدیل شرکت به یک نهاد انتفاعی حمایت کرده بود، اما از آنجا که نتوانست کنترل آن را به دست بگیرد، از پروژه کناره‌گیری کرد.
وکیل ماسک تاکید کرده که سرمایه‌گذاران او آماده‌اند پیشنهاد خود را بر هر پیشنهاد بالاتری را تطابق دهند و یا از آن فراتر بروند.
او افزود: «اگر سام آلتمن و هیئت‌مدیره فعلی اوپن‌ای‌آی قصد دارند این شرکت را به یک نهاد کاملا انتفاعی تبدیل کنند، بسیار مهم است که نهاد خیریه برای آنچه که از دست می‌دهد، یعنی کنترل مهم‌ترین فناوری تحول‌آفرین دوران ما، غرامت مناسبی دریافت کند.»
پروژه استارگیت و تقابل آلتمن و ماسک
یک روز پس از آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، آلتمن در کنار او و سایر رهبران تجاری حضور یافت و از برنامه‌ای به نام استارگیت رونمایی کرد که قصد دارد طی چهار سال آینده ۵۰۰ میلیارد دلار در مراکز داده‌ای ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند.
با وجود رابطه نزدیک ایلان ماسک با ترامپ، او در این رویداد حضور نداشت.
چند ساعت بعد از این دیدار، ماسک در شبکه اجتماعی خود، ایکس، آلتمن را «شیاد» خواند و گفت که حامیان مالی استارگیت منابع مالی لازم را ندارند. آلتمن این ادعا را رد کرده است.
چالش‌های دیگر اوپن‌ای‌آی در مسیر تبدیل به یک شرکت انتفاعی
شرکت متا نیز در دسامبر نامه‌ای به دادستان کل کالیفرنیا ارسال و مخالفت خود را با این فرآیند اعلام کرد.
اوپن‌ای‌آی همچنین در حال مذاکره با مایکروسافت و سایر سهامداران است تا مشخص کند که چه مقدار سهام به آنها تعلق خواهد گرفت.
این شرکت وعده داده که تا اواخر ۲۰۲۶ فرآیند تبدیل را تکمیل کند. در جریان جذب سرمایه ۶.۶ میلیارد دلاری در اکتبر، ارزش اوپن‌ای‌آی ۱۵۷ میلیارد دلار برآورد شد.
این شرکت در حال مذاکره برای جذب سرمایه‌ای تا سقف ۴۰ میلیارد دلار است که ارزش آن را به ۳۰۰ میلیارد دلار افزایش می‌دهد. به گزارش وال استریت ژورنال، شرکت ژاپنی سافت‌بانک قصد دارد بین ۱۵ تا ۲۵ میلیارد دلار در این مرحله سرمایه‌گذاری کند.
اوپن‌ای‌آی و سافت‌بانک به‌طور جداگانه در تلاش هستند تا میلیاردها دلار سرمایه برای پروژه استارگیت جذب کنند، اما پیشنهاد ماسک باعث ایجاد تردیدهایی درباره آینده این پروژه شده است.
بر اساس تخمین‌های فوربس، دارایی خالص ایلان ماسک تا عصر دوشنبه، ۲۲ بهمن، معادل ۳۹۱.۳ میلیارد دلار بوده است. او در حال حاضر ثروتمندترین فرد جهان است.
دارایی خالص سام آلتمن نیز حدود ۱.۲ میلیارد دلار برآورد شده است.