نتایج یک پژوهش تازه نشان میدهد یکسوم زنان آمریکایی به دلیل تعصبات جنسیتی و تجربههای منفی، از مراجعه به پزشک خودداری میکنند. این موضوع، سلامت زنان را بهطور جدی در معرض خطر قرار داده است.
نشریه فوربز با استناد به نتایج پژوهش موسسه تحقیقاتی تاکر نوشت حدود ۳۳ درصد زنان اعلام کردهاند که در انجام بهموقع معاینات پزشکی ضروری خود با مشکل روبهرو شدهاند.
این تحقیق روی دو هزار زن آمریکایی به انجام رسید.
بیشترین تاخیر در انجام معاینات پزشکی مربوط به ماموگرافی با ۳۶ درصد بوده است. پس از آن، معاینات زنان با ۳۲ درصد و چکاپ سالانه با ۲۷ درصد در رتبههای بعدی قرار دارند.
بر اساس یافتههای پژوهش موسسه تاکر، اضطراب از مراجعه به پزشک با ۳۳ درصد مهمترین دلیل این تاخیر است.
مشکلات مالی با ۳۱ درصد و کمبود وقت به دلیل رسیدگی به فرزندان با ۱۸ درصد از دیگر دلایل تاخیر در انجام معاینات پزشکی زنان عنوان شدهاند.
این در حالی است که طبق توصیههای گروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده و متخصصان زنان و زایمان، زنان باید بهطور منظم معاینات بهداشتی شامل تست پاپ اسمیر را هر سه سال یک بار، ماموگرافی را دستکم دو سال یک بار و معاینه فیزیکی را به شکل سالانه انجام دهند.
مردان نیز تمایل چندانی برای مراجعه به پزشک از خود نشان نمیدهند. نتایج نظرسنجی کلینیک کلیولند در سال ۲۰۱۹ نشان داد از حدود هزار و ۱۷۴ مشارکتکننده، ۷۷ درصد مردان متاهل ترجیح میدهند به جای رفتن به مطب پزشک، با همسرشان به خرید بروند.
تنها نیمی از پاسخدهندگان، چکاپ سالانه را بخشی از برنامه مراقبت از سلامت خود میدانستند و ۲۰ درصد اعلام کردند با پزشک خود همیشه صادق نبودهاند.
تفاوت دلایل مراجعه نکردن به پزشک در زنان و مردان
دلایل مراجعه نکردن به پزشک در زنان و مردان متفاوت است. مردان اغلب به دلیل باورهای اجتماعی و فرهنگی که از کودکی در آنها شکل گرفته، به پزشک مراجعه نمیکنند.
پژوهشها حاکی از آن هستند که ۴۱ درصد مردان از دوران کودکی آموختهاند که «یک مرد نباید درباره مشکلات سلامتیاش شکایت کند».
در سوی مقابل، دلایل اجتناب زنان از مراجعه به پزشک، علاوه بر اضطراب عمومی، ریشه در تبعیض جنسیتی دارد.
پژوهش موسسه تاکر نشان میدهد شش درصد زنان معتقدند جنسیتشان در نحوه تشخیص بیماری موثر است، ۱۰ درصد احساس میکنند مورد قضاوت قرار میگیرند و ۱۵ درصد میگویند علائم بیماریشان نادیده گرفته میشود.
نقشهای سنتی و فشار مسئولیتهای خانوادگی
نقشهای سنتی جنسیتی نیز یکی دیگر از موانع مراجعه زنان به پزشک است.
زنان همواره نقش اصلی مراقبت از خانواده را بر عهده داشتهاند و بخش عمده کارهای بدون دستمزد خانه مانند آشپزی، نظافت و پرستاری را انجام میدهند.
آمارها نشان میدهد ۶۵ درصد مراقبتهای بدون دستمزد از کودکان، والدین، همسر و حتی حیوانات خانگی به دست زنان صورت میگیرد که این مساله به بهای سلامت آنها تمام میشود.
بر اساس یافتههای تحقیق موسسه تاکر، ۶۶ درصد زنان وظایف خانوادگی را به سلامت خود ترجیح میدهند و ۱۸ درصد زنانی که در انجام معاینات دورهای عقب هستند، میگویند به دلیل مراقبت از فرزندان وقت کافی ندارند.
نظرسنجی سال گذشته نشریه دیجیتال اسکیم که در حوزه مسائل زنان فعالیت دارد، نیز تایید میکند ۵۸ درصد زنان اغلب سلامت خانواده را به سلامت خود ترجیح میدهند و ۶۳ درصد زنان در اولویت قرار دادن سلامت خود مشکل دارند.
فوربز نوشت زن بودن بهطور پیش فرض با نقش مراقبت از دیگران گره خورده است. این مساله نه تنها باعث میشود زنان نتوانند یا نخواهند به پزشک مراجعه کنند، بلکه حتی در صورت مراجعه نیز ممکن است به دلیل جنسیتشان مورد بیتوجهی، قضاوت یا تشخیص نادرست قرار گیرند.
پیامدهای جدی بیتوجهی به سلامت
نادیده گرفتن مراجعه منظم به پزشک میتواند پیامدهای جدی به دنبال داشته باشد.
بر اساس پژوهش موسسه تاکر، ۲۸ درصد زنان حتی با وجود علائم بیماری قلبی، بهجای مراجعه به پزشک ترجیح میدهند استراحت کنند.
همچنین ۴۱ درصد زنان ۱۸ تا ۴۱ ساله، آزمایش کلسترول را که یکی از مهمترین روشهای تشخیص خطر بیماری قلبی است، هر چهار تا شش سال انجام نمیدهند.
این در حالی است که بیماریهای قلبی-عروقی علت اصلی مرگ و میر زنان به شمار میرود و جان یک نفر از هر سه زن را میگیرد.
بیش از نیمی از زنان میگویند نسبت به مشکلات سلامتی که نمیتوانند ببینند یا حس کنند، نگرانی کمتری دارند.
این بیتوجهی در حالی صورت میگیرد که بسیاری از بیماریهای خطرناک مانند فشار خون بالا، پوکی استخوان و سرطان تخمدان در ابتدا علائم آشکاری ندارند.
آمارها نشان میدهد نزدیک به نیمی از زنان بالای ۱۸ سال به فشار خون بالا مبتلا هستند، اکثر مبتلایان به پوکی استخوان را زنان تشکیل میدهند و سرطان تخمدان، با وجود شیوع کم، کشندهترین سرطان در میان سرطانهای زنان است.
بیتوجهی به شکایتهای پزشکی زنان میتواند به تشخیص نادرست یا تشخیص ندادن بیماریهای مهمی مانند اوتیسم، بیماریهای خودایمنی و مشکلات زنان منجر شود.
تنها ۲۰ درصد دختران مبتلا به اوتیسم پیش از ۱۱ سالگی تشخیص داده میشوند، در حالی که این رقم برای پسران ۵۰ درصد است.
همچنین بیش از ۴۰ درصد زنان مبتلا به بیماریهای خودایمنی جدی میگویند شکایتهای پزشکیشان نادیده گرفته شده و ۲۴ درصد زنان تجربه تشخیص اشتباه در مورد بیماریهای زنان مانند آندومتریوز، سندرم تخمدان پلیکیستیک، حاملگی، کیستهای تخمدان و دردهای قاعدگی را داشتهاند.
تکرار یک داستان قدیمی
تبعیض جنسیتی در نظام سلامت سابقهای طولانی دارد و به دوران مصر و یونان باستان برمیگردد.
برای نمونه، واژه «هیستری» که برای توصیف یک بیماری مختص زنان به کار میرفت، از کلمه یونانی «رحم» گرفته شده است.
یافتههای جدید تایید میکنند که تبعیض جنسیتی در نظام سلامت همچنان ادامه دارد؛ مشکلی که نه تنها باعث میشود زنان جدی گرفته نشوند و تشخیصهای نادرست دریافت کنند، بلکه از همان ابتدا آنها را از مراجعه به پزشک برای آزمایشهای ضروری مانند پاپ اسمیر، ماموگرافی یا حتی معاینات سالانه باز میدارد.