پل هارگریوز، مدیرعامل موفق بریتانیایی که شرکتش در سال ۲۰۲۳ رتبه نخست جوایز کسب و کار نخبگان را کسب کرد، معتقد است برخلاف باور رایج، ایجاد روابط دوستانه در محیط کار نهتنها به کسب و کار آسیب نمیزند، بلکه میتواند کلید اصلی موفقیت رهبران و سازمانها باشد.
هارگریوز در مقالهای در مجله «الیت بیزنس» نوشت در عصر حاضر، با توجه به کمرنگ شدن مفهوم دوستی در رسانههای اجتماعی، باید به دیدگاه تازهای در این زمینه رسید.
او تجربه شخصی خود را بازگو کرد و افزود در آغاز کارآفرینی با دو توصیه متداول روبهرو شد: «از صمیمیت با کارمندان بپرهیز» و «فراموش کن که زمانی برای دوستی خواهی داشت».
با این حال، هارگریوز با تکیه بر سالها تجربه مدیریت موفق ثابت کرد که این باورها نادرست هستند.
هارگریوز در مقاله خود به کتاب «چهار عشق» اثر سی.اس. لوییس اشاره کرد و با تحلیل این کتاب، نگاه عمیقتری به مفهوم دوستی انداخت.
او توضیح داد که لوییس چهار نوع عشق را معرفی میکند: عشق عاطفی (که معمولا نسبت به کودک یا حیوان خانگی احساس میشود)، عشق جسمانی، عشق از روی دلسوزی و عشق دوستانه.
به گفته لوییس، تفاوت عشق دوستانه با عشق رمانتیک در این است که در دوستی، افراد در کنار هم برای رسیدن به هدفی مشترک تلاش میکنند، اما در عشق رمانتیک تمرکز اصلی افراد بر روی یکدیگر است.
به بیان دیگر، در دوستی، افراد شانه به شانه هم به سمت مقصدی مشخص گام برمیدارند، در حالی که در عشق رمانتیک، نگاه و توجه افراد مستقیما معطوف به یکدیگر است.
هارگریوز اعتقاد دارد این ویژگی دوستی، یعنی داشتن هدف و علاقه مشترک، دقیقا همان چیزی است که در محیط کار بهوفور یافت میشود.
در همین زمینه بخوانید: چگونه بحران سلامت روان در محیط کار را مدیریت کنیم
هارگریوز به پژوهش رابین دانبار، مردمشناس دهه ۱۹۹۰، اشاره کرد که نشان میدهد انسانها تنها قادر به حفظ حداکثر ۱۴۸ رابطه اجتماعی معنادار هستند.
از این تعداد، تنها سه تا پنج نفر در نزدیکترین لایه ارتباطی قرار میگیرند. این آمار حاکی از آن است که ادعای داشتن صدها دوست در رسانههای اجتماعی تا چه حد میتواند غیرواقعی باشد.
هارگریوز با اشاره به این تحلیل نوشت محیط کار امروزی جایگزین اجتماعات محلی گذشته شده است.
او گفت: «۱۰۰ سال پیش، محله مکان اصلی شکلگیری دوستیها بود، اما امروزه با گسترش شهرنشینی و تنهایی مدرن، محیط کار به جامعه اصلی افراد خارج از خانواده تبدیل شده است.»
این مدیر موفق با اشاره به تعریف دوستی در فرهنگ لغت اوربان، آن را «دوست داشتن با تمام وجود و تمایل صادقانه به شادی دیگری، حتی به قیمت فداکاری شخصی» دانست.
هارگریوز تاکید کرد شرکتهایی با چنین فرهنگی، موفقترین کسب و کارها هستند. این نظریه با نگاهی به فهرست «بهترین محلهای کار» نشریه ساندی تایمز که اکثر برندگان آن از موفقترین شرکتهای بریتانیا هستند، تایید میشود.
یکی از نکات کلیدی که هارگریوز بر آن تاکید دارد، اهمیت پذیرش آسیبپذیر بودن رهبران است.
او گفت: «رهبرانی که احساسات و نگرانیهای خود را با تیم در میان میگذارند، اعتماد بیشتری را به خود جلب میکنند. برای مدتها، رهبران تلاش میکردند احساسات خود را پنهان کنند، اما امروز میدانیم که شفافیت و صداقت به ایجاد فرهنگ سازمانی بهتری منجر میشود.»
در همین زمینه بخوانید: چگونه میتوان اختلافات سیاسی را در محیط کار مدیریت کرد؟
هارگریوز با اشاره به اهمیت فرهنگ دوستی در سازمان نوشت رهبران باید الگوی این فرهنگ باشند تا سازمان قویتری به وجود آید.
او معتقد است در چنین محیطی باید حواسمان به افرادی باشد که از برقراری رابطه دوستی پرهیز میکنند. هر چند باید این افراد را حمایت کرد و در جمع پذیرفت، اما اگر همچنان تمایلی به خروج از انزوا نداشتند، باید نسبت به تاثیر منفیشان بر فرهنگ پویای سازمانی هوشیار بود.
هارگریوز در جمعبندی مقالهاش نوشت: «آیا میخواهید در سال ۲۰۲۵ پیشرفت کنید؟ با همکاران و افراد خارج از محیط کار دوستیهای سازنده برقرار کنید. این دوستیها شما را به رهبری بهتر و انسانی شادتر تبدیل خواهند کرد.»
این دیدگاهها حاصل تجربه موفق هارگریوز در مقام مدیرعامل شرکت کاتسوولد فیر و فلوریش است.
شرکت او در سال ۲۰۱۵ جزو اولین شرکتهای بریتانیایی بود که گواهینامه بیکراپ (B Crop) را دریافت کرد و توانست در سال ۲۰۲۳ رتبه نخست جوایز کسب و کار نخبگان را به دست آورد.
موفقیتها و تجربیات او که در دو کتاب «نیروهای خیر» و «چهارمین خط پایان» منتشر شده، نشان میدهد که برای موفقیت در دنیای کسب و کار امروز، باید در مفاهیم سنتی رهبری و مدیریت بازنگری کرد.